„MIGOTLIWOŚĆ” Jakuba Łącznego w Kolonii Artystów

Sposoby istnienia w przestrzeniach nie-wizualnych^[1]

Pierwotna forma obrazu – materia, powstaje pomiędzy wchłoniętym światłem soczewki obiektywu a światłem zewnętrznym, żywym, odczutym. To pewna konfrontacja materii nieżywej i żywej, aby twórca mógł dokonać interpretacji tego co niewidzialne i widzialne, nieodczuwalne i odczuwalne. Ostatecznym finałem wydaje się być zjawisko obrazowania, jakie wywodzi się z percepcji, estetyki, światła obrazu, obiektywu kamery, rzeczywistej fotografowanej lub filmowanej przestrzeni materii światła.

Współmateria, wynika z różnicy pomiędzy materią nieożywioną i ożywioną filmu i obrazu malarskiego. Nadaje ona możliwość nowego widoku nieuchwytnego jedynie wzrokiem. To nie tyle przekazywanie informacji za pomocą oka – naturalnego narzędzia stereoskopowego czy obrazu powstającego na siatkówce ale na poziomie samego światła, jego obecności na i w postaci materii. Ponownie mogę tu przyznać, że uchwycony przez Jakuba zapis obrazu światłem, to rodzaj rzeczywistego współpatrzenia związany z video/obrazem, tkanką pomiędzy dwoma obszarami wizualnymi. Wskazywanie na nowy rodzaj materii tworzącej współobraz i docierającej do współpatrzących. Barthes, podpowiada Gdyż fotografia to pojawienie się mnie samego jako kogoś innego^[2]czy to samo wyzwanie rzuca obraz filmowy Jakuba?

Jakub Łączny, „CO 40 SEKUND ... DECYZJA”, videomalarstwo, akryl na bawełnie, projekcja wideo 4’50”, 160/100cm, 2019

Jakub Łączny, „CO 40 SEKUND ... DECYZJA”, videomalarstwo, akryl na bawełnie, projekcja wideo 4’50”, 160/100cm, 2019

Jakub Łączny, „CO 40 SEKUND ... DECYZJA”, videomalarstwo, akryl na bawełnie, projekcja wideo 4’50”, 160/100cm, 2019

Artysta jakby na swoim miejscu stawia kamerę. Pyta on: „Czy obraz cyfrowy, którego przedstawicielem jest na przykład współczesna kamera filmowa z przetwornikiem cyfrowym, z której zdjęcia poddane edycji, zostają naświetlone na taśmie filmowej 35 mm, w celu poszerzenia rozpiętości tonalnej, kontrastu i dystrybucji w kinach, za pośrednictwem projektora wydającego specyficzny dźwięk terkotania, a nie jednolitego tonu chłodzącego wiatraka, nadal jest postrzegany jako obraz cyfrowy? Czy środowisko, w którym oglądamy dany obraz, obrazy malowane, obrazy drukowane, ekrany ciekłokrystaliczne, projekcje wideo, hologramy, mogą uzurpować sobie władzę do nadawania im własnego analogowego, czy cyfrowego źródła pochodzenia?”

Czym jest obraz cyfrowy, kto go współtworzy i w jakiej przestrzeni? Odpowiedź może brzmieć:

Światło na materii.

Roland Barthes (2008, s. 4) przekonuje, że to, co fotografia reprodukuje do nieskończoności wydarzyło się jedynie raz; fotografia mechanicznie powtarza to, co nigdy nie mogłoby zostać powtórzone egzystencjalnie. Film to paręset fotografii, inaczej to wielość mgnień

kiedy arytsta robi zdjęcie fotografii!^[3]. Proces powstawania obrazów Jakuba, przywołuje nieodparcie stan zanurzenia w powtarzalnej materii światła filmu i obrazu. Video na i w obrazie, materia światła krążąca pomiędzy nimi, scalająca, żywa i nieżywa otwierają potencjalnie niekończący się obraz przestrzenny. To może być jeden ze sposobów istnienia przestrzeni nie-wizualnej a świetlanej. Gdy podczas przebywania z videomalarstwem zachodzi proces synchronizacji wzroku, jego adaptacji stymulującej i ochronnej, zaczyna się i opatrzenie z szarą przestrzenią poza-obrazu, miejsca pomiędzy światłem a ciemnością.

Magdalena Komborska

Jakub Łączny, „FOTOFOBIA – MIGOTLIWOŚĆ TELEKINETYCZNA”, videomalarstwo, akryl na bawełnie, projekcja wideo 5’50”, 162/100cm, 2019

Jakub Łączny, „FOTOFOBIA – MIGOTLIWOŚĆ TELEKINETYCZNA”, videomalarstwo, akryl na bawełnie, projekcja wideo 5’50”, 162/100cm, 2019

Jakub Łączny, „FOTOFOBIA – MIGOTLIWOŚĆ TELEKINETYCZNA”, videomalarstwo, akryl na bawełnie, projekcja wideo 5’50”, 162/100cm, 2019

Opis artysty

Pewnego dnia zauważyłem, że statecznik magnetyczny od oświetlenia tak zwanej jarzeniówki był zużyty i domyśliłem się, że długie przesiadywanie przy migoczącym świetle jest przyczyną mojego gorszego samopoczucia. Gdy tylko wchodziłem do swojej klasy w budynku szkoły podstawowej, nasza pani wychowawczyni zapalała trzy szeregi po osiem równolegle połączonych jarzeniówek, które przed rozpaleniem się wydawały specyficzny dźwięk syczenia zapraszający do niezapowiedzianej kartkówki z języka polskiego. Wiedziałem już, że z ostatniej lekcji ucieknę, by resztę dnia spędzić na dworze. Moja nadwrażliwość na niską częstotliwość migotania fali świetlnej, stała się przyczyną do podjęcia rozważań na temat światła, które na przemian pojawia się i znika, jak kontrast bieli i czerni. To, że czegoś nie widać, wcale nie świadczy o tym, iż to nie istnieje. Udowodnił to swoimi realizacjami między innymi słynny artysta Anish Kapoor, który tworzy instalacje wychodzące poza transcendencje człowieka, manipulując jego zmysłem wzroku oraz granicą wiary czy niewiary…

Jakub Łączny

^{[1] wizualny «związany ze wzrokiem i z obrazem jako środkiem przekazywania informacji» w: https://sjp.pwn.pl/slowniki/wizualnie.html.
[2] Światło obrazu. Uwagi o fotografii, Roland Barthes, wyd. Aletheia, 2008 r., s. 25-27.
[3] Myśl to forma odczuwania. Susan Sontag w rozmowie z Jonathanem Cottem, Kraków, 2013 r., s. 59.}