„Uśpieni sytością” w Centrum Nauki Kopernik

To co jemy, to nasza prywatna sprawa. System wartości, przekonań i rytuałów związanych z jedzeniem tworzymy sobie sami. Pij mleko – będziesz wielki. Śniadanie to najważniejszy posiłek dnia. Chemia jest szkodliwa. To jest „sztuczne”, a tamto „prawdziwe”. Zjedz mięsko. Zjedz warzywka. Dobieramy własny jadłospis, a możliwości są obfite jak nigdy dotąd.

Uśpieni sytością to my – mieszkańcy globalnej północy, bogatszej części świata. Dopisuje nam apetyt, który możemy łatwo, wygodnie, a co najważniejsze – bezrefleksyjnie – zaspokoić.

Rafał Dominik, „Pszczoły i Spółka”

Ruth Kluckers, „Sea-through”

Ewa Hiller, „Algator”

Bartosz Zaskórski, „Nieudany Ulubiony Rytuał”

Marije Vogelzang, „Volumes”

Rafał Dominik, „Jak powstaje mięso in vitro” (w tle) z przodu – bioreaktor do hodowli komórkowej

Tymczasem ten apetyt kosztuje. 60% ssaków na świecie to zwierzęta hodowlane. Aby je nakarmić, trzeba uprawiać coraz więcej roślin. Światowa produkcja soi (głównego składnika pasz) wzrosła 14-krotnie od 1950 r. Globalne rolnictwo pochłania coraz większą powierzchnię. Przez ostatnich 40 lat zniszczonych zostało 750 tys. km2 lasu amazońskiego. To ponad 2 razy więcej, niż wynosi powierzchnia Polski.

Każdego dnia na całym świecie umiera 25 tys. osób z przyczyn związanych z głodem. Jak to możliwe? Przecież światowe rolnictwo w obecnej formie mogłoby wyżywić 10 mld ludzi. Według przewidywań, tyle ma nas być dopiero w 2055 r. Smutna rzeczywistość jest taka, że między 30 a 50% produkowanej na świecie żywności kończy jako odpadki, choć nadal nadaje się do spożycia.

Karolina Brzuzan, „Głodowa Książka Kucharska”, fot. dzięki uprzejmości Centrum Nauki Kopernik w Warszawie

Next Nature Network, „Bistro in Vitro”

Chloe Rutzerfeld, „Strooop!”

Pola Salicka, „Can you see a forest in the palm”

Wystawa Uśpieni sytością pokazuje ukryte koszty naszego rosnącego apetytu. Historia, która kończy się na naszym talerzu, często zaczyna się dziesiątki kilometrów stąd. Chcieliśmy znaleźć odpowiedź na pytanie: jak rozwój nauki i techniki wpływa na produkcję i konsumpcję żywności? Coraz częściej odnosiliśmy jednak wrażenie, że największy wpływ ma na to globalna gospodarka. Postanowiliśmy zebrać i opowiedzieć kilka historii o powszechnym systemie produkcji i dystrybucji jedzenia. Ostrzegamy – to tylko wierzchołek (topniejącej) góry lodowej.

Nie oferujemy łatwych odpowiedzi na trudne pytania. Naszym celem nie jest pokazanie jednoznacznych rozwiązań, lecz skłonienie do refleksji i wytrącenie ze strefy komfortu. Skonfrontowanie z tym co jest, może zmotywować do wzięcia odpowiedzialności za to, co będzie.

Wystawa Uśpieni sytością powstała jako część programu Festiwalu Przemiany 2019.