„Prêt-à-porter” w galerii lokal_30

W sklepie

Wystawę „Dziewczyna, która poślubiła wulkan” Justyny Górowskiej w lokalu_30 recenzuje Anna Miller

Tytuł wystawy nawiązuje do przełomowego momentu w historii ubioru – lat 50. XX wieku, gdy wraz z powstaniem przemysłu odzieżowego rozpoczął się proces demokratyzacji w dziedzinie mody, lecz również era dominacji koncernów, umocnienia wyzysku, wzrostu nadprodukcji oraz uzależnienia narzucanego kanonu wyglądu od kwestii rynkowych.

Prêt-à-porter dotyczy ubioru jako środka wyrazu, którym posługują się artystki. Wielu z nich strój służył do autokreacji – strategii łączącej codzienność ze sztuką. W latach 70. artystki podjęły dialog z feminizmem – w ich twórczości doszła do głosu świadomość własnego ciała oraz siły oddziaływania konsekwentnie kreowanego wizerunku, który stawał się ważnym elementem strategii twórczej, a jego wyrazistość była orężem w zdobywaniu należnej im pozycji. Ubiór, który przez stulecia zdobił, zaczął nie tylko podkreślać indywidualizm i odrębność, ale też służyć jako narzędzie pozwalające wzmocnić dążenie do zdobycia pozycji w świecie sztuki na własnych zasadach, zarówno poprzez siłę własnej twórczości, jak i osobowości. W czasach PRL-u oryginalny, zgodny z trendami strój był również wyrazem niezgody na systemową szarzyznę i wszechogarniającą tandetę.

Ubiór jako ważny element wyrażający ducha epoki pojawia się również w twórczości fotograficznej lub performerskiej artystek podejmujących krytykę uprzedmiotowienia kobiety poprzez narzucany jej wzorzec wyglądu. Dystans do samej siebie, do czynności związanych z podobaniem się lub podkreślaniem swojej pozycji artystycznej poprzez wygląd zdaje się tylko pozornie znajdować w opozycji do strategii związanej z kreacją wizerunku. Bardzo często postawa krytyczna jest również związana z kwestiami dotyczącymi tożsamości artystki – jej postawy wobec najważniejszych problemów współczesności. Staje się elementem mediacji pomiędzy artystką i jej biografią a światem zewnętrznym oraz zagadnieniami o charakterze uniwersalnym.

Ewa Juszkiewicz, „Untitled”, 150 x 120 cm, 2018, dzieki uprzejmosci artystki i galerii lokal_30

Maria Anto, portret, 104 x 79 cm, olej na płótnie, 1962

Alicja Wysocka, „Buty na Twoją stopę”, 2018, fot. Bartosz Górka

Alicja Wysocka, „Buty na Twoją stopę”, 2018, fot. Bartosz Górka

„Prêt-à-porter”, widok wystawy, fot. Bartosz Górka

Weronika Wysocka, „tam gdzie kończą się wszystkie problemy”, 2018 , fot. Bartosz Górka

„Prêt-à-porter”, widok wystawy, fot. Bartosz Górka

Ewa Zarzycka, „Shoes to support an artistic position”, 1989, fot. Bartosz Górka

Alicja Wysocka, „Buty na Twoją stopę”, 2018, fot. Bartosz Górka

Alicja Wysocka, „Buty na Twoją stopę”, 2018, fot. Bartosz Górka

Równie ważnymi podejmowanymi przez artystki problemami są kwestie etyczne i ekologiczne związane ze współczesnym przemysłem tekstylnym i wyzyskiem w wielkich szwalniach Azji i Afryki na użytek bogatego Zachodu, który przerabia rocznie dziesiątki ton ciuchów, zalegających później na wysypiskach lub stających się częścią pseudocharytatywnego biznesu. Łącząc modę z aktywizmem społecznym, artystki stawiają na inny model pracy, bazujący na polskich tradycjach spółdzielczych i wspomagający emancypację zawodowo-finansową pracowników.