„Zwid piękny” Jerzego Beresia w Królikarni
Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego zakupiło rzeźbę wybitnego polskiego artysty – rzeźbiarza i performera – Jerzego Beresia, pt. Zwid piękny, z 1963 roku. Dzieło znajdzie się w kolekcji rzeźby XX i XXI wieku, których magazyn studyjny zwiedzać można w trakcie comiesięcznych oprowadzań.
W związku z zakupem i włączeniem dzieła do kolekcji przygotowany został specjalny pokaz rzeźb artysty z kolekcji Muzeum, oraz program spotkań i warsztatów. Szczegółowy program znajde się na stronie Królikarni.
Jerzy Bereś (1930-2012) – jeden z ważniejszych rzeźbiarzy polskich XX wieku, absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, m.in. uczeń profesora Xawerego Dunikowskiego, odznaczony złotym medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Szczyt metody artystycznej Beresia przypada na okres totalitaryzmu w Polsce, jego prace zazwyczaj powstawały w kontekście politycznym. Rzeźba Zwid piękny wchodzi w skład serii Zwidów – konstrukcji, które stanowiły początek pełnej, oryginalnej wypowiedzi artysty, która znalazła przedłużenie w jego późniejszych rzeźbach. Zwid to mara, złudzenie. Rzeźba swoim kształtem przypomina jeźdźca: korpus z dużego pnia (na boku znak niebieską farbą), przez który pod kątem przeprowadzono gruby kołek wsparty końcem o ziemię, na przodzie zaś na dwóch nogach z rozszczepionego kołka, z tyłu pieńka zabezpieczający pionowy kołek; na przodzie powyżej nóg, na ich złączeniu leży wsparty na kołeczkach jakby wianek z kory i drzazg oplecionych sznurkiem. Jest to unikalny przykład łączenia w sztuce pierwotnych technik ciesielskich z nowymi tendencjami sztuki lat 60. XX wieku – assamablage’u, nowego realizmu i readymades (przedmioty gotowe). W drewnianych, ciesielskich konstrukcjach łączonych za pomocą kołów i stylizowanych na prasłowiańskie, ludowe przedmioty, krytycy sztuki dostrzegają odnowienie duchowej więzi pomiędzy twórcą i jego wytworem, magiczny totemiczny charakter, przeciwstawianie się zautomatyzowanej cywilizacji. Sam artysta używał określenia „zderzenia człowieka z przyrodą”. O rzeźbach Beresia pisano, że najlepiej byłoby je spotkać w szczerym polu, tak też często je fotografowano. Zwid piękny prezentowany był na wielu wystawach czasowych w Polsce i na świecie.
