„Martwa natura” Moniki Sosnowskiej w Fundacji Galerii Foksal

Monika Sosnowska, Martwa natura, widok wystawy

Monika Sosnowska w swoich pracach przetwarza, modyfikuje i zniekształca podstawowe elementy architektury. Metalowe konstrukcje, poręcze, schody, belki i kątowniki deformuje nadając im nietypowe formy. Pozbawia je ich pierwotnych funkcji i przeskalowuje tworząc rzeźby o ekspresyjnych kształtach. Prace przypominają destrukty fragmentów burzonych budynków czy większe formy nie skruszonych konstrukcji porzuconych na gruzowiskach.

Te architektoniczne instalacje mają oddziaływać na nasze zmysły, zaburzać nasze poczucie grawitacji, ciężaru i twardości materii, wprowadzać niepokój przeskalowaniemform, ich nienaturalnym zdeformowaniem oraz zaskakującym umieszczeniem w przestrzeni galerii. Zmieniając percepcję rzeczywistości wpływają na nasze w niej samopoczucie. Doświadczenie jej rzeźb rozgrywa się głównie w sferze wrażeniowo-psychicznej.

Jednocześnie eksperymentując z formą swoich prac Monika Sosnowska często nawiązuje do estetyki miejsca, kontekstu w jakim prace są wystawiane. Elementy modernistycznej architektury są jednym z podstawowych punktów odniesienia w jej sztuce. Inspiruje ją polski konstruktywizm lat 30., socrealizm w krajach dawnego bloku wschodniego, minimalizm i konceptualizm charakterystyczny dla sztuki lat 60. i 70. Czerpie także z przykładów modernistycznej architektury PRL-u, realizacji i projektów Oskara Hansena, Jerzego Sołtana, Jerzego Hryniewieckiego, ale także Mies van der Rohe, Waltera Gropiusa czy Le Corbusiera.

Monika Sosnowska, Martwa natura, widok wystawy

Istotną częścią tego archiwum wizualnych inspiracji jest lokalny, warszawski modernizm oraz najważniejsze elementy zmieniającego się architektonicznego krajobrazu miasta. Monika Sosnowska dokumentuje rozbiórki budynków, blokowiska oraz samizdatowe konstrukcje powstające na bazarach i osiedlach.

Metalowa konstrukcja fasady pawilonu, w którym mieści się Fundacja Galerii Foksal była inspiracją dla pracy 1:1 pokazanej w 2007 roku w Pawilonie Polskim podczas 52 Biennale w Wenecji. Wykonany w rzeczywistej wielkości szkielet modernistycznego budynku został wciśnięty w przestrzeń pawilonu wystawienniczego z lat 30. XX wieku.

W 2014 roku Monika Sosnowska przebywała na rezydencji w Atelier Calder w Saché nad Loarą we Francji. Jej pobyt został podsumowany wystawą w paryskiej przestrzeni Cahiers d’art oraz publikacją poświęconą modelom rzeźb artystki i pracom Aleksandra Caldera. Wiosną tego roku miała miejsce duża retrospektywna wystawa prac Sosnowskiej w Fundacji Serralves w Porto. Towarzyszący wystawie katalog obok widoków ekspozycji zawierał eseje autorstwa Suzanne Cotter i Gabrieli Świtek.

W rzeźbach Moniki Sosnowskiej odnajdujemy cytaty z dokumentowanych przez nią budynków, często zniszczonych lub już nieistniejących. Tym samym jej prace są nie tylko ekspresyjnymi, iluzorycznymi konstrukcjami, ale także formami zatrzymującymi fragmentaryczną pamięć o architekturze powojennego modernizmu.

Monika Sosnowska, Martwa natura, widok wystawy