SZUM
SZUM Wspieraj nas!
  • Działy
    • News
    • Krytyka
    • Rozmowy
    • Do zobaczenia
    • Na dobry początek
    • Eseje
    • Kwartalnik
    • Patronite
  • Archiwum
  • Podcast
  • Redakcja
  • Sklep
Piszemy o sztuce z całej Polski. Komentujemy najważniejsze wydarzenia, dowartościowujemy marginesy, dajemy głos osobom twórczym i specjalistom. Pomóż nam w robieniu SZUMU.
Wspieraj nas!
Newsletter Szumu
co piątek w Twojej skrzynce!
Do zobaczenia 09.08.2018 3 min

„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda” w Muzeum Śląskim

Redakcja
udostępnij — facebook   twitter/x   link
pobierz .pdf
Andrzej Wróblewski, „Szofer (Szofer niebieski)” 1948, kolekcja prywatna

Wystawa „Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda” zaprezentuje twórczość trojga przedstawicieli pokolenia „zarażonych wojną”: malarza Andrzeja Wróblewskiego (1927–1957), rzeźbiarki Aliny Szapocznikow (1926–1973) i reżysera Andrzeja Wajdy (1926–2016). Łączy ich nie tylko zbliżona data urodzenia i wczesna utrata ojca, ale też podobieństwo doświadczeń związanych z miejscem i czasem dojrzewania: okresem II wojny światowej w okupowanej Polsce. To, czego byli uczestnikami i świadkami, naznaczyło w sposób bardzo szczególny zarówno ich życie, jak i twórczość.

Literatura badająca i komentująca utwory w najrozmaitszy sposób nawiązujące do traumy i pamięci II wojny światowej jest z roku na rok obszerniejsza i zapewne wykracza już poza liczbę powstałych na ten temat dzieł – aczkolwiek każdego roku ich również przybywa. Kolejne pokolenia twórców wskazują na nowe aspekty tej tematyki i sięgają po coraz to inne formy mające odświeżyć i wyostrzyć zatartą przez dziesiątki lat zbiorową pamięć. Również kolejne pokolenia badaczy wracają do powszechnie rozpoznanych dzieł, by wydobyć z nich pominięte dotąd aspekty. Jednym z nich jest dotychczas nieuwzględniany w opracowaniach teoretycznych i na wystawach, wspólny dla niemałej grupy twórców czynnik związany z bardzo szczególnym okresem życia, w jakim zastały ich działania wojenne, czyli z pokwitaniem.

Andrzej Wróblewski,„Rozstrzelany, Rozstrzelanie z Gestapowcem”, 1949
Andrzej Wróblewski,„(Człowiek rozdarty I)”, niedatowana, dzięki uprzejmości Muzeum Narodowgo we Wrocławiu
Alina Szapocznikow, „Lampa (Sculpture-Lampe)”, 1967, dzięki uprzejmości Galerii Starmach, Kraków
Alina Szapocznikow, szkic do rzeźby „Kobieta – Róża“, ok. 1959, fot. Galerie Isabella Czarnowska, Berlin, dzięki uprzejmości Galerie Isabella Czarnowska, Berlin
Alina Szapocznikow, „Samogłoska”, 1962, fot. Galerie Isabella Czarnowska, Berlin, dzięki uprzejmości Galerie Isabella Czarnowska, Berlin
Andrzej Wróblewski, „(Nagrobek kobiety II)”, niedatowana, dzięki uprzejmości Galerii Starmach, Kraków

Okres ten jest sam w sobie postrzegany jako traumatyczny, a w szczególnych okolicznościach, wynikających z życia rodzinnego, relacji z grupą rówieśniczą, systemu edukacji oraz okoliczności, w jakich przebiega inicjacja seksualna, może mieć decydujący wpływ na przebieg całego dalszego życia. Jeśli do tych kilku zmiennych dodamy dodatkowe czynniki, takie jak śmierć jednego z rodziców i obcowanie z okrucieństwem wojny, jej demoralizacją i obscenicznością, otrzymamy bardzo szczególny, „wojenny syndrom pokwitania”.

Nowe odczytywanie twórczości Aliny Szapocznikow i Andrzeja Wróblewskiego trwa od kilkunastu lat, ich nazwiska są też coraz lepiej znane w świecie. Filmy Andrzeja Wajdy cieszą się popularnością na całym świecie od półwiecza. Jednak zderzenie na jednej wystawie dzieł trojga artystów odbędzie się po raz pierwszy. Jej zamysł ogniskuje się na jednoczącym czynniku, określonym jako „perspektywa wieku dojrzewania”. Taki punkt widzenia stwarza szansę na rewizję dotychczasowego podejścia do wielu dzieł, ich ponowne odczytanie i zreinterpretowanie.

„Popiół i diament”, reż. Andrzej Wajda, fot. PAP
Andrzej Wróblewski,„[Nagrobki]”, niedatowana, dzięki uprzejmości Galerii Starmach, Kraków
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda”, widok wystawy, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda”, widok wystawy, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda”, widok wystawy, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda”, widok wystawy, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda”, widok wystawy, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda”, widok wystawy, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda”, widok wystawy, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda”, widok wystawy, fot. Rafał Wyrwich / Muzeum Śląskie w Katowicach

Na wystawę złożą się prace rzeźbiarskie i rysunki Aliny Szapocznikow oraz obrazy, gwasze, monotypie i rysunki Andrzeja Wróblewskiego. Dzieło Andrzeja Wajdy zostanie zaprezentowane przez szkice do scenopisów, plakaty, fotosy i fragmenty jego filmów z lat 1955–2016. Uzupełnieniem wystawy będą projekcje filmów o Szapocznikow, Wróblewskim i Wajdzie oraz archiwalnego filmu z przedstawienia Akropolis Jerzego Grotowskiego i Józefa Szajny z roku 1962.

Przypisy

Stopka

Wystawa
Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda
Miejsce
Muzeum Śląskie, Katowice
Czas trwania
23.06–30.09.2018
Osoba kuratorska
Anda Rottenberg
Strona internetowa
muzeumslaskie.pl
Indeks
Alina Szapocznikow Anda Rottenberg Andrzej Wajda Andrzej Wróblewski Muzeum Śląskie w Katowicach

Najczęściej czytane

1
Krytyka 02.05.2025

Uważna rewolucja. Dekolonialne praktyki w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie

Portret Monika Stobiecka
2
Na Dobry Początek 05.05.2025

5–11 maja

Redakcja
3
News 04.05.2025

Zmarł Mirosław Filonik (1958–2025)

Redakcja
4
Na Dobry Początek 12.05.2025

12–18 maja

Redakcja
5
Patronite 02.05.2025

Spis treści #28

Portret Aleksy Wójtowicz
6
Krytyka 09.05.2025

Wejście na scenę (własnej) sztuki. „Performanse plastyczne Władysława Hasiora” Magdaleny Figzał-Janikowskiej

Portret Marcelina Obarska

Newsletter Szumu
co piątek w Twojej skrzynce!

REKLAMA
Piszemy o sztuce z całej Polski. Komentujemy najważniejsze wydarzenia, dowartościowujemy marginesy, dajemy głos osobom twórczym i specjalistom. Pomóż nam w robieniu SZUMU.
„Perspektywa wieku dojrzewania. Szapocznikow – Wróblewski – Wajda” w Muzeum Śląskim — SZUM
REKLAMA
Logo: SZUM

Magazyn SZUM

Fundacja Kultura Miejsca
Wydział Badań Artystycznych i Studiów Kuratorskich
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 39
00-347 Warszawa

redakcja@magazynszum.pl

ISSN 2956-817X

Media społecznościowe

  • facebook
  • instagram
  • spotify
  • apple podcasts
  • podcast RSS

Wspieraj nas!

Polityka prywatności

Kontakt

Przeszukaj SZUM

‹ › ×

    ‹ › ×
      Nasz serwis korzysta z cookies w celu analizy odwiedzin.
      Zapoznaj się z naszą polityką prywatności