„Drogowskazy retrospektywne” Sylwii Owczarek w Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/11-2-1440x806.jpg)
Aby dom mógł się urzeczywistnić musi posiadać jasną, graniczną kompozycję. Obok ścian są też płoty. Granice powtarzają się i wyznaczają kręgi tego, co znane i przestrzenie coraz bardziej obce. W ten sposób granicą gniazda możemy nazwać własny parkan, kartograficzny koniec wsi i miasta czy granicę kraju. Prehistoryczne metafory kobiecości nawiązywały do ochrony, wychowania, w obrębie określonych granic. Jeszcze nie dosłowny dom, ale gniazdo, kołyska czy góra, w której można się ukryć, łączyły alegoryczne łono i fizyczną jaskinię.
![1](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/1-4-1440x960.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/1-4-240x160.jpg)
![5](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/5-2-1440x960.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/5-2-240x160.jpg)
![4](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/4-4-1440x960.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/4-4-240x160.jpg)
Podświadome postrzeganie siebie i swojego domu jako centrum, poza którego granicami zostaje to, co groźne i przerażające, narodziło się właśnie z tego pierwotnego wyznaczania terytorium. Dom nie jest jedynie miejscem postoju, zapewnia poczucie przynależności, kreuje tożsamość, rezonuje z obecnością domowników. Tworzymy go przez lokowanie emocji związanych z przedmiotami i ludźmi – podobnie jak w dziele artystycznym, spotykamy w nim samych siebie. W społeczeństwach, w których ewoluowała potrzeba rodzinności, identyfikacja z miejscem jest tak silna, że rodzinę wymiennie nazywa się domem.
![8](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/8-2-1440x1460.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/8-2-240x243.jpg)
![6](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/6-2-1440x960.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2024/03/6-2-240x160.jpg)
Aby dom w znaczeniu rodzinnym mógł się urzeczywistnić, wymagana jest obecność domowników, skoordynowana i podporządkowana sobie wzajemnie. Scala go system obrzędów, w dużej mierze zaczerpniętych od przodków. Renè König uważa, że charakter rytuałów zawiera w sobie zahamowanie, które wpisuje nas w kulturę społeczną, gdzie ograniczenia dają nam poczucie bezpieczeństwa. Jednocześnie wywołują napięcia przy podziale obowiązków, podczas wyznaczania własnych granic czy budowania indywidualnej tożsamości. Zasady panujące w domach są oparte na władzy, co na etapie silnej zależności od rodziców skutkuje wymuszeniem podporządkowania i adaptacji. Nawet w okresie dojrzałości nasza tożsamość bez podstawy domu jest niezwykle krucha, dlatego poświęcamy wiele energii, by idealizować dzieciństwo. Niekiedy zderzają się dwie odrębne potrzeby: świadomego odrzucenia utopii przy jednoczesnym zanurzeniu w niej.
Na wystawie badam obie z nich. Wybrałam i zobrazowałam określone wspomnienia: intensywnie przeze mnie odczuwane, budujące moją historię.
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Sylwia Owczarek
- Wystawa
- Drogowskazy retrospektywne
- Miejsce
- Galeria Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu
- Czas trwania
- 14.03. – 19.04.2024
- Fotografie
- Jakub Seydak
- Strona internetowa
- tarasin.pl/drogowskazy-retrospektywne-wystawa-sylwii-owczarek/