„Język jako dźwięk” Tanii Candiani w CSW Łaźnia

Dźwięczny i melodyjny. Chaotyczny a zarazem uporządkowany. Szumiący i syczący. Twardy i miękki. Skomplikowany w swojej prostocie język polski… Meksykańska artystka Tania Candiani w ramach wystawy „Język jako dźwięk” przygląda się – a może raczej przysłuchuje – jego brzmieniu i rytmowi. Cięte i urywane spółgłoski wypowiadane przez każdą z aktorek występujących w instalacji wideo wydają się silnie na siebie oddziaływać, mimo iż każda zachowuje autonomię. Wzajemnie ze sobą rezonując, pozwalają dostrzec partyturę języka.

Wystawa „Język jako Dźwięk” to pierwsza w Polsce indywidualna wystawa Tanii Candiani. W swojej twórczości artystka łączy rozważania na temat języka, tekstu i dźwięku. Podaje w wątpliwość tradycyjne sposoby postrzegania rzeczywistości. Prezentowane na wystawie w CSW Łaźnia minimalistyczne wideo odnosić się będzie do kontekstu polskiego. Ubrane na czarno i ustawione w szeregu performerki zdają się uczestniczyć w rytuale opartym na rytmie, dźwięku i ciszy. W chłodnym i surowym pomieszczeniu tworzą geometryczny układ, wspólnie artykułując szorstkie i zgrzytliwe spółgłoski. Ruch ich strun głosowych tworzy monolityczną strukturę, jakby dźwiękową rzeźbę. Zastygłe w bezruchu, skupione, zahipnotyzowane tworzą abstrakcyjny dźwiękowy spektakl abstrakcyjnych.

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, widok wystawy

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, widok wystawy

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, widok wystawy

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, widok wystawy

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, widok wystawy

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, widok wystawy

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, widok wystawy

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, widok wystawy

Nieprzypadkowe jest miejsce, gdzie odbyła się ta urbanistyczno-architektoniczna interwencja. Dla Tanii Candiani industrialna przestrzeń XIX-wiecznej Fabryki Karabinów znajdującej się w gdańskiej dzielnicy Dolne Miasto, tworzy nieodłączny element utworu, stając się sama w sobie instrumentem. Betonowe ściany, kolumny, podłogi i sufity zwielokrotniają echo. Rezonują, wykorzystując naturalny pogłos. Akustyka przestrzeni pozwala usłyszeć architekturę, doświadczyć jej sensorycznie.

Praca nawiązuje do awangardowego i ikonicznego dzieła Johna Cage’a 4′33″, skomponowanego z ciszy. W słynnym utworze składającym się tylko z pauz, słyszymy kaszel, skrzypienie krzeseł czy szelest ubrań. Utwór wydaje się nie mieć początku ani końca. Na podobnych zasadach opiera się instalacja meksykańskiej artystki – ruch odbywa się naturalnie, organicznie, bez odgórnie narzuconej reguły. Kolektywne gesty chóru tworzą strukturę, hipnotyzują nas na czas trwania utworu.

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, kadr z wideo

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, kadr z wideo

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, kadr z wideo

Tania Candiani, „Język jako dźwięk”, kadr z wideo

Tania Candiani wraz z Luisem Felipem Ortegą reprezentowała Meksyk na 56. Biennale w Wenecji. Meksykańska artystka jest laureatką wielu nagród, między innymi Guggenheim Fellowship Award (2011) czy Award of Distinction Prix Ars Electronica (2013). Wystawa w Łaźni jest efektem pobytów rezydencyjnych artystki w Polsce w 2014 roku i powstała we współpracy i wykonaniu Zespołu Laboratorium Pieśni.