„Metamorfizm” Magdaleny Abakanowicz w Centralnym Muzeum Włókiennictwa

Magdalena Abakanowicz odcisnęła wyraźny ślad w światowej sztuce tkaniny dzięki prezentacji swoich przemyśleń, idei i osiągnięć na kilku edycjach legendarnego Biennale Tkaniny w Lozannie. Relacje były obustronne i przebiegały na różnych płaszczyznach. Pozwoliły skupić na artystce uwagę całego świata, a jednocześnie spowodowały, że jej wpływ na światową sztukę, przede wszystkim tkaniny, nabrał tak szerokiego i ogromnego znaczenia. Kontakty lozańskie, przyjaźnie Abakanowicz z Alice i Pierre’em Pauli, Marguerite i Pierre’em Magnenat, pozwalają po wielu latach odkrywać wspaniałe dzieła, które artystka przekazała swoim szwajcarskim przyjaciołom. Stanowią one obecnie część zbiorów Fundacji Toms Pauli, która zachowuje i bada bogatą spuściznę lozańskich Biennale. I nie były dotychczas prezentowane publiczności w Polsce. To czyni tę wystawę tak wyjątkową.

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Obecna prezentacja skupia się na dojrzałym okresie twórczości Magdaleny Abakanowicz w dziedzinie tkaniny artystycznej, kiedy jej starania o autonomię tego medium zyskały uznanie na świecie. Dzięki nim we wnętrzach uznanych galerii i muzeów na świecie pokazywano prace, które zrywały z płaszczyznowością formy tkackiej czy wręcz stworzyły nowy gatunek w pełni trójwymiarowych rzeźb miękkich. Abakanowicz była prekursorką tych działań i z nimi jest przede wszystkim kojarzona. W tym kontekście jako eksperyment należy traktować powrót do tradycyjnych metod pracy, jaką było projektowanie na kartonie i przekazanie realizacji wykwalifikowanym rzemieślnikom. Taka postawa była odległa polskiej szkole tkaniny, jednak została przez Abakanowicz wypróbowana. Efektem są dwa wyjątkowe dzieła: karton autorstwa artystki i zrealizowana w legendarnym Aubusson na jego podstawie tkanina.

Abakanowicz znana jest ze swoich wielkoformatowych dzieł, dlatego na wystawie nie mogło ich zabraknąć. Są więc Abakany z Lozanny, ale też „Kompozycja monumentalna”, praca wypożyczona z Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, która pokazuje, jak doskonale artystka potrafiła swoją sztuką dominować w przestrzeni. Ta instalacja z lat 1973–75 ma rozmach i siłę organicznych form, stanowi komentarz dla realizacji przeznaczonych do wnętrz prywatnych i galerii.

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „Metamorfizm”, widok wystawy

Zapowiedzią zmian w języku formalnym są prace z cyklu „Landscape” i „Embrologia”.  Dopełniają one portretu Magdaleny Abakanowicz jako artystki wszechstronnej i otwartej, wciąż poszukującej nowych form wyrazu. Niemniej zamykają już etap zdobywania dla sztuki tkaniny nowych obszarów. To w okresie, który wyznacza ramy czasowe dla obu odsłon wystawy „Metamorfizm” (lata 60. i 70. XX w.), Magdalena Abakanowicz wpłynęła tak znacząco na zmianę podstaw funkcjonowania medium tkaniny.