NR 39/2023

Najciekawsze wystawy 2022 roku

Redakcja
Maciej Cholewa, "Radzionków odzyskuje dostęp do morza”, 2021, kadr z wideo, dzięki uprzejmości Galerii Szarej
Najciekawsze wystawy 2022 roku
Maciej Cholewa, "Radzionków odzyskuje dostęp do morza”, 2021, kadr z wideo, dzięki uprzejmości Galerii Szarej

Białystok

Galeria Arsenał

Gdy słońce jest nisko – cienie są długie
1 kwietnia – 13 maja

Radykalne rodzicielstwo
20 maja – 30 czerwca

Odszkolnić!
8 lipca – 18 sierpnia

Świat nie wierzy łzom
26 sierpnia – 6 października

Yarema & Himey
14 października – 24 listopada

Świadomość planetarna
7 października – 30 listopada

Anna Królikiewicz, Ślepe mapy
2 grudnia 2022 – 12 stycznia 2023

Alicja Rogalska
2 grudnia 2022 – 12 stycznia 2023

Przez pierwsze miesiące nowego roku białostocki Arsenał przechodzić będzie remont, nowe wystawy będziemy więc mogli oglądać po zimowej przerwie. Jako pierwsza otworzy się 1 kwietnia ekspozycja Gdy słońce jest nisko – cienie są długie, przygotowana we współpracy z Instytutem Goethego oraz Galerie für Zeitgenössische Kunst w Lipsku i kuratorowana przez Annę Karpenko. Będzie to opowieść o historycznych i współczesnych kontekstach sztuki białoruskiej. Wiosną zobaczymy również kuratorowaną przez Elizę Urwanowicz-Rojecką wystawę Radykalne rodzicielstwo, skupiającą się na emocjach, stylach myślenia i praktykach codzienności związanych z tytułowym zagadnieniem. Po refleksji na temat rodzicielstwa przyjdzie czas na przemyślenie roli uczelni artystycznych i szerzej – edukacji jako takiej, także poza instytucjonalnymi strukturami. Przygotowana przez Katarzynę Różniak ekspozycja Odszkolnić!, którą będzie można oglądać w Arsenale w okresie wakacyjnym, prezentować będzie praktyki artystyczne mierzące się z instytucjonalnymi bolączkami, przykłady studenckich buntów, ale także inicjatywy oddolne i samokształceniowe.

Nawet abstrakcja zaczyna przemawiać polityką. Rozmowa z Izą Tarasewicz Z Izą Tarasewicz rozmawia Tomek Pawłowski Jarmołajew CZYTAJ!

Pod koniec sierpnia otworzy się wystawa Świat nie wierzy łzom, przygotowana przez Tomka Pawłowskiego-Jarmołajewa, prezentująca prace artystek i artystów urodzonych w Białymstoku w okresie transformacji – Karola Radziszewskiego, Adeliny Cimochowicz, Rafała Zajko i twórczyń Żurnal Zin. Będzie ona rewersem entuzjastycznych opowieści o czasach przełomu, uwzględniającym głos klasy ludowej i osób poszkodowanych w procesie transformacji. Druga siedziba galerii, czyli budynek dawnej elektrowni, stanie się z kolei przestrzenią działań artystyczno-badawczych z zaawansowanymi technikami nowego obrazowania w ramach otwieranej w październiku wystawy Świadomość planetarna. Tegoroczny program Arsenału domknie seria realizowanych jesienią i zimą wystaw indywidualnych pochodzącego z Kijowa duetu artystów i filmowców Romana Khimeia i Yaremy Malaschuka, Anny Królikiewicz i Alicji Rogalskiej.

Bielsko-Biała

Galeria Bielska BWA

Urszula Broll, Atman znaczy Oddech
21 stycznia – 20 lutego

Twożywo
25 lutego – 3 kwietnia

Potencja, Teoria humoralna: quatro stagioni
18 marca – 24 kwietnia

Mikołaj Sobczak
28 kwietnia – 16 czerwca

Andrzej Szewczyk
2 września – 30 października

Sezon w piekle. 11. Wystawa Kuratorska Bielskiej Jesieni 2022
4 listopada – 26 grudnia

Nowy sezon Galeria Bielska BWA otwiera monografią Urszuli Broll, którą wcześniej oglądać mogliśmy w Królikarni. W lutym zobaczymy z kolei wystawę grupy Twożywo, która po wydaniu podsumowującej zamkniętą już działalność duetu przeżywa prawdziwy renesans instytucjonalnego zainteresowania. W kwietniu w Bielsku-Białej zobaczymy pierwszą solową wystawę Mikołaja Sobczaka w publicznej instytucji. Na kuratorowanej przez Adę Piekarską i powstającej we współpracy z Tarasem Gembikiem ekspozycji artysta kontynuować będzie poruszany niedawno podczas performansu w Zachęcie temat dawnych koncepcji polonizacji oraz polityki rewindykacyjnej wobec cerkwi prawosławnych w II RP. We wrześniu galeria przypomni twórczość Andrzeja Szewczyka, a jeszcze wiosną zobaczymy kolejną odsłonę przygotowanej przez Stacha Szabłowskiego Teorii humoralnej Potencji, do niedawna prezentowanej w BWA Zielona Góra. To nie jedyny projekt Szabłowskiego w Bielsku-Białej – tegoroczna wystawa kuratorska Bielskiej Jesieni przygotowana zostanie właśnie przez niego i nosić będzie zaczerpnięty z Rimbauda tytuł Sezon w piekle.

Bydgoszcz

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

Mikołaj Szpaczyński, Krzysztof Maniak, Bajka
kwiecień–maj 2022

wystawa artystów i artystek z Ukrainy i Białorusi
kwiecień–czerwiec 2022

Podróżni
grudzień 2022

Katarzyna Szeszycka
grudzień 2022 – styczeń 2023

Wspólny projekt stworzony specjalnie z myślą o bydgoskiej wystawie zaprezentują w Galerii Miejskiej bwa w kwietniu Mikołaj Szpaczyński i Krzysztof Maniak. Dwaj artyści, dla których podstawą praktyki artystycznej jest spacerowanie w pozamiejskim plenerze, zaprezentują prace wykorzystujące szereg mediów, osią wystawy stanie się jednak wycieczka wraz z publicznością do znajdującej się nieopodal Bydgoszczy Jaskini Bajka. W tym samym czasie zobaczymy też kuratorowaną przez Martę Smolińską wystawę młodego pokolenia artystek i artystów z Ukrainy i Białorusi, których zaangażowane politycznie, krytyczne prace zestawione zostaną z dziełami węgierskiego klasyka neoawangardy Endre Tota. Pod koniec roku bydgoska galeria zaprezentuje natomiast indywidualny pokaz szczecińskiej malarki Katarzyny Szeszyckiej oraz wystawę Marcina Kędzierskiego i Jacka Sztuki zatytułowaną Podróżni, której motywem przewodnim będzie rejestrowanie codziennych sytuacji w kontekście życia jako podróży.

Bytom

CSW Kronika

Magdalena Kieszniewska
19 lutego – 25 marca

Karolina Konopka, Gyburstag
19 lutego – 25 marca

Alicja Pakosz
16 kwietnia – 27 maja

Eliza Proszczuk
16 kwietnia – 27 maja

Wiruj w grobie jak wrzeciono
17 czerwca – 5 sierpnia

Dom Kobiet
17 czerwca – 5 sierpnia

Agula Swoboda, Matkość
27 sierpnia – 21 października

Barbara Gryka
27 sierpnia – 21 października

Bytomska Kronika w tym roku zaprezentuje przede wszystkim szereg indywidualnych wystaw śląskich artystek. Jako pierwsze otworzą się w lutym pokazy Karoliny Konopki, kontynuującej cykl Tortologia, i Magdaleny Kieszniewskiej, która podejmować będzie refleksję nad poczuciem braku przynależności. W kwietniu zobaczymy ekspozycję Alicji Pakosz, wychodzącą od historii związanych z niedawno zmarłym dziadkiem artystki, a także Elizy Proszczuk, która zaprezentuje efekty wieloletniej pracy z więźniarkami na oddziale zamkniętym w areszcie śledczym Warszawa Grochów. Pod koniec sierpnia otworzą się natomiast wystawy Aguli Swobody i Barbary Gryki. W międzyczasie zobaczymy też dwie ekspozycje zbiorowe. Wiruj w grobie jak wrzeciono zestawiać będzie wątki queerowe z motywem śmierci, Dom Kobiet zaś nawiązywać będzie do debiutanckiego dramatu Zofii Nałkowskiej oraz słynnej feministycznej wystawy Womanhouse z 1972 roku, opowiadając o trzech pokoleniach kobiet-wizjonerek.

Elbląg

Centrum Sztuki Galeria EL

Elżbieta Jabłońska, a wszystko co istnieje jest miłością
13 stycznia – 27 lutego

Krajobraz / Metamorfozy wyobraźni
20 stycznia – 27 lutego

Kongres Marzycielek
3 marca – 24 kwietnia

Agata Królak, Naczynia jakby połączone
17 marca – 8 maja

Made [in] ready – rzeczy, działania, symbole
28 kwietnia – 12 czerwca

Maria Krupa, Aleksandra Szewczuk, Jestem, czuję, widzę
12 maja – 3 lipca

Drapieżne serca vol. II
22 września – 6 listopada

Mirosław Maszlanko, Estuarium
17 listopada 2022 – 5 lutego 2023

Aleksandra Szewczuk, „Czerwone Granice”, 2021, akryl na płótnie, dzięki uprzejmości Galerii EL

Galeria EL, od niedawna kierowana przez nową dyrektorkę, Emilię Orzechowską, tegoroczny program zainauguruje solową wystawą Elżbiety Jabłońskiej o charakterze retrospektywy wybiegającej jednocześnie w przyszłość. Również w styczniu zobaczymy wystawę studentek i studentów oraz kadry naukowej Architektury Przestrzeni Kulturowych na ASP w Gdańsku zatytułowaną Krajobraz / Metamorfozy wyobraźni. Kierunek ten działa od 2014 roku, a stosowana na nim formuła dydaktyczna opiera się m.in. na interdyscyplinarnym, wielowątkowym nauczaniu i łączeniu sztuk wizualnych oraz projektowania. Kolejną wystawę uczelnianą zobaczymy wiosną – tym razem będzie to kolejna odsłona projektu Made [in] ready, prezentującego dokonania pedagogów, absolwentów i studentów Pracowni Działań Audiowizualnych i Performatywnych Akademii Sztuki w Szczecinie. Wiosną zobaczymy również dwie ekspozycje artystek w duetach. 3 marca wystartuje Kongres Marzycielek, wspólny projekt Agaty Zbylut i Iwony Demko, które mają ambicję przywrócić powstałym podczas Biennale Form Przestrzennych rzeźbom popularność wśród elblążan, jaką niegdyś się cieszyły. W maju elbląska galeria zaprezentuje wystawę dwóch malarek związanych z Trójmiastem, Marii Krupy oraz Aleksandry Szewczuk, jesienią zaś zobaczymy indywidualny pokaz site-specific Mirosława Maszlanko, tworzącego efemeryczne konstrukcje w duchu land artowym z wykorzystaniem takich materiałów jak wiklina, glina czy trawy łączone woskiem. Również w sezonie jesiennym otworzy się druga część wystawy Drapieżne serca; w jej pierwszej odsłonie znalazły się artystki będące bohaterkami filmu Katarzyny Swinarskiej pod tym samym tytułem i zarazem matkami. W drugiej refleksje na temat macierzyństwa, cielesności, ambicji artystycznych, miłości i wolności podjęte zostaną poprzez przywołanie prac „artystek-niematek”.

Gdańsk

Gdańska Galeria Miejska

Pull the trigger
21 stycznia – 3 kwietnia

Pod powierzchnią. Świat ilustracji Joanny Concejo
21 stycznia – 3 kwietnia

Bolesław Chromry, Katechizm dla wszystkich klas
4 lutego – 3 kwietnia

Lesia Pcholka
22 kwietnia – 12 czerwca

Karolina Wojtas i Maciej Cholewa
22 kwietnia – 19 czerwca

Joanna Rajkowska
29 kwietnia – 26 czerwca

Alicja Pakosz i Wiktoria Walendzik
8 lipca – 18 września

Dorota Walentynowicz
1 lipca – 4 września

Nowy rok Gdańska Galeria Miejska otworzy kuratorowaną przez dyrektora galerii Piotra Stasiowskiego zbiorową wystawą Pull the trigger, na której zobaczymy prace m.in. Moniki Falkus, Konrada Żukowskiego czy Jana Możdżyńskiego, oraz otwieranym równolegle indywidualnym pokazem ilustratorki Joanna Concejo, przygotowanym przez Adriana Chorębałę. Na początku lutego indywidualną wystawą w GGM zrealizuje też Bolesław Chromry. Kuratorowany przez Michała Grzegorzka Katechizm dla wszystkich klas będzie mierzyć się z ciężkim tematem – pedofilią w Kościele katolickim, podejmując przy tym refleksję na temat języka, jakim można o niej mówić. Wystawie złożonej z murali nawiązujących do PRL-owskich naściennych ilustracji znanych z przedszkolnych korytarzy, sal i stołówek oraz instalacji z ceramicznych figurek towarzyszyć będzie też publikacja z wyborem tekstów związanych z tematem. Solową ekspozycję będącą pokłosiem jej zeszłorocznej rezydencji zrealizuje w kwietniu w GGM Lesia Pcholka, białoruska artystka i aktywistka. W tym samym czasie otworzy się też kuratorowana przez Darię Grabowską wystawa Karoliny Wojtas i Macieja Cholewy, podejmująca wątki fantazji o podboju kosmosu. Wiosną i latem w gdańskiej galerii zobaczymy też m.in. solową wystawę Joanny Rajkowskiej przygotowaną przez Annę Mituś, podwójny pokaz Alicji Pakosz i Wiktorii Walendzik kuratorowany przez Kamila Pierwszego oraz wystawę Doroty Walentynowicz kuratorowaną przez Marię Sasin.

CSW Łaźnia

Przestrzeń publiczna istnieje tylko gdy o nią walczymy. Jak Bert Theis zmienił nasze myślenie
5 sierpnia – 25 września

Dorobek zmarłego w 2016 roku artysty i aktywisty Berta Theisa, działającego przede wszystkim w Luksemburgu i Mediolanie, ale związanego również z Galerią Zewnętrzną Miasta Gdańska, zaprezentuje na otwieranej w sierpniu wystawie Przestrzeń publiczna istnieje tylko gdy o nią walczymy CSW Łaźnia. Porzucając w połowie lat 90. praktykę malarską, Theis tworzył prace określane jako „platformy” i „pawilony”, odnoszące się do kontekstu ich powstania i stanowiące odbicie politycznego, społecznego i artystycznego zaangażowania twórcy. Gdańska wystawa skupi się na realizacjach w przestrzeni publicznej oraz ich relacji z kontekstem zewnętrznym i otaczającą architekturą, a w jej ramach na terenie dzielnicy Nowy Port odtworzona zostanie jedna z nich – instalacja Potemkin Lock, która będzie mogła pełnić funkcję miejsca spotkań i relaksu dla mieszkańców dzielnicy.

Performans z balonem z udziałem dzieci, Isola Park, Mediolan, 2007 / © fot.: Bert Theis

Gorzów Wielkopolski

Miejski Ośrodek Sztuki

Grzegorz Kozera, Montaż wystawienniczy
14 stycznia – 20 lutego

Tkanina społeczna
21 stycznia – 6 marca

Andrzej Gordon, Malarz, który ukrzyżował kobietę
25 lutego – 3 kwietnia

Igor Przybylski
11 marca – 17 kwietnia

Jan Możdżyński
22 kwietnia – 5 czerwca

Michał Frydrych
13 maja – 19 czerwca

Irmina Rusicka, Kasper Lecnim
10 czerwca – 21 sierpnia

Zbigniew Rogalski
2 września – 9 października

Mikołaj Sobczak
25 listopada 2022 – 13 stycznia 2023

Marta Gendera od kilku miesięcy nie jest już dyrektorką Miejskiego Ośrodka Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim, przed nami jednak jeszcze jedna kuratorowana przez nią wystawa. 21 stycznia w MOS otworzy się Tkanina polityczna. Poza tym w gorzowskiej galerii zobaczymy w tym roku szereg wystaw indywidualnych artystów i artystek młodego i średniego pokolenia. Na początku roku odbędą się pokazy Grzegorza Kozery, Andrzeja Gordona i Igora Przybylskiego, wiosną Jana Możdżyńskiego i Michała Frydrycha, latem Irminy Rusickiej i Kaspra Lecnima oraz Zbigniewa Rogalskiego, a pod koniec roku Mikołaja Sobczaka.

Kalisz

Galeria Sztuki im. Jana Tarasina

Dominik Ritszel, Lokaut
10 lutego – 31 marca

Have a nice cry!
7 kwietnia – 27 maja

Robert Kuśmirowski
23 czerwca – 27 sierpnia

Joanna Rajkowska, Rhizopolis
8 września – 15 października

Paweł Althamer
8 grudnia 2022 – 28 stycznia 2023

Po trwającej jeszcze do 29 stycznia wystawie Janusza Lewandowskiego Galeria Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu zaprezentuje solowy projekt Dominika Ritszela Lokaut. W instalacjach wideo pochodzących z ostatnich kilku lat artysta analizuje struktury społeczne służące dyscyplinowaniu i uniformizowaniu męskiego ciała, przyglądając się szkole, sali gimnastycznej, koszarom, poligonowi, polu bitwy, wreszcie przestrzeni publicznej. Kuratorowanej przez Stacha Szabłowskiego wystawie towarzyszyć będzie też działanie Bartka Buczka zatytułowane Problem techniczny. Wiosną w kaliskiej galerii zobaczymy zwycięski projekt w ramach piątej edycji organizowanego przez nią konkursu kuratorskiego. Przygotowana przez Ewę Mrozikiewicz i Bartosza Zimniaka wystawa Have a nice cry! będzie wspólnotowym działaniem, w którym przenikają się role kuratorki i artysty, skupionym na tematach zdrowia psychicznego i relacji międzyludzkich. Latem z kolei indywidualną wystawę zrealizuje w Kaliszu Robert Kuśmirowski, odwołując się w nowym projekcie do historii miejsca, w którym znajduje się galeria. We wrześniu mieszkańcy Kalisza będą mieli okazję zobaczyć nową odsłonę prezentowanego w zeszłym roku w Zachęcie Rhizopolis Joanny Rajkowskiej, rok zaś zamknie indywidualna wystawa Pawła Althamera.

Artystka do spraw niemożliwych. Joanna Rajkowska w Zachęcie Wystawę Joanny Rajkowskiej „Rhizopolis” w Zachęcie recenzuje Jaś Kapela CZYTAJ!

Katowice

BWA Katowice

Interior
12 maja – 12 czerwca

Wiktoria Walendzik
12 maja – 12 czerwca

Sztuka historii
23 września – 13 listopada

Michał Frydrych
17 września – 24 października

Marek Chlanda
25 listopada – 9 grudnia

Wspólny projekt pod nazwą Interior, z udziałem szesnastu młodych artystów i artystek, realizować będą wiosną katowickie i tarnowskie galerie BWA. Zaczerpnięte z geografii pojęcie oznaczające niezbadane terytoria w głębi lądu w tym przypadku stanie się przyczynkiem do rekonstrukcji wątków z historii polskiej wsi i pracy z tematami, które uległy wyparciu, zapomnieniu lub przemieszczeniu. Wątki historyczne, tym razem w odniesieniu do najnowszych dziejów Polski i tematów trudnych lub wypieranych ze zbiorowej pamięci, podejmować będzie z kolei jesienna wystawa Sztuka historii z udziałem m.in. Wilhelma Sasnala, Artura Żmijewskiego czy Krzysztofa Gila. Poza tym katowicka galeria zaprezentuje również serię pokazów indywidualnych m.in. Wiktorii Walendzik, Michała Frydrycha i Marka Chlandy w Małej Przestrzeni BWA.

Rondo Sztuki

Utopie/Dystopie. Przyszłość Miasta
25 czerwca – 25 lipca

Is it real? Potęga wyobraźni
4 sierpnia – 20 września

Do prognoz dotyczących urbanizacji oraz związanych z nią przemian społecznych i kulturowych odnosić się będzie kuratorowana przez Irmę Kozinę i Adriana Chorębałę wystawa Utopie/Dystopie. Przyszłość Miasta, otwierana w Rondzie Sztuki pod koniec czerwca. Utopijne i dystopijne wizje przyszłości – oraz wszystko, co pomiędzy – eksplorować będą doktoranci katowickiej ASP. Jak co roku Rondo Sztuki zorganizuje też latem wystawę towarzyszącą katowickiemu OFF Festivalowi, na której zobaczymy prace m.in. Veroniki Hapchenko, Mikołaja Sobczaka czy Jana Porczyńskiego. Is it real? Potęga wyobraźni odnosić się będzie do właściwości muzyki pozwalających przenieść słuchacza w stan niemalże poza rzeczywistością.

Dzisiejsza ezoteryka jest niepoważna. Rozmowa z Veroniką Hapchenko Z Veroniką Hapchenko rozmawia Piotr Policht CZYTAJ!

Kraków

Cricoteka

Tadeusz Kantor. Multiplikacje
luty 2022

Osobiste. Kostiumy teatralne Tadeusza Kantora
lipiec 2022 – styczeń 2023

program wystaw Cloakroom
jesień 2022

„Osobiste. Kostiumy teatralne Tadeusza Kantora”, fot. Mirosław Żak

Na konceptualnym rozdziale w dorobku Tadeusza Kantora koncentrować się będzie kolejna, otwierana w lutym wystawa z kolekcji Cricoteki – Tadeusz Kantor. Multiplikacje. Zobaczymy na niej 8 powstałych w 1970 roku Multipartów, a ich pokaz stanie się także okazją do postawienia pytania o aktualność podjętego przez Kantora tematu wątpliwości co do wyjątkowości i unikalności dzieła sztuki. Do teatralnej części dorobku autora Umarłej klasy, a konkretnie kwestii kostiumograficznych, odnosić się będzie z kolei otwierana w lipcu wystawa Osobiste. Kostiumy teatralne Tadeusza Kantora. Kurator wystawy, a jednocześnie jeden z aktorów teatru Cricot 2, Bogdan Renczyński, proponować będzie spojrzenie na kostiumy jako autonomiczne dzieła sztuki. Poza tym Cricoteka kontynuować będzie również rozpoczęty w zeszłym roku program wystaw Cloakroom, skupiony na wystawach artystek i artystów młodych oraz tych z kręgu Kantora, pokazujących na różne sposoby żywotność jego myśli.

Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK

Mieczysław Porębski
16 września 2022 – 8 stycznia 2023

Artyści z Krakowa. Druga Grupa Krakowska
28 października 2022 – 26 marca 2023

Jakub Julian Ziółkowski, Jesteście moi
28 października 2022 – 26 marca 2023

1929/1955 documenta
28 października 2022 – 19 marca 2023

Bruno Schulz
28 października 2022 – 19 marca 2023

Kolejna odsłona jednego z tasiemcowych cykli MOCAK-u, Artystów z Krakowa, skupi się na sztuce członków i członkiń Drugiej Grupy Krakowskiej, a więc m.in. Erny Rosenstein, Jonasza Sterna czy Marii Jaremy. Będzie to więc pierwsza wystawa odświeżająca profil cyklu, który po prezentacjach reprezentantów kolejnych generacji koncentrować się będzie odtąd na grupach i stowarzyszeniach artystycznych. O historię Drugiej Grupy Krakowskiej zahaczać będzie też wystawa poświęcona związanemu z nią historykowi i krytykowi sztuki Mieczysławowi Porębskiemu, otwierana we wrześniu w przestrzeni biblioteki MOCAK-u, gdzie na co dzień udostępniany jest księgozbiór autora Ikonosfery. Towarzyszyć jej będzie również konferencja naukowa poświęcona jego spuściźnie. Jednym z highlightów jesiennego rozdania wystawowego w muzeum będzie też pierwsza w Krakowie obszerna retrospektywa Jakuba Juliana Ziółkowskiego. Przy okazji 80. rocznicy śmierci Brunona Schulza MOCAK zaprezentuje też wizualną część dorobku autora Sklepów cynamonowych. We współpracy z Centrum Sztuk Prześladowanych w Solingen zrealizowany zostanie z kolei projekt badawczo-wystawienniczy 1929/1955 documenta, rekonstruujący pierwszą edycję documenta w Kassel, krytycznie przepracowującą okres narodowego socjalizmu i prezentującą sztukę sprzed dojścia do władzy NSDAP.

Bunkier Sztuki

Małgorzata Markiewicz
10 lutego – 8 maja

Nie od razu zbudowano. 20. edycja Miesiąca Fotografii
27 maja – 26 czerwca

Michał Stonawski
7 lipca – 18 września

Beata Stankiewicz
29 września – 4 grudnia

Marta Antoniak i Justyna Smoleń
15 grudnia 2022 – 26 lutego 2023

Lwią część tegorocznego programu Bunkra Sztuki (vel Buncaku) stanowić będą wystawy artystek i artystów związanych z Krakowem. Rok otworzy solowy pokaz Małgorzaty Markiewicz, która podejmować będzie tematy nierówności i wyparcia kobiet z głównego nurtu historii, ich nieobecności w życiu publicznym oraz roli w życiu rodzinnym. Artystka zwracać będzie uwagę m.in. na to, że przez wieki kobiet nie dopuszczano do projektowania architektury, w tym do kształtowania wnętrz domów, w których były zamykane. Do kontekstu przestrzennego średniowiecznych piwnic Pałacu Potockich, w którym tymczasowo działa Bunkier Sztuki, odnosić się będzie w swojej wystawie krakowski malarz Michał Stonawski. Wokół relacji przestrzeni i człowieka krążyć będzie z kolei ekspozycja innej malarki, Beaty Stankiewicz. Pod koniec roku Bunkier zaprezentuje najnowsze działania Marty Antoniak i Justyny Smoleń. Poza monograficznymi pokazami zobaczymy w Bunkrze również wystawę Nie od razu zbudowano, organizowaną w ramach dwudziestej edycji Miesiąca Fotografii i kuratorowaną przez Stanisława Rukszę, która dotyczyć będzie wypartych legend miejskich i współczesnych symptomów celowej niepamięci.

Międzynarodowe Centrum Kultury

Dobiesław Gała, Bieguny niedostępności
luty – marzec 2022

Niechciana stołeczność. Architektura i urbanistyka Krakowa w czasie okupacji niemieckiej 1939–1945
1 marca – 19 czerwca

Niko Pirosmani, Dusza Gruzji
lipiec – październik

Sztuka w mundurze. Krakowski oddział grobów wojennych 1915–1918
październik – grudzień 2022

Małgorzata Mirga-Tas, Tu i teraz
listopad 2022 – luty 2023

Próbę zilustrowania najbardziej niedostępnych miejsc na Ziemi podejmie Dobiesław Gała na swojej indywidualnej wystawie w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie, która otworzy się w lutym. Prace łączące elementy rysunku, malarstwa i reliefu odnosić się też będą do śladów pozostawianych w otoczeniu przez człowieka. O mało zbadanym rozdziale drugowojennych dziejów Polski opowiadać będzie wystawa Niechciana stołeczność. Architektura i urbanistyka Krakowa w czasie okupacji niemieckiej 1939–1945. Zobaczymy na niej nieznane projekty i realizacje z czasu, kiedy Kraków jako stolica Generalnego Gubernatorstwa przekształcony miał zostać we wzorowe niemieckie miasto na wschodzie. Jeszcze dalej, do I wojny światowej, sięgać będzie jesienna wystawa Sztuka w mundurze. Krakowski oddział grobów wojennych 1915–1918, prezentująca twórczość artystów pochodzących z różnych stron monarchii austro-węgierskiej i projektujących cmentarze wojenne dla żołnierzy poległych w czasie Wielkiej Wojny. W MCK zobaczymy w tym roku również monograficzną wystawę jednego z najważniejszych wschodnioeuropejskich przedstawicieli awangardy przełomu XIX i XX wieku, Niko Pirosmaniego, kuratorowaną przez Piotra Rypsona. Kilka miesięcy po otwarciu prezentacji w pawilonie polskim na weneckim Biennale w Krakowie otworzy się też indywidualna wystawa Małgorzaty Mirgi-Tas, podejmująca temat dekolonizacji i emancypacji romskich wizerunków.

Fot. Walery Rzewuski, Portret Katarzyny Potockiej, Adama Krasińskiego i Anny Potockiej przy sztaludze_ze zbiorów MuF o

Muzeum Fotografii

Tu zaszła zmiana
do 24 kwietnia

Co robi zdjęcie?
wiosna 2022

Facing Britain
od 27 maja

Fotografika. Fotografia artystyczna w Polsce 1928-1978
druga połowa 2022

Do 24 kwietnia w Muzeum Fotografii można oglądać niedawno otwartą wystawę Tu zaszła zmiana, inaugurującą działalność muzeum w nowym budynku, a jednocześnie po raz pierwszy prezentującą wyniki jego nowej polityki kolekcjonowania, w ramach której od kilku lat powstaje jedna z najbardziej kompleksowych kolekcji współczesnej fotografii w zbiorach publicznych. W pierwszym kwartale nowego roku otworzy się z kolei nowa wystawa główna MuFo, przygotowana przez zespół pod kierownictwem Dominika Kuryłka, opowiadająca o tym jak fotografia towarzyszy ludziom i jak ich zmienia. Będzie ona przyglądać się fotografii z wielu perspektyw – jako sztuce, zapisowi historii, nośnikowi rodzinnych opowieści, materialnemu obiektowi, czy też obrazowi stworzonemu w konkretnej epoce i politycznych realiach. W drugiej połowie roku zobaczymy kolejne efekty wspólnej pracy Łukasza Gorczycy i Adama Mazura, którzy tym razem na tapet wzięli modernistyczną ideę fotografii jako sztuki i fotografa jako artysty. Kuratorzy podejmą próbę rewaloryzacji XX-wiecznej plastyki fotograficznej i opowiadać będą o fotografice jako autonomicznym nurcie, który rozwijał się organicznie od II RP po czasy dojrzałego PRL-u. Dla odmiany na fotografii dokumentalnej z Wielkiej Brytanii skupiać się będzie otwierana pod koniec maja wystawa Facing Britain, prezentująca kluczowe zjawiska w ramach brytyjskiego dokumentu od lat 60. do współczesności.

Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha

Koty. W kulturze Japonii i Zachodu
18 lutego – 26 czerwca

Jerzy Skolimowski
8–29 maja

Watanabe Seitei w Krakowie
3 lipca – 16 października

Japonizm w Monarchii Austro-Węgierskiej
listopad 2022 – maj 2023

Karolina Kowalska, Abstracttropik
sierpień – wrzesień 2022

Kengo Kuma, Eksperyment. Materiał. Architektura
1 grudnia 2021 – 3 maja 2022

Pierwszą nową wystawę w tym roku Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha zaprezentuje w Światowy Dzień Kota. Nieprzypadkowo, będzie to bowiem właśnie ekspozycja poświęcona kulturowemu znaczeniu tych czworonogów w kulturze zachodu i Japonii – od drzeworytów ukiyo-e po współczesną popkulturę. Mnie znaną twarz Jerzego Skolimowskiego, czyli jego twórczość malarską, zaprezentuje Manggha w maju; będzie to kolejna prezentacja po wystawie w tym samym miejscu ponad dwie dekady temu, na której po raz pierwszy pokazano obrazy reżysera. Do jednego z highlightów tegorocznego programu należeć będzie otwierana w listopadzie historyczna ekspozycja Japonizm w Monarchii Austro-Węgierskiej, zarysowująca szeroką panoramę środkowoeuropejskich zjawisk wyrastających z fascynacji sztuką japońską. W lipcu z kolei Mangga zaprezentuje prace twórcy japońskiego zakorzenionego w lokalnych tradycjach, ale czerpiącego z kolei z europejskiego malarstwa akwarelowego, Watanabego Seiteia. Miesiąc później otworzy się wystawa Karoliny Kowalskiej w ramach artystyczno-badawczego projektu Abstracttropik. Artystka zaaranżuje w muzeum przestrzeń izolowanej biosfery, w której możliwe będzie przeżycie w czasie niesprzyjających warunków zewnętrznych. Krakowskie muzeum kontynuuje również program wystaw architektonicznych – w grudniu otworzy się ekspozycja Kengo Kumy, prezentująca wybór jego ostatnich eksperymentalnych projektów.

Muzeum Narodowe w Krakowie

Galeria Rzeźby Polskiej XX i XXI wieku
od 15 kwietnia

Tamara Łempicka
9 września 2022 – 15 stycznia 2023

Nowy początek. Modernizm w II RP 
27 września – 29 stycznia

The Morris Movement
15 października 2022 – 12 lutego 2023

Po zeszłorocznych otwarciach nowych oddziałów Muzeum Narodowego w Krakowie nadchodzi jeszcze jedna premiera – w połowie kwietnia zainaugurowana zostanie nowa część galerii stałej, poświęcona rzeźbie XX i XXI wieku. W tym roku zobaczymy również drugą odsłonę serii 4x Nowoczesność, tym razem skupioną na modernizmie w okresie międzywojnia. Podobnie jak w przypadku pierwszej wystawy w cyklu, prezentować ona będzie zarówno sztukę, jak i przykłady architektury, mebli, przedmiotów czy wynalazków technicznych. Jesienią krakowskie muzeum pokaże również ekspozycję poniekąd kontekstualizującą serię 4x Nowoczesność, poświęconą dorobkowi Williama Morrisa i ruchu Arts & Crafts. Znajdą się na niej m.in. wzory tapet i tkanin, projekty witraży, mebli i ceramiki, a także prace bliskich współpracowników Morrisa, w tym prerafaelickich malarzy. We wrześniu MNK zaprezentuje z kolei monograficzną wystawę Tamary Łempickiej, na której znajdą się obrazy wypożyczone z kilku europejskich kolekcji.

Lublin

Galeria Labirynt

Aleksandra Liput, Dzisiaj za oknem drzewa wyglądały jak żywe istoty na księżycu
21 stycznia – 30 marca

Kolekcja Dostępna Vol.2
15 lutego – 30 kwietnia

Franek Warzywa, Napad na bazar 2
18 lutego – 1 maja

Filip Kijowski, Ironia samotności polega na tym, że czujemy ją wszyscy jednocześnie
25 marca – 24 kwietnia

Once Upon a Queer
maj 2022

Tegoroczny program lubelskiego Labiryntu koncentrować się będzie przede wszystkim na sztuce młodych artystek i artystów. Jeszcze w styczniu otworzy się solowy pokaz Aleksandry Liput, która w przestrzeni Galerii Labirynt 2 przygotuje instalację rzeźbiarską czerpiącą inspiracje z dystopijnej literatury, filmów fantasy, futurologii i dawnych wierzeń. W lutym zobaczymy z kolei wystawę Franka Drażby, znanego w internecie jako Franek Warzywa, który odnosić się będzie do swojego sieciowego performansu Panowie, robimy napad na bazar. Z uwagi na okoliczności, planowane do Galerii Ul działanie odbyło się w całości w jej wirtualnej kopii, gdzie zarówno artysta jak i publiczność zyskali formę cyfrowych awatarów – teraz artysta podejmie próbę zmaterializowania tej cyfrowej rzeczywistości w fizycznej przestrzeni Labiryntu. W marcu wystawę podsumowującą swoją rezydencję w lubelskiej galerii zaprezentuje Filip Kijowski, którego wystawa dotyczyć będzie tego, w jaki sposób osoby o queerowej tożsamości odczuwają samotność i powstanie w wyniku grupowej pracy warsztatowej. Queerowej historii dotyczyć będzie z kolei realizowany w maju projekt Once upon a Queer, łączący sztukę wideo, sztukę performans, dziennikarstwo i queer studies, powstający we współpracy z Platformą Inicjatyw Kulturalnych Izolatsya w Kijowie i Queer Archives Institute. Do open calla w ramach projektu zgłosić się mogą ukraińskie i polskie osoby artystyczne, które chcą zrealizować prace wideo oraz performanse na tematy związane z historią queer, tożsamością płciową czy prawami osób LGBTQ+. Jeszcze na początku roku zobaczymy drugą odsłonę wystawy Kolekcja Dostępna, prezentującą prace ze zbiorów Labiryntu uzupełnione o adaptacje przeznaczone dla osób z niepełnosprawnościami oraz migrantek i migrantów.

Erna Rosenstein, „Rozmowa z archeologiem”, 1961, z kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi

Łódź

Muzeum Sztuki w Łodzi

Prototypy 05: Marek Sobczyk, Podróż-Podrut [Polentransport]
21 stycznia – 3 kwietnia

Prototypy 06: Alicja Bielawska
wiosna 2022

Poszerzone pole widzenia
wiosna 2022

Jerzy Krawczyk
wiosna 2022

Zwichnięty czas
wiosna 2022

Erna Rosenstein, Aubrey Williams
jesień–zima 2022

Anton Vidokle
jesień–zima 2022

Ruchy tektoniczne. Sztuka wobec transformacji
jesień–zima 2022

Nowy rok Muzeum Sztuki w Łodzi otworzy kolejną odsłoną cyklu Prototypy, w którym zaproszone artystki i artyści przygotowują realizacje dialogujące z kolekcją MSŁ. Tym razem w jego ramach zobaczymy wystawę Marka Sobczyka kuratorowaną przez Hannę Wróblewską i Annę Łazar. Artysta jak zwykle tkać będzie gęstą siatkę referencji, tym razem odnoszącą się do daru Josepha Beuysa Polentransport i do Solaris Lema. Kolejną bohaterką cyklu będzie Alicja Bielawska, która wiosną stworzy dla MSŁ instalację inspirowaną twórczością Katarzyny Kobro. Na kolekcji muzeum bazować będzie również prezentująca prace graficzne i fotograficzne wystawa Poszerzone pole widzenia prezentowana w oddziale Muzeum Pałac Herbsta.

Jednym z kluczowych wątków programu łódzkiego muzeum będą zmagania z trudną przeszłością, związaną m.in. z doświadczeniem Zagłady. Podwójna wystawa Erny Rosenstein i Aubreya Williamsa prezentować będzie spojrzenie na historię malarstwa po drugiej wojnie światowej przez pryzmat osobistych historii artystów oraz okoliczności społeczno-politycznych. W ramach realizowanej we współpracy z Zachętą wystawy MSŁ przypomni twórczość Jerzego Krawczyka, niedocenionego powojennego malarza, który wypracował własną, oryginalną koncepcję realizmu. Refleksję na temat na temat czasowości w kontekście zagłady klimatycznej podejmować będzie otwierana wiosną wystawa Zwichnięty czas, prezentująca prace artystek i artystów środkowoeuropejskich zajmujących się sztukami wizualnymi, choreografią i performansem. Okres transformacji reinterpretować będzie z kolei planowana na jesień wystawa Ruchy tektoniczne. Sztuka wobec transformacji, kuratorowana przez naczelnego „Szumu” Jakuba Banasiaka. Rok zamknie wystawa amerykańskiego artysty wideo Antona Vidokle, który eksplorować będzie wątki utopijne w wizjach przyszłości, odnosząc się m.in. teorii rosyjskiego kosmizmu.

Sprawczość czuła, sprawczość silna. Rozmowa z Alison M. Gingeras Z Alison Gingeras o wystawie Erny Rosenstein w Hauser & Wirth w Nowym Jorku rozmawia Dominika Tylcz CZYTAJ!

Centralne Muzeum Włókiennictwa

Miasto–Moda–Maszyna
2022

Antoni Starczewski – idea zapisu linearnego
3 marca – 3 lipca

Paweł Bownik, Podszerstek
31 marca – 5 czerwca

17. edycja Międzynarodowego Triennale Tkaniny
8 października 2022 – 15 kwietnia 2023

Od końca grudnia w Centralnym Muzeum Włókiennictwa oglądać można nową wystawę stałą zatytułowaną Miasto–Moda–Maszyna. Prezentowana na trzech piętrach ekspozycja to wielowątkowa opowieść o historii industrialnego miasta. Jej pierwszy rozdział skupia się na przemyśle włókienniczym i pracy, kolejny przybliża dynamikę rozrastającego się i przeobrażającego się miasta, ostatni przedstawia modę w jej najróżniejszych przejawach – od największych domów mody z okresu PRL-u, przez bazarowy szyk, po unikatowe projekty absolwentów Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych. Na początku marca otworzy się w CMWŁ wystawa poświęcona Antoniemu Starczewskiemu, eksplorująca cztery kluczowe dla jego dorobku wątki: rytm muzyczny, alfabet, rytm biologiczny i mise-en-scene. Również w marcu indywidualną wystawę w łódzkim muzeum zaprezentuje Paweł Bownik. W Podszerstku zobaczymy warsztat fotografa łączącego pracochłonną warsztatową fotografię studyjną z tradycjami kultury wizualnej i sztuki konceptualnej. Jesienią z kolei rozpocznie się kolejna edycja Międzynarodowego Triennale Tkaniny, której hasło przewodnie brzmieć będzie „stan splątany”. Prezentować ona będzie najciekawsze zjawiska z dziedziny współczesnej tkaniny artystycznej, zarazem podejmując dyskusję o najważniejszych problemach współczesności.

Opole

Galeria Sztuki Współczesnej

Magdalena Żołędź, Niska rozdzielczość
4 lutego – 13 marca

Zbigniew Libera
20 maja – 26 czerwca

Barbora Zentková i Julia Gryboś
7 października – 6 listopada

Andrzej Tobis
2 grudnia 2022 – styczeń 2023

Wystawa podsumowująca badania artystyczne Magdaleny Żołędź dotyczące postfotografii otworzy się na początku lutego w Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu. Jej podstawowym elementem będzie instrukcja zwiedzania będąca próbą narzucenia odbiorcy optymalnego schematu doświadczania wystawy. W maju w Opolu zobaczymy z kolei retrospektywę Zbigniewa Libery, na której znajdą się prace fotograficzne i wideo od lat 80. po najnowsze realizacje artysty. Obiekty i prace site-specific działających od kilkunastu lar w duecie Julii Gryboś z Opola i Barbory Zentkovej prezentować będzie ich wspólna wystawa otwierana w październiku, rok zamknie zaś solowy pokaz Andrzeja Tobisa podsumowujący kolejny etap rozwoju opus magnum artysty, czyli projektu A-Z (Gabloty edukacyjne).

Orońsko

Centrum Rzeźby Polskiej

Piotr Nowak, The Essence of the Clash
5 marca – 3 maja

Joanna Przybyła, Dźwięk jako natura
21 maja – 26 czerwca

Xawery Wolski, Materialna poetyka
9 lipca – 11 września

Anish Kapoor
1 października 2022 – 5 lutego 2023

Oś tegorocznego programu Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku stanowić będzie seria pokazów indywidualnych. Ceramiczne rzeźby, grafiki, instalacje i wideo Piotra Nowaka prezentować będzie jego indywidualna wystawa The Essence of the Clash otwierana na początku marca. Ekspozycja Joanny Przybyły bazować będzie z kolei na wielokanałowej instalacji dźwiękowej osadzonej w architekturze budynku galerii. Latem w Orońsku zobaczymy retrospektywę Xaverego Wolskiego, a w październiku highlight tegorocznego programu CRP – pierwszą w Polsce retrospektywę Anisha Kapoora, realizowaną wespół z Muzeum Narodowym w Krakowie.

Poznań

Centrum Kultury Zamek

Maciej Moskwa, Na granicach
18 stycznia – 20 lutego

Antoni Gaudi
5 marca – 3 lipca

Lia Dostlieva, Antropocen sowiecki 1933
kwiecień 2022

Diego Gutierrez Valladares
czerwiec–sierpień 2022

Artur Rozen, Urbanocen – dystopia obszaru wspólnego
czerwiec 2022

Jan Domicz, Film building
wrzesień–październik 2022

Grafika francuska z kolekcji Feliksa Jasieńskiego
wrzesień–grudzień 2022

Fotograficzny zapis sytuacji na polsko-białoruskiej granicy prezentować będzie wystawa Macieja Moskwy, otwierająca tegoroczny program Centrum Kultury Zamek. W kolejnych miesiącach galeria cofać się będzie w przeszłość – w marcu otworzy się pierwsza w Polsce monograficzna wystawa prezentująca dorobek słynnego architekta Antonio Gaudiego. We wrześniu otworzy się wystawa grafik z kolekcji Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego, nie będzie to jednak oczywisty wybór japońskich drzeworytów, których krakowski kolekcjoner i mecenas był zapalonym zbieraczem i promotorem, a dzieł francuskich okresu impresjonizmu i postimpresjonizmu, m.in. Toulouse-Lautreca czy Gauguina. Program Galerii Fotografii pf koncentrować się będzie natomiast na relacjach sztuki i nauki, zachowując przy tym rys politycznego i społecznego zaangażowania.

Ewa Kuryluk, „Feluni na koniku”, instalacja, dzięki uprzejmości Galerii EGO

W CK Zamek zobaczymy również serię wystaw rezydentek i rezydentów instytucji. W kwietniu otworzy się wystawa Lii Dostlievej zestawiająca sytuację wielkiego głodu w Ukrainie w latach 30. z prowadzonymi w tym samym czasie badaniami paleontologicznymi na tym terenie. Diego Gutierrez Valladares na swojej otwieranej w czerwcu wystawie przywoływać będzie z kolei milpę – aztecką technikę rolniczą popularną w Ameryce Środkowej, opartą na współpracy, różnorodności i łączeniu różnych gatunków, rozwijając dialog między milpą, Zamkiem i wystawą jako przestrzeniami i formami. Artur Rozen eksplorować będzie z kolei zjawisko urbanocenu, pracując z historią Poznańskiego Okręgu Przemysłowego za pomocą badań terenowych, fotografii, rysunków, mapowania oraz transferu form przestrzennych. Jan Domicz natomiast w ramach swojego projektu podejmie pracę nad scenariuszem filmu, który wydarzał się będzie podczas wspólnego spaceru z uczestnikami czytającymi fragmenty scenariusza, zaś kolejne pomieszczenia Zamku pełnić będą role kolejnych scen, pomiędzy którymi przejścia mogą być gładkie i niezauważalne bądź rażące jak nagłe cięcia montażowe.

Galeria EGO

Leon Tarasewicz
marzec 2022

Ewa Kuryluk, Żółty po raz ostatni
maj 2022

Anna Kołacka i Maciej Andrzejczak, Tana, tana
październik 2022

Indywidualna wystawa Leona Tarasewicza otwierać będzie tegoroczny program w Galerii EGO. W maju otworzy się z kolei przeniesiona z zeszłego roku wystawa Ewy Kuryluk, zamykająca w jej twórczości etap żółtych instalacji w postaci wycinanek i kolaży na zwiewnych tkaninach, w których artystka rozlicza się z tragiczną rodzinną przeszłością. W październiku zobaczymy zaś wystawę duetu młodych artystów Anny Kołackiej i Macieja Andrzejczaka Tana, tana. Podejmą oni temat przeżywania żałoby w kontekście współczesnych nowinek technologicznych i przeniesienia do sfery wirtualnej wcześniejszych obrządków i zwyczajów. Rok zamykać będzie zbiorowa wystawa artystów współpracujących z poznańską galerią.

Czas się przesunął. Rozmowa z Leonem Tarasewiczem Z Leonem Tarasewiczem rozmawia Jakub Banasiak CZYTAJ!

Muzeum Narodowe w Poznaniu

Między tradycją a nowoczesnością. Stowarzyszenie Artystów Wielkopolskich „Plastyka” (1925-1939)
27 lutego – 8 maja

Awangardzistka. Maria Nicz-Borowiakowa (1896-1944)
21 sierpnia – 27 listopada

Dorobek aktywnego w międzywojennym Poznaniu Stowarzyszenia Artystów Wielkopolskich „Plastyka” prezentować będzie wystawa otwierana pod koniec lutego w poznańskim Muzeum Narodowym. Inny rozdział awangardowej historii eksplorować będzie z kolei planowana na sierpień monograficzna wystawa konstruktywistki Marii Nicz-Borowiakowej. Poznańska ekspozycja przedstawi aktualny stan badań nad biografią artystki oraz podejmie próbę zredefiniowania jej wkładu w dziedzictwo sztuki polskiej pierwszej połowy XX wieku. Znajdą się na niej m.in. obrazy, rysunki, szkicowniki, projektowane przez Nicz-Borowiakową sprzęty codziennego użytku oraz dokumenty i fotografie pochodzące z kolekcji rodziny malarki.

Radom

Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia

Pola Dwurnik, Kości i pióra
25 lutego – 10 kwietnia

Edward Lutczyn, Jestem twoim nowym programem
1 marca – 30 maja

Basia Bańda
29 kwietnia – 26 czerwca

Maciej Sieńczyk
1 lipca – 30 września

Radomskie MCSW Elektrownia rok otworzy pierwszą w tym mieście indywidualną wystawą Poli Dwurnik. Na Kościach i piórach znajdą się m.in. nigdy wcześniej niepokazywane w Polsce alternatywne autoportrety z cyklu Nokturny, które powstały po wypadku artystki nartach w 2002 roku, na skutek którego w jej kręgosłup wprowadzono cztery tytanowe śruby. W kwietniu otworzy się solowa wystawa innej malarki, Basi Bańdy, w ramach cyklu Kadry pod napięciem zobaczymy z kolei w tym roku m.in. pokazy Macieja Sieńczyka i Edwarda Lutczyna.

Pola Dwurnik, „Monster”, 2005, olej na płótnie, 150×210 cm, fot. archiwum artystki

Słupsk i Ustka

Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej

Z peryferii. Vol. II
3 lutego – 1 kwietnia

Persona (non) grata
7 kwietnia – 26 czerwca

Alicja Biała, Pająki
7 kwietnia – 26 czerwca

Ryszard Grzyb
lipiec 2022

Katarzyna Krakowiak
lipiec 2022

Katarzyna Kujawska-Murphy, Przesunięcie porządków świata: godzina: 5:15 p.m.
lipiec 2022

Biennale Sztuki Młodych „Rybie Oko” 10
październik 2022

Na otwarcie nowego sezonu Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej zaprezentuje kontynuację wystawy Z peryferii, podejmującej temat świadomego funkcjonowania na prowincji i eksplorowania terenów dalekich od miejskiego gwaru, na której znajdą się prace m.in. Karola Palczaka i Michała Smandka. Kolejna wystawa zbiorowa w BGSW, otwierana na początku kwietnia Persona (non) grata, krążyć będzie wokół motywu maski i twarzy. W kolejnych miesiącach zobaczymy serię pokazów indywidualnych; Alicja Biała w Pająkach, powstających w efekcie jej rezydencji artystycznej w Centrum Aktywności Twórczej w Ustce, zaprezentuje wieloczęściowe obiekty nawiązujące do ludowych ozdób zwanych pająkami, w lipcu otworzą się solowe wystawy Ryszarda Grzyba, Katarzyny Krakowiak oraz Katarzyny Kujawskiej-Murphy. Jesienią zaś odbędzie się w BGSW jubileuszowa, dziesiąta edycja Biennale Sztuki Młodych „Rybie Oko”.

Sopot

Goyki 3 Art Inkubator

Patrycja Orzechowska, Zeitgeist
14 stycznia – 5 lutego

Alicja Bielawska, Poszerzanie przestrzeni codzienności
maj 2022

Ala Savashevich
wrzesień–październik 2022

Rezydencje AiR Goyki 3
4 kwietnia – 4 czerwca

Serię wystaw indywidualnych w przestrzeni Goyki 3 Art Inkubator otworzy Zeitgeist Patrycji Orzechowskiej, która sięgając po archiwalne fotografie będzie z nich budować wielowarstwową narrację w duchu ekofeministycznego zaangażowania. Alicja Bielawska w Poszerzaniu przestrzeni codzienności wprowadzi do przestrzeni willi własnoręcznie robione ceramiczne naczynia i różne faktury tkanin wpisane w metalowe konstrukcje nawiązujące do wymiarów wnętrz i mebli. Nowy projekt podejmujący temat opieki i działań wspólnotowych zrealizuje też w przestrzeni Goyki 3 Ala Savasevich. Od kwietnia do czerwca odbędzie się też seria artystycznych i artystycznych rezydencji, w których z pola sztuk wizualnych uczestniczyć będą Katya Shadkovska i Jagoda Dobecka.

Szczecin

Trafostacja Sztuki

Made [in] Ready – Made [in] Szczecin
od 27 stycznia

Pierwsze miejsce w tabeli
kwiecień 2022

Natalia Romik, Kryjówki. Architektura przetrwania
lato 2022

Panika w oczku wodnym
lato 2022

Daniel Rycharski, Władysław Hasior, …mogę wam opowiedzieć o sobie o was
jesień 2022

cykl headshots
2022

Kolejna odsłona cyklu wystaw prezentujących dorobek pedagogów i pedagożek, absolwentów i absolwentek oraz studentów i studentek Pracowni Działań Audiowizualnych i Performatywnych Akademii Sztuki w Szczecinie Made [in] Ready – Made [in] Szczecin otworzy się w styczniu w samym Szczecinie, otwierając noworoczny program Trafo. Temat futbolu i jego społeczno-kulturowych konsekwencji podejmować będzie z kolei otwierana w kwietniu wystawa Pierwsze miejsce w tabeli, kuratorowana przez Annę Ciabach i Stanisława Rukszę. Z jednej strony podejmować ona będzie kwestie rytuałów plemiennych, polityki tożsamości, logiki globalnego kapitalizmu czy odwzorowywania podziałów kolonialnych, z drugiej jednak dostrzegając w futbolu potencjał wzmacniania tożsamości i grupy oraz przełamywania konkurencyjności na rzecz równościowych zasad fair play. Jednym z kluczowych projektów Trafo będzie też otwierana latem i powstająca w koprodukcji z Zachętą wystawa Natalii Romik Kryjówki. Architektura przetrwania, kuratorowana przez Kubę Szredera i Stanisława Rukszę i wieńcząca badania artystyczne autorki na temat kryjówek, które budowali i wykorzystywali Żydzi podczas Holocaustu, używając strychów, piwnic, jaskiń, drzew, a nawet grobów. Równolegle otworzy się kuratorowana przez Darię Grabowską Panika w oczku wodnym, która zasadzać się będzie na napięciu między globalnym kryzysem a czymś małym, bezbronnym i niepozornym, przywołując motyw tytułowego oczka wodnego, które z odizolowanego zbiornika wodnego staje się częścią mórz i oceanów. Rok 2022 zamknie w Trafo wystawa konfrontująca prace Daniela Rycharskiego i Władysława Hasiora, kuratorowana przez Julitę Dembowską z Muzeum Tatrzańskiego. Przez cały rok Trafo kontynuować będzie też cykl prezentacji młodych artystek i artystów zatytułowany headshots.

Rolnicy leczą polskie społeczeństwo z homofobii. Rozmowa z Danielem Rycharskim Z Danielem Rycharskim rozmawia Joanna Ruszczyk CZYTAJ!

Zona Sztuki Aktualnej

Jan Domicz, How to rest
od 19 stycznia

Przemysław Piniak i Blanka Karminowicz, Myspawyspa
od 23 lutego

Liliana Zeic, Pokrzywnice
od 13 kwietnia

Tematy pracy, produktywności i wiary w kapitalistyczny schemat podejmować będzie w swojej indywidualnej styczniowej wystawie w Zonie Sztuki Aktualnej Jan Domicz. W ramach kuratorowanego przez Jagnę Domżalską How to rest artysta przeprowadzi przy tym rodzaj audytu instytucji zadając pytania o to, jakie naprawdę są nasze godziny pracy i kiedy, jeśli w ogóle, faktycznie odpoczywamy. W lutym otworzy się natomiast wspólna wystawa Przemysława Piniaka i Blanki Karminowicz, którzy tropić będą portowe legendy miejskie, zaś w kwietniu w Zonie solową wystawę zrealizuje Liliana Zeic.

Toruń

Galeria Sztuki Wozownia

Tu dzieją się tajemnicze rzeczy i nikt o tym nie wie oprócz mnie
11 stycznia – 8 lutego

Roman Cieślewicz, Pełnia koła
13 stycznia – 27 lutego

Opowieść Wiatru
15 stycznia – 27 lutego

Creatio ex Machina. Wewnętrzne światy sieci neuronowych
11 lutego – 5 marca

Jerzy Hejnowicz
18 marca – 24 kwietnia

Arek Pasożyt
6–24 kwietnia

Jerzy Kosałka
15 lipca – 28 sierpnia

Izabella Gustowska
4 listopada – 18 grudnia

Toruńska Wozownia rok otworzy wystawą będącą częścią projektu badawczego Centrum Badania Ryzyka Systemowego przy Wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego. Tu dzieją się tajemnicze rzeczy i nikt o tym nie wie oprócz mnie to snuta niejako z perspektywy obrazu opowieść, w której padną pytania o potencjał ludzkiej percepcji, jej uzależnienie od siły języka i sugestii zawartych w tytułach, a także od uwarunkowań kulturowych. Podobne pytania o sztukę i ludzką percepcję stawiać będzie także lutowa wystawa Creatio ex Machina. Wewnętrzne światy sieci neuronowych, koncentrująca się jednak na zupełnie innych obszarach badawczych. Projekt Romualda Janika, pracownika naukowego Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ, eksplorować będzie różnorodność możliwych wewnętrznych światów sieci neuronowych, ujawniających się w tworzonych przez nie obrazach. Poza dwoma projektami artystyczno-badawczymi i wystawą dla dzieci zatytułowaną Opowieść Wiatru, poruszającą tematy związane z ochroną środowiska, czeka nas w Wozowni seria pokazów indywidualnych. 13 stycznia otworzy się monograficzna wystawa jednego z najsłynniejszych polskich grafików XX wieku, Romana Cieślewicza, która skupi się na jednym z kluczowych dlań motywów ikonograficznych, czyli formie koła. W kolejnych miesiącach zobaczymy solowe wystawy m.in. Jerzego Hejnowicza, Arka Pasożyta, Jerzego Kosałki i Izabelli Gustowskiej.

Jerzy Krawczyk, „Muzykanci”, olej na płótnie 1966, 64 x 64 cm, Galeria Studio w Warszawie

Warszawa

Muzeum Sztuki Nowoczesnej

6. aukcja Refugees Welcome

Aleksandra Waliszewska
lato 2022

Park Rzeźby na Bródnie. Odsłona 14.

14. Warszawa w Budowie

Po trwającej jeszcze do końca marca wystawie Kto napisze historię łez pierwszą w tym roku wystawą w nadwiślańskim pawilonie MSN będzie wystawa prac licytowanych na kolejnej edycji aukcji Refugees Welcome, organizowanej przez Fundację Ocalenie przy wsparciu muzeum i Towarzystwa Przyjaciół MSN. Gwoździem tegorocznego programu Muzeum Sztuki Nowoczesnej będzie natomiast otwierana latem monograficzna wystawa Aleksandry Waliszewskiej, którą kuratorują Alison Gingeras i Natalia Sielewicz. Wystawa prezentować będzie też prace innych artystek i artystów prekursorskich wobec praktyki Waliszewskiej, tworząc rodzaj wizualnego drzewa genealogicznego, na którym mieszczą się m.in. dzieła findesieclowych symbolistów czy malarzy włoskiego quattrocenta. Poza tym czekają nas stałe punkty MSN-owskiego programu. Latem Szymon Maliborski wraz z Martą Skowrońską-Markiewicz kontynuować będą program 14. odsłony Parku Rzeźby na Bródnie, szykując szereg działań kierowanych do wszystkich mieszkańców i mieszkanek dzielnicy. Jesienią zobaczymy kolejną odsłonę Warszawy w Budowie kuratorowaną przez Tomasza Fudalę, który w tej edycji skupi się na przestrzeni ulicy, sięgając po tematy od inwestycji w pierwsze linie tramwajowe po obecne wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi.

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

Mariusz Wilczyński, Zabij to…
3 marca – 26 czerwca

Natalia Romik, Kryjówki. Architektura przetrwania
31 marca – 17 lipca

Jerzy Krawczyk, Malarstwo
7 kwietnia – 19 czerwca

Roman Stańczak, Lot
21 kwietnia – 26 czerwca

Plac Małachowskiego
czerwiec–październik 2022

Niepokój przychodzi o zmierzchu
14 lipca–2 października

Susan Mogul
4 sierpnia–30 października

Mariola Przyjemska, Konstrukcja. Konsumpcja. Melancholia
4 września 2022–7 stycznia

Dzieciństwo: sztuka i edukacja w XX i XXI wieku
20 października 2022 – 5 lutego 2023

Pokój 28: Friedl Dicker-Brandeis
20 października 2022 – 5 lutego 2023

Katarzyna Kozyra, Szukając Jezusa. Biblioteka
24 listopada 2022 – 26 lutego 2023

Tworzenie przez niszczenie. Rozmowa z Łukaszem Mojsakiem, Łukaszem Rondudą i Romanem Stańczakiem Z Łukaszem Mojsakiem, Łukaszem Rondudą i Romanem Stańczakiem o „Locie” rozmawia Jakub Banasiak CZYTAJ!

Los Zachęty wisi na włosku, jednak póki co plany programowe wskazują na to, że czeka nas mocny rok. Otworzy go wystawa kontynuująca cykl prezentacji najciekawszych postaci z pola polskiej animacji. Po Julianie Antoniszu i Kazimierzu Urbańskim przyszła pora na Mariusza Wilczyńskiego i jego najważniejszy film – Zabij to i wyjedź z tego miasta. Wystawa skupi się na plastycznej stronie animacji zrealizowanej w autorskiej technice i zarysowaniu szerszego kontekstu, m.in. poprzez książkę łączącą rysunki i mikroeseje inspirowane filmem, autorstwa m.in. Jakuba Żulczyka. Następnie czekają nas dwa projekty historyczne powstałe w wyniku międzyinstytucjonalnej współpracy. Z końcem marca otworzą się Kryjówki. Architektura przetrwania Natalii Romik, powstające wespół ze szczecińskim Trafo i opowiadające o architekturze przetrwania poprzez półprzezroczyste i lustrzane odlewy kryjówek budowanych i wykorzystywanych przez Żydów podczas Holokaustu. Na początku kwietnia otworzy się powstająca przy współpracy z MSŁ retrospektywa Jerzego Krawczyka, przypominająca dziś właściwie nieznaną postać artysty i skupiająca się przede wszystkim na wypracowanej przezeń formule realizmu przestrzennego. Przed otwarciem kolejnej edycji weneckiego Biennale ci, którzy nie mieli okazji wybrać się na poprzednie, będą mogli zobaczyć w Zachęcie Lot Romana Stańczaka.

Lato upłynie przede wszystkim pod znakiem projektów kuratorowanych przez Magdalenę Komornicką. W czerwcu wystartuje kolejna edycja działań w ramach Placu Małachowskiego. W połowie lipca otworzy się z kolei realizowana we współpracy z Fundacją Sztuki Polskiej ING ekspozycja Niepokój przychodzi o zmierzchu. Opowieść o świecie, który zdaje się chylić ku upadkowi, o tytule zaczerpniętym z powieści Marieke Lucasa Rijneveld, będzie obszerną prezentacją pokolenia artystek i artystów urodzonych w drugiej połowie lat 80. i latach 90. W sierpniu otworzy się monograficzna wystawa amerykańskiej artystki wideo Susan Mogul, na której znajdą się zarówno wczesne prace z początku lat 70., jak i najnowsze realizacje artystki dotyczące jej relacji z matką i namysłu nad śmiercią. We wrześniu zobaczymy w Zachęcie powstającą we współpracy z Muzeum Współczesnym Wrocław retrospektywę Marioli Przyjemskiej kuratorowaną przez Ewę Majewską i Ewę Opałkę, prezentującą twórczość debiutującej w latach 80. artystki jako wnikliwą kronikę procesów społeczno-kulturowych ery transformacji. Solową wystawę zaprezentuje w Zachęcie również Katarzyna Kozyra, prezentując kolejną odsłonę wieloletniego projektu Szukając Jezusa. Jesienią zobaczymy przygotowaną przez Joannę Kordjak ekspozycję na temat dwudziestowiecznych alternatywnych modeli edukacji i koncepcji terapii dzieci poprzez sztukę. Jej uzupełnieniem będzie wystawa Pokój 28: Friedl Dicker-Brandeis, przedstawiająca dorobek modernistycznej malarki i projektantki austriackiej, studentki Bauhausu, rozwijającej również praktyki arteterapii oraz edukacji artystycznej dzieci i młodzieży w międzywojniu i w trakcie II wojny światowej.

Biennale Warszawa 2022
czerwiec–lipiec 2022

Po roku projektów krążących wokół tematów solidarności, troski i dobra wspólnego czeka nas tego lata druga edycja Biennale Warszawa, która podejmie próbę zmapowania architektury świata cyfrowego w jej wymiarze politycznym, materialnym i egzystencjalnym. Kolejne działania w ramach Biennale przyglądać się będą technologii pod kątem algorytmów organizujących nasze życie, kształtujących reguły funkcjonowania społeczności i sposoby uprawiania polityki, a także podejmować refleksję nad cyfrową infrastrukturą świata i cyfrową ekologią. Oprócz rozpoznania stanu rzeczy Biennale proponować będzie także alternatywy dla status quo, wypracowane przez zaproszonych artystów, badaczy, projektantów, naukowców i aktywistów, a także polskie i międzynarodowe instytucje.

Galeria Studio

Materia(l)nie
7 lutego –17 kwietnia

Dekolonizacje
14 maja – 24 lipca

Ernestyna Orlowska, Szmer
15 września – 2 października

Krystyna Piotrowska, Studium
październik–listopad 2022

Wokół Janiny Węgrzynowskiej
grudzień 2022

Nowy sezon w Galerii Studio otworzy wystawa Materia(l)nie, dla której punktem wyjścia stała się seria Poduszek erotycznych Barbary Falender z roku 1973, kilkanaście później prezentowanych na wystawie właśnie w Studio i wzbudzających kontrowersje przez swoją erotyczną wymowę. W dialog z nimi wchodzić będzie Alicja Bielawska, która we wnętrzu galerii przygotuje instalację z tkanin, tworzącą intymną atmosferę prezentacji rzeźb Falender i wydobywającą aspekt kobiecej rozkoszy i przyjemności płynącej z seksualności. Temat powojennej dekolonizacji i jej wpływu na kraje socjalistyczne podejmować będą otwierane w maju Dekolonizacje. Wystawa przyglądać się będzie kulturze artystycznej lat 60. i 70. i poszukiwaniom płaszczyzny porozumienia po obu stronach żelaznej kurtyny. Jesienią Studio zaprezentuje szereg monograficznych wystaw artystek. Szmer Ernestyny Orlowskiej będzie performatywnym projektem rozwijającym badania artystki nad ciałem na poziomie fenomenologicznym i zmysłowym. W październiku otworzy się kuratorowana przez Dorotę Jarecką wystawa Krystyny Piotrowskiej, na której artystka pokaże prace poruszające temat wytwarzania i kwestionowania indywidualnej tożsamości. Rok zwieńczy wystawa otwierająca wieloelementowy projekt mający na celu przypomnienie twórczości zapomnianej dziś artystki Janiny Węgrzynowskiej. Punktem wyjścia do jej narracji stanie się jeden op-artowy obraz warszawskiej malarki i graficzki znajdujący się w kolekcji Studio, a z jej twórczością i biografią dialog podejmować będą zaproszeni artyści i artystki.

Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski

Jarosław Modzelewski, Kraj nad Wisłą
21 stycznia – 24 kwietnia

Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80.
11 lutego – 5 maja

cykl Project Room
2022

Po wystawach Ludwiki Ogorzelec i Jacka Adamasa w Zamku Ujazdowski zobaczymy monografię Jarosława Modzelewskiego, czyli dla odmiany artysty spoza grona opisywanych przez Wiktorię Kozioł jastrzębi, gołębi i homarów zwrotu konserwatywnego. Jej wątkiem przewodnim będzie rzeka Wisła i reprezentujący ją symbol Rodła, pojawiający się w jednym z najwcześniejszych obrazów artysty. Retrospektywa Modzelewskiego prowadzić będzie przez kolejne etapy jego kariery, powracając przy tym do wątków polskiej tożsamości, wyrażającej się m.in. w rodzimym pejzażu, co zdaje się interesująco korespondować z narracją dobiegającej właśnie końca wystawy Wilhelma Sasnala w Muzeum POLIN. Jak wyglądają zmagania CSW z tematem cenzury zdążyliśmy się już przekonać na Sztuce politycznej, tym razem zobaczymy efekty pracy zamkowej ekipy z materiałem historycznym – w lutym otworzy się wystawa Nie ocenzurowano, prezentująca historię niezależnego ruchu wystawienniczego w latach 80. Trwa również pierwsza po zmianie tak dyrekcji zamku, jak i samej formuły konkursu edycja Project Roomu. Skład uczestniczek i uczestników zdążył się nieco zmienić od ogłoszenia wyników open calla, w tym roku zobaczymy więc wystawy Marii Elena Bonet, Antoniny Konopelskiej, Malwiny Migacz i Natalii Kopytko.

Karol Grygoruk, „Pogranicza”, dzięki uprzejmości Galerii Promocyjnej

Galeria Promocyjna

Karol Grygoruk, Pogranicza
luty–marzec 2022

Kaja Wielowiejska, Włosiany gaik
marzec–kwiecień 2022

Bożna Wydrowska, Ballroom
maj–czerwiec 2022

Ja mam ciało ty masz mózg
lipiec–październik 2022

Gęsia skórka
lipiec 2022

Ania Rutkowska
listopad–grudzień 2022

Karol Grygoruk wraz z dziennikarką i aktywistką Anną Alboth od 2018 roku dokumentują sytuację uchodźców i uchodźczyń próbujących przedostać się do Europy, przebywających w legalnych i nielegalnych obozach. Fotografie te, składające się na wielowątkową opowieść o migracji i europejskiej inercji zobaczymy na otwieranej w lutym wystawie Grygoruka w Galerii Promocyjnej. Następnie galeria zaprezentuje dwie ekspozycje zrealizowane w ramach Nagrody Inicjatywy Entry. Włosiany gaik Kai Wielowiejskiej sięgać będzie do myśli ekofeministycznej, odnosząc się do opresyjnej postawy wobec natury i wobec kobiet. W maju Bożna Wydrowska zrealizuje wystawę podejmującą temat „ballroomów” i queerowej kultury klubowej. Latem w Promocyjnej zobaczymy przygotowaną przez Anię Batko ekspozycję o zaczerpniętym z kultowej sceny w Koszmarze z ulicy Wiązów tytule Ja mam ciało ty masz mózg, na której znajdą się prace m.in. Bartosza Zaskórskiego i Karoliny Jarzębak. W nieco podobnych horrorowych rejonach poruszać się będą studentki i studenci z międzywydziałowego Koła Naukowego działającego na Wydziale Malarstwa stołecznej ASP pod opieką Aleksandry Liput. Ich wystawa Gęsia skórka na warsztat weźmie pojęcie niesamowitości, creepypasty oraz zjawisko uncanny valley. Rok w Promocyjnej zamknie solowa wystawa Ani Rutkowskiej prezentująca jej najnowsze prace malarskie i performatywne.

Fundacja Arton

Mlask. Seksualizacja jedzenia w sztuce
luty 2022

SKE znaczy Studio Kompozycji Emocjonalnej
marzec–maj 2022

Potocka
czerwiec–wrzesień 2022

Anna Ciba
wrzesień–listopad 2022

Hanna Orzechowska, Jestem Hanna
listopad–grudzień 2022

Jedną w ciekawszych wystaw zeszłego roku okazał się projekt Kocham w życiu trzy rzeczy: samochód, alkohol i marynarzy realizowany we współpracy z Fundacją Arton i lokalem_30 przez studentki Wydziału Zarządzania Kulturą Wizualną warszawskiej ASP. Nowy sezon w Artonie otworzy kolejna ekspozycja przygotowana przez zespół studentek WZKW, tym razem dotycząca tematu seksualizacji jedzenia w sztuce. Poza tym jak zwykle nie zabraknie w warszawskiej galerii wystaw sięgających do historii neoawangardy, przewartościowujących i reinterpretujących jej fragmenty. W marcu otworzy się przygotowana przez Roberta Jarosza i Marikę Kuźmicz wystawa prezentująca dorobek wrocławskiej grupy performatywnej Studio Kompozycji Emocjonalnej, aktywnej w latach 60. i 70., której członkowie obnażali zarówno mechanizmy świata sztuki, jak i absurdy PRL-owskiej rzeczywistości, wykonując akcje w tak nieoczywistych okolicznościach jak siedziba sądu nocą. Ten sam duet kuratorski zaprezentuje w czerwcu wystawę poświęconą twórczości Małgorzaty Potockiej, aktorki, fotografki, twórczyni filmów, performerki i współtwórczyni Galerii Wymiany w Łodzi (wraz z Józefem Robakowskim). Postać Anny Ciby, performerki i malarki związanej przez pewien czas z Pracownią Dziekanka, przypominać będzie z kolei otwierana we wrześniu ekspozycja kuratorowana przez Zuzannę Wilską. Ostatnim tegorocznym projektem Fundacji Arton będzie kuratorowana przez Marikę Kuźmicz tym razem w duecie z Luizą Nader monografia innej zapomnianej dziś artystki, Hanny Orzechowskiej – malarki, twórczyni tkanin, pedagożki i jednej z uczennic Władysława Strzemińskiego, należącej do najbliższego mu kręgu w ostatnich latach życia artysty.

lokal_30

Take my Eyes
18 lutego – 21 kwietnia

L’Au-delà
6 maja – 18 czerwca

A.I.R. Gallery
20 czerwca – 9 września

Musisz tu być
22 września – 30 listopada

Izabella Gustowska
1 grudnia 2022 – 31 stycznia 2023

Program lokalu_30 na ten rok charakteryzować będzie konsekwentnie feministyczny rys, a przy tym nie zabraknie w nim akcentów międzynarodowych. Sezon otworzy wystawa Take my Eyes, dotycząca problemu przemocy ze względu na płeć. Majowa wystawa L’Au-delà będzie efektem warszawsko-berlińskiej wymiany – kuratorowana przez Agnieszkę Rayzacher w duecie z Anne Schwartz ekspozycja odnosić się będzie do rzeczywistości, która zaczęła nas przerastać. Miesiąc później przyjdzie czas na wymianę warszawsko-nowojorską i zarazem highlight tegorocznego programu – w lokalu_30 zobaczymy ekspozycję ukazującą działalność A.I.R. Gallery z Nowego Jorku, istniejącego od 1972 roku miejsca kluczowego dla rozwoju sztuki feministycznej, gdzie wystawiały m.in. Ana Mendieta czy Nancy Spero. Następnie w sierpniu i wrześniu w A.I.R. odbędzie się druga część partnerskiego projektu, czyli wystawa przedstawiająca historię polskiego feminizmu poprzez prace rodzimych artystek oraz artystów solidaryzujących się z kobietami. Na kolejną edycję Warsaw Gallery Weekend lokal_30 szykuje wystawę Musisz tu być, skupioną na trosce i uważności jako ważnych dla dzisiejszych artystek przymiotach. Rok zamknie indywidualna wystawa Izabelli Gustowskiej – pierwsza w Warszawie od ponad dwudziestu (!) lat.

Gunia Nowik Gallery

Agata Bogacka
od 5 lutego

Anna Orłowska
marzec 2022

NeuZeit Grotesk
maj 2022

Vava Dudu
czerwiec–lipiec 2022

Anna Orłowska, „Matka” (z serii „Sankt Anna”), 2021, odbitka żelatynowo-srebrowa. Dzięki uprzejmości Gunia Nowik Gallery

Niemal do końca stycznia w Gunia Nowik Gallery potrwają aktualne wystawy Teresy Gierzyńskiej i Krzysztofa Junga. Po ich zamknięciu zobaczymy solową wystawę Agaty Bogackiej, której druga część otworzy się w marcu w londyńskiej galerii Edel Assanti, a następnie indywidualny pokaz Anny Orłowskiej. Londyński transfer to dopiero początek – tegoroczne plany GNG cechuje mocno międzynarodowy sznyt. W maju zobaczymy więc prezentację artystek i artystów związanych ze sceną berlińską, kuratorowaną przez Camilę McHugh, a latem w galerii zagości francuska artystka i projektantka mody Vava Dudu.

Galeria Szara

Maciej Cholewa, Widzenie peryferyjne
od 29 stycznia

Nowy rok to także nowe otwarcie dla Galerii Szarej, która po kilku latach aktywności w Katowicach, dokąd przeniosła się z Cieszyna, dokonuje właśnie kolejnej przeprowadzki – tym razem do Warszawy. Jej działalność przy ulicy Brackiej, która powoli staje się prawdziwym zagłębiem galeryjnym, zainauguruje indywidualna wystawa Macieja Cholewy zatytułowana Widzenie peryferyjne. Koncentrować się ona będzie na mieście, jednak bynajmniej nie stołecznym, a konsekwentnie eksplorowanym od lat przez artystę z Radzionkowa mieście małym, jego specyfice i mikromitologii.

Wrocław

BWA Wrocław

Jak najmniej śladów
4 lutego – 30 kwietnia

Yael Vishnizki-Levi, Lokomotywa
18 lutego – 27 marca

Wykwity kultury sitodruku. 10-lecie Kwiaciarni Grafiki
4 marca – 16 kwietnia

Triennale Rysunku 2022. WORLD(S)
8 kwietnia – 29 maja

Prześwit
17 czerwca – 18 września

Matka Ziemia
2 września – 20 listopada

Matthew Szösz
16 września – 26 listopada

Autonomous Zone
8 października – 29 stycznia

Tymczasowe ulokowanie w budynku dworca kolejowego wciąż znajduje odbicie w programie BWA Wrocław. Tegoroczny sezon otwierać więc będzie wystawa Yael Vishnizki-Levi Lokomotywa, nawiązująca do utworu Tuwima. Odniesienie do wiersza dla dzieci nie oznacza jednak prostej i sielankowej opowieści, wręcz przeciwnie. Artystka podejmować będzie temat migracji, transformacji oraz podróży dosłownych i metafizycznych, zwracając uwagę m.in. na sytuację uchodźców. W kwietniu w tym samym oddziale galerii otworzy się kuratorowana przez Honzę Zamojskiego wystawa WORLD(S) organizowana w ramach kolejnej edycji wrocławskiego Triennale Rysunku. W galerii SIC! BWA Wrocław otworzy się z kolei w lutym wystawa Dominiki Kulczyńskiej, w obliczu katastrofy klimatycznej stająca w kontrze do powszechnie panującej narracji głoszącej, że nasze życie ma znaczenie tylko wtedy, jeśli po śmierci zostanie po nas jakiś ślad. W galerii Studio BWA Wrocław w pierwszym kwartale nowego roku zobaczymy natomiast ekspozycję podsumowującą dziesięciolecie działalności warszawskiej Kwiaciarni Grafiki, na której znajdą się prace m.in. Karola Radziszewskiego, Basi Bańdy czy Rafała Dominika.

Latem w przestrzeni Dworca Głównego zobaczymy kuratorowaną przez Ewę Tatar wystawę Prześwit, nawiązującą do tegorocznych obchodów Roku Romantyzmu i pokazującą długie trwanie elementów romantyzmu w polskiej sztuce drugiej połowy XX i XXI wieku. Na początku września w galerii Dizajn BWA Wrocław otworzy się kuratorowana przez Joannę Synowiec Matka Ziemia z udziałem artystek wizualnych i projektantek, podejmująca temat macierzyństwa, pracy opiekuńczej oraz relacji zależności i troski. W tym samym miesiącu w galerii SIC! zobaczymy solową wystawę amerykańskiego artysty Matthew Szösza krążąca wokół uczucia niepokoju i spotkania z nieuniknionym, czego wizualną reprezentacją stanie się centralna praca w postaci dużego, złotego meteorytu. Ostatnią tegoroczną propozycją, ponownie w BWA Wrocław Główny, będzie realizowana we współpracy z Pilchuck Glass School z okazji jej 50-lecia wystawa Autonomous Zone.

Centrum Sztuki WRO

Na Srebrnym Globie
20 stycznia – 20 lutego

Paradoks – sztuka wideo na granicy dokumentu
od 26 lutego

Wystawa Konkursu Najlepszych Dyplomów Sztuki Mediów WRO
kwiecień–czerwiec 2022

Trzecia odsłona zainaugurowanego przed dekadą cyklu instalacji Na Srebrnym Globie, odnoszącego się m.in. do cywilizacyjnych wyobrażeń XX wieku i aspiracji ludzkości w dążeniu do podboju kosmosu, otworzy tegoroczny program Centrum Sztuki WRO. Przygotowana przez Pawła Janickiego i Piotra Krajewskiego najnowsza jej iteracja to dwukanałowa interaktywna instalacja kontrolowana przez urządzenia mobilne. Pod koniec lutego we wrocławskiej instytucji otworzy się z kolei przygotowana wespół z FILZ (Gegenkino) z Lipska wystawa poświęcona formatom dokumentalnym wykraczającym poza ramy konwencjonalnego kina, interdyscyplinarnym projektom na pograniczu aktywizmu, nauki i sztuki. W kwietniu natomiast, jak co roku, zobaczymy konkursową wystawę najlepszych dyplomów sztuki mediów, organizowaną przez Centrum Sztuki WRO i ASP we Wrocławiu.

Muzeum Architektury we Wrocławiu

Trouble in Paradise
luty–marzec 2022

Hans Poelzig
maj–wrzesień 2022

Wczasy. Landscapes of leisure
czerwiec–wrzesień 2022

Kto nie miał okazji zobaczyć na żywo prezentowanej w polskim pawilonie na ostatnim Biennale Architektury w Wenecji wystawy Trouble in Paradise, będzie miał okazję nadrobić tę stratę w lutym w Muzeum Architektury we Wrocławiu. W maju z kolei muzeum zaprezentuje monograficzną wystawę Hansa Poelziga, najwybitniejszego architekta działającego we Wrocławiu w początkach XX wieku. Zobaczymy na niej projekty architektoniczne, modele, pisma teoretyczne oraz kolekcję mebli przekazaną wrocławskiej instytucji w darze, będących przy tym prawdopodobnie jedynymi zachowanymi do dzisiaj dziełami sztuki użytkowej zaprojektowanymi przez Poelziga. Latem Muzeum Architektury zaprezentuje przygotowaną we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza ekspozycję Wczasy. Landscapes of leisure, skupiającą się na architekturze ośrodków wypoczynkowych, sanatoriów, domów wczasowych, górskich schronisk, wodnych stanic i urlopowych kurortów powstałych w Europie Środkowej w ciągu ostatniego stulecia, od czasu, gdy wypoczynek z przywileju najbogatszych stał się powszechnym prawem.

Ośrodek Granit w Szklarskiej Porebie, arch. Stefan Muller, 1974, dzięki uprzejmości Muzeum Architektury we Wrocławiu

OP ENHEIM

Obrzędy intymne
4 marca – 30 kwietnia

Justyna Adamczyk, Przeszłość nie przemija, bo wiecznie jest tworzona na nowo
20 maja – 18 września

Wystawa podsumowująca program OP Young zapoczątkuje nowy sezon w OP ENHEIM. Zobaczymy na niej prace trzech młodych artystek wrocławskich poruszające problemy ekologii, (nie)gościnności oraz własnej tożsamości. W maju otworzy się indywidualna wystawa rzeźbiarki Justyny Adamczyk, będąca rodzajem podsumowania jej artystycznych i osobistych zmagań, opowieścią o krzywdzie, traumie i oswajaniu zła. Zobaczymy na niej m.in. prace cyfrowe w formie NFT, mające stanowić nowoczesną metaforę uniwersalności i zglobalizowania podejmowanych przez artystkę wątków. OP ENHEIM kontynuować będzie w tym roku również cykl ekspozycji bazujących na prywatnych kolekcjach i w październiku zaprezentuje wystawę stawiającą pytanie m.in. o społeczny wymiar i wspólnotowy charakter kolekcjonowania w dzisiejszych czasach.

Muzeum Współczesne Wrocław

Triennale Rysunku 2022
7 kwietnia – 23 maja

Monika Drożyńska, Uwaga! Zły pies
7 kwietnia – 6 czerwca

Jerzy Olek, 1 + 0 = 1o. (de) konstrukcja (non) sensu
19 maja – 31 lipca

Zygmunt Rytka – Performer
7 lipca – 26 września

Jerzy Rosołowicz
17 listopada 2022 – 23 stycznia 2023

W sezon wiosenny Muzeum Współczesne Wrocław wkroczy z dwiema wystawami organizowanymi w ramach tegorocznej edycji Triennale Rysunku, którego hasło przewodnie brzmi Nie oglądaj się za siebie. 7 kwietnia otworzy się w MWW wystawa prac wyłonionych w open callu, a także solowa ekspozycja Moniki Drożyńskiej kuratorowana przez Katarzynę Krysiak. Kolejne miesiące w MWW to przede wszystkim monograficzne wystawy klasyków neoawangardy. W maju otworzy się retrospektywa Jerzego Olka, artysty konceptualnego i teoretyka, twórcy galerii Foto-Medium-Art. W lipcu zobaczymy powstającą we współpracy z Fundacją Sztuk Wizualnych z Krakowa i Fundacją Sztuki Współczesnej In Situ z Sokołowska wystawę filmów i fotografii Zygmunta Rytki, w dużej mierze nigdy wcześniej nie wystawianych. W listopadzie z kolei otworzy się powstająca we współpracy z Ośrodkiem Kultury i Sztuki we Wrocławiu i kuratorowana przez Marikę Kuźmicz monografia Jerzego Rosołowicza.

Pawilon Czterech Kopuł – Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Tomasz Domański, Wieżogród
czerwiec–sierpień 2022

Piotr Skiba, Patrząc w strop, czy ostrze gwiazdy już się wwierca
wrzesień–listopad 2022

Collage – klejone światy
16 października 2022 – 15 stycznia 2023

W Pawilonie Czterech Kopuł od niedawna oglądać można monumentalną monografię Magdaleny Abakanowicz, która potrwa jeszcze do sierpnia. W międzyczasie na terenie parku przy Pawilonie zobaczymy indywidualną wystawę Tomasza Domańskiego, który w ten kontekst przeniesie ideę Wieżogrodu, rozwijaną pierwotnie we własnym przydomowym ogrodzie, gdzie naturalne kompozycje roślinne przenikają się z pracami rzeźbiarsko-architektonicznymi. Z kolei w holu pawilonu od września oglądać będzie można instalację Piotra Skiby wykorzystującą lampy uliczne produkowane w czasach PRL-u w Skarżysku-Kamiennej i rozpowszechnione w całym kraju. Ostatnia tegoroczna propozycja oddziału wrocławskiego Muzeum Narodowego to ekspozycja poświęcona jednemu medium – kolażowi. Zaprezentuje ona ewolucję i różnorodność form, technik i materiałów używanych w kolażach, gromadząc prace artystek i artystów od Maxa Ernsta i Kurta Schwittersa po Piotra Uklańskiego i Tymka Borowskiego.

Krupa Gallery

Jan Możdżyński, Sebastian Sebulec, LoveHammer
luty 2022

Wspólne zamiłowanie do figurkowych gier bitewnych, z Warhammerem na czele, stanie się punktem wyjścia do wspólnej wystawy Jana Możdżyńskiego i Sebastiana Sebulca otwieranej w połowie lutego w Krupa Gallery i kuratorowanej przez Antoniego Burzyńskiego. Estetykę pełną broni, mięśni, szponów i szeroko pojętej przemocy artyści będą queerować i zamieniać „chłopacką” grę w bitwę miłości. W trzecim kwartale roku Krupa Gallery przeniesie się natomiast do swojej nowej, stałej siedziby przy wrocławskim rynku, w której znajdzie się kilka przestrzeni wystawienniczych, sala przeznaczona do działań multimedialnych i performatywnych, księgarnia artystyczna oraz kawiarnia.

Dołącz do grona patronów „Szumu”.

Spodobał Ci się ten materiał? Dziś niezależna krytyka artystyczna potrzebuje Twojej pomocy. Pozwól robić ją nam dalej.

NEWSLETTER

Co piątek w Twojej skrzynce!


Stopka

Indeks

Zobacz też