„Własny pokój” Jolanty Marcolli w Fundacji Arton

Jolanta Marcolla, Offer, 1971; Makijaż, 1980

Jolanta Marcolla  – współzałożycielka grupy artystycznej Galeria Sztuki Aktualnej (1971-75) jest prekursorką sztuki wideo w Polsce. Jej prace są zwykle postrzegane i interpretowane jako analiza właściwości medium filmowego i fotograficznego. Jednak obszar, który badała artystka był znacznie bardziej złożony. Zarówno w realizacjach wideo, jak i w fotografiach, Marcolla często posługiwała się swoim wizerunkiem. Pod pozorem gry z medium, artystka podważała i weryfikowała pełnioną przez siebie rolę społeczną i kulturową. Powstałe w latach 70. fotografie i filmy, to nie tylko wizualny zapis postaci autorki, ale także gra ze społecznymi stereotypami i wyzwanie rzucone utartym sposobom widzenia kobiet. Używając bogatego zastawu środków ekspresji – ironii, żartu, przerysowań – artystka, poruszając się swobodnie w obszarze nowych mediów, demaskowała narzucaną kobietom wizję kobiecości i nie zgadzała się na nią.

Własny pokój, widok wystawy

Jolanta Marcolla, Cztery zdjęcia, 1975

Własny pokój, widok wystawy

Jak zauważyła prof. Anna Markowska, za manifest postawy Marcolli można uznać pracę Cztery zdjęcia (1975). Ten fotograficzny tryptyk składa się z autoportretów artystki, z których dwa stanowią ujęcia profilowe, a trzeci przedstawia Marcollę z aparatem fotograficznym, którego obiektyw wymierzony jest w widza. Prostym i radykalnym gestem artystka zrywa z długą tradycją istnienia kobiety w sztuce, które zostało zredukowane jedynie do „bycia oglądaną”. Narracja wystawy zbudowana jest w oparciu o wyczuwalne w pracach Marcolli napięcie, generowane na styku obszaru prywatnego i publicznego, co przekłada się na uniwersalne i zawsze aktualne pytanie o własną tożsamość. Wystawa Własny pokój jest pierwszą indywidualną prezentacją artystki od 1981 roku.

Własny pokój, widok wystawy

Własny pokój, widok wystawy

Własny pokój, widok wystawy