„Jesteśmy okropne” w BWA Olsztyn
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/marta-bystron-ogrod-2018-akryl-na-plotnie-1200x796.jpg)
Wystawa prezentuje twórczość czterech artystek, z których każda ma swój niezaprzeczalnie wyjątkowy, odmienny styl i zestaw przekonań. Ich malarstwo, choć zasadniczo różne, łączy jednak odwaga malarskiego gestu i pewna estetyczna nonszalancja. Patrząc na ich obrazy nie mamy wątpliwości, że malują tylko to, co chcą i tak, jak chcą, wbrew temu czego prawdopodobnie próbowano je nauczyć. Ich obrazy z całą pewnością trudno również uznać za… ładne – w najbardziej konwencjonalnym znaczeniu tego słowa – i trzeba przyznać, że jest w tym coś niezwykle uwalniającego. Wszystkie cztery artystki poruszają również tematy powszechnie uznawane za trudne, wstydliwe i obsceniczne, mogące wprawiać obserwatora co najmniej w pewne zakłopotanie. Co ciekawe, wydają się robić to z niezwykłą lekkością, przymrużeniem oka i jednocześnie solidną dawką czarnego humoru.
Na wystawie pojawiają się liczne wizerunki kobiet – przedstawionych w sytuacjach często banalnych, ale też drastycznych i pełnych dramatyzmu. Z jednej strony są to mniej lub bardziej realistyczne portrety samych malarek oraz osób z ich najbliższego otoczenia, z drugiej przedstawienia umowne, stawiające na celowe wykreowanie wrażenia niejednoznaczności. Widza może tu ogarnąć wrażenie pewnego niedopasowania i wszechogarniającej dziwności, powodowane przez, momentami wręcz karkołomne, zestawienia postaci ludzkich i zwierzęcych, wymyślonych konstruktów czerpiących z popkultury, mediów, a nawet mitologii. Rzeczy, osoby i sytuacje, na które patrzy, w pierwszym odruchu wydawać mu się mogą bezpiecznie oswojone, aby dopiero po chwili okazać swoją nieadekwatność, wprowadzając w stan niekomfortowego dysonansu.
Choć każda z zaangażowanych w projekt artystek ma w swoim dorobku także obrazy bardziej mroczne – nie tylko w poruszanej tematyce jak i w doborze barw – na wystawie dominują jaskrawe, żywe, a niekiedy wręcz krzykliwe zestawienia kolorystyczne. Na pierwszy plan wybijają się tu fiolety, błękity, seledyny czy ostry róż – powszechnie uważane za infantylne i mogące przywoływać skojarzenia z estetyką kiczu. Co jednak ważne ten z pozoru bajkowy, kolorowy świat, nie ma bynajmniej za zadanie wprowadzać widza w dobry nastrój. Poprzez dość prostą formę obrazy te skutecznie wciągają natomiast w rozważania nad zagadnieniami z gruntu niewygodnymi – takimi jak choćby seksizm, współuzależnienie, czy różne oblicza przemocy. Malarstwo jest dla prezentowanych artystek przestrzenią, w której poruszają tematy dla nich najistotniejsze, które jednocześnie przez długi czas raczej nie były na polu sztuki powszechnie akceptowane i eksponowane.
![Martyna Czech, Miłość, 70x110 cm, olej na płótnie, 2019](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/martyna-czech-milosc-70x110-cm-olej-na-plotnie-2019-1200x1826.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/martyna-czech-milosc-70x110-cm-olej-na-plotnie-2019-131x200.jpg)
![Martyna Czech, Niepokój wewnątrz, 160x110cm, olej, akryl, markery, 2019](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/martyna-czech-niepokoj-wewnatrz-160x110cm-olej-akryl-markery-2019-1200x1779.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/martyna-czech-niepokoj-wewnatrz-160x110cm-olej-akryl-markery-2019-135x200.jpg)
![Alex Urban, robak, 100x120cm, 2019, olej na płótnie](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/alex-urban-robak-100x120cm-2019-olej-na-plotnie-1200x1437.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/alex-urban-robak-100x120cm-2019-olej-na-plotnie-167x200.jpg)
![Alex Urban smyrfony 100x70 2016, olej na płótnie](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/alex-urban-smyrfony-100x70-2016-olej-na-plotnie-1200x1709.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/alex-urban-smyrfony-100x70-2016-olej-na-plotnie-140x200.jpg)
![Małgorzata Wielek Euriale,50x40,2019](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/malgorzata-wielek-euriale50x402019-1200x1520.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/malgorzata-wielek-euriale50x402019-158x200.jpg)
![Małgorzata Wielek ,Tarantula deadly cargo, 120x80, 2016](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/malgorzata-wielek-tarantula-deadly-cargo-120x80-2016-1200x1819.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/malgorzata-wielek-tarantula-deadly-cargo-120x80-2016-132x200.jpg)
![Marta Bystroń, Jezioro, akryl na płótnie, 120x80 cm , 2017](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/marta-bystron-jezioro-akryl-na-plotnie-120x80-cm-2017-1200x797.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/marta-bystron-jezioro-akryl-na-plotnie-120x80-cm-2017-200x133.jpg)
![Małgorzta Wielek Kołnierzowy gwóźdź,190x180,2015](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/malgorzta-wielek-kolnierzowy-gwozdz190x1802015-1200x1257.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/malgorzta-wielek-kolnierzowy-gwozdz190x1802015-191x200.jpg)
![13](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/13-1-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/13-1-200x133.jpg)
![8](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/8-3-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/8-3-200x133.jpg)
![14](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/14-1-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/14-1-200x133.jpg)
![12](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/12-1-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/12-1-200x133.jpg)
![4](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/4-4-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/4-4-200x133.jpg)
![15](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/15-1-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/15-1-200x133.jpg)
![10](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/10-2-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/10-2-200x133.jpg)
![6](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/6-3-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/6-3-200x133.jpg)
![7](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/7-3-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/7-3-200x133.jpg)
![9](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/9-4-1200x798.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2020/03/9-4-200x133.jpg)
W czasach, kiedy równouprawnienie jest w teorii faktem, a w praktyce wciąż rodzajem luksusu, o który trzeba się nieustannie upominać, twórczość kobiet jak najbardziej może i powinna zabierać stanowisko w sprawach sprawiedliwości społecznej oraz walki z nierównościami. Ten kobiecy wielogłos, wyrażany także poprzez medium malarskie, ma prawo wybrzmieć i być może prowadzić kolejne pokolenia ku zmianie. Co jednak istotne, twórczość nie ma takiego obowiązku i nie dla każdej z artystek angażowanie się w kwestie bliskie publicystyce będzie priorytetowe czy wygodne. Najważniejsze, także na tej wystawie, pozostają zawsze same obrazy – stanowiące pochwałę wolności twórczej i nieskrępowanej ekspresji, wyrażanej na przekór schematom i oczekiwaniom – tak w życiu jak i w malowaniu.
Joanna Tekla Woźniak
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Marta Bystroń, Martyna Czech, Alex Urban, Małgorzata Wielek-M
- Wystawa
- Jesteśmy okropne
- Czas trwania
- 5.03–5.04.2020
- Osoba kuratorska
- Joanna Tekla Woźniak
- Strona internetowa
- bwa.olsztyn.pl