Najciekawsze wystawy lata 2019
Białystok
Dominika Olszowy, Happy End
28 czerwca – 22 sierpnia
Pravdoliub Ivanov, Innym żyje się jakoś łatwiej
28 czerwca – 22 sierpnia
Mykola Ridnyi
od 29 sierpnia
Vlada Ralko
od 29 sierpnia
Lato w białostockim Arsenale upłynie pod znakiem szeregu wystaw indywidualnych, z mocny otwarciem na początku – monografią świeżo upieczonej laureatki Spojrzeń. Kuratorowana przez Tomka Pawłowskiego wystawa Dominiki Olszowy Happy End prezentować będzie starsze prace artystki, poruszające temat kryzysu i lęków egzystencjalnych, a także nowe realizacje dotyczące zdrowia. Symboliczny podział przestrzeni galerii na poczekalnię, gabinet zabiegowy i cmentarz nie zwiastuje optymistycznej opowieści, jednak jesteśmy przekonani, że kariera samej Olszowy bynajmniej nie zmierza jeszcze w kierunku happy endu, a dopiero się rozkręca. Równolegle, w najbliższy piątek (28.06) otworzy się też wystawa czołowego bułgarskiego artysty postkonceptualnego, Pravdoliuba Ivanova. Innym żyje się jakoś łatwiej, opowieść o życiu codziennym w realiach potransformacyjnej Europy Wschodniej, na swój sposób rymować się będzie z wystawą Olszowy pod względem nastroju, pełnego ironii, surrealistycznego humoru i melancholii jednocześnie. Na koniec lata Arsenał pozostanie skoncentrowany na sztuce z Europy Wschodniej i zaprezentuje jeszcze dwie solowe wystawy, tym razem artystów z Ukrainy: Mykoły Ridnego i Vlady Ralko. Dobrze już znany rodzimej publiczności Ridnyi pokaże przy tej okazji zestaw nowych prac, Ralko z kolei zaprezentuje m.in. fragment Dzienników kijowskich – serii około trzystu akwareli i rysunków powstałych podczas wydarzeń na Majdanie.
Bielsko-Biała
Korzenie
28 czerwca – 25 sierpnia
Wśród letnich propozycji Galerii Bielskiej BWA warto zwrócić uwagę na otwieraną jeszcze w tym tygodniu (28.06) wystawę Korzenie, na której sztuki wizualne przeplatać się będą płynnie z dizajnem, rękodziełem i rzemiosłem. Tytułowe korzenie odnoszą się do łączącej je wspólnoty źródeł regionalnych tradycji i połączenia osobistych przeżyć z uniwersalnymi historiami. Wystawa skupi się więc na kulturowej podszewce Bielska-Białej, miasta wyrastającego na przecięciu kultur śląskiej, górali beskidzkich, a także kultury czeskiej, niemieckiej i żydowskiej.
Bydgoszcz
Międzynarodowe Spotkania Nieprzypadkowe „Oko Nigdy Nie Śpi”
30 czerwca – 4 lipca
Na przełomie czerwca i lipca w Bydgoszczy odbędzie się szósta edycja tamtejszego festiwalu sztuk wizualnych pod nazwą Międzynarodowe Spotkania Nieprzypadkowe „Oko Nigdy Nie Śpi”. Festiwal składa się z działań artystycznych, sympozjum oraz rezydencji artystycznych. Spotkania i działania festiwalowe odbywać się będą w szeregu lokalizacji: Pałacu Ostromecko, Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy oraz Studiu Filmowym Czarnego Karła, a także poza samą Bydgoszczą, w Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu. Autorem koncepcji festiwalu jest filozof Zbigniew Mikołejko, a hasłem przewodnim najnowszej odsłony jest Gra. Wśród tegorocznych gości znajdą się między innymi Mirosław Bałka (wraz z menażerią z PDP) i Anda Rottenberg.
Bytom
Centrum Sztuki Współczesnej Kronika
Katarzyna Górna, Piknik na skraju drogi
13 lipca – 13 września
Pępek świata
13 lipca – 13 września
Wielki instytucjonalny comeback Katarzyny Górnej trwa w najlepsze. Po niedawnej wystawie w szczecińskim TRAFO, Górna zaprezentuje kolejną solową wystawę, tym razem w bytomskiej Kronice. Jak zwiastuje zaczerpnięty z prozy braci Strugackich apokaliptyczny tytuł, możemy się po kuratorowanej przez Jakuba Gawkowskiego wystawie spodziewać kontynuacji wątków z Zagłady ludzkości, a więc zagrożeń wynikających ze zmian klimatycznych i reakcji elit finansowych, w obliczu zagrożenia cichcem budujących prywatne schrony bez oglądania się na międzyludzką solidarność. W tym samym czasie, w połowie lipca, Kronika zaprezentuje także zbiorową wystawę Pępek świata, w której oprócz czworga zaproszonych artystów, m.in. Doroty Hadrian i Uladzimira Pazniaka, wezmą udział dzieci i młodzież z Bytomia i Katowic.
Gdańsk
Present Performance 6: Histeria
29 czerwca
Po zeszłorocznej edycji festiwalu Present Performance, skoncentrowanej w dużej mierze na podbijających instytucje artystyczne praktykach choreograficznych, organizowany pod egidą Gdańskiej Galerii Miejskiej festiwal performatywny obierze tym razem nieco inny kierunek. Kuratorką najnowszej odsłony, która odbędzie się w najbliższą sobotę (29.06), ponownie w Parku Brzeźnieńskim, została Anna Batko, która hasłem przewodnim uczyniła Histerię. Odnosi się ono z jednej strony do wiktoriańskich wyobrażeń na temat tytułowej histerii, z drugiej do konceptualno-performatywnego projektu Leszka Przyjemskiego Museum of Histerics. Reinterpretowana przez takich artystów jak Bartosz Zaskórski, Justyna Górowska i Mikołaj Sobczak histeria jawi się jako kategoria polityczna, dwuznaczna kontestacja społecznej rzeczywistości i paradoksalna manifestacja wolności.
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia
Franciszka Themerson, Linie życia
12 lipca–13 października
Niefestiwal Miasto i Sztuka
19–28 lipca
Zbigniew Oksiuta, Studiolo. Kosmiczne ogrody
9 sierpnia – 4 października
Podczas wakacji w Trójmieście nie można ominąć CSW Łaźnia i otwieranej 12 lipca monograficznej wystawy Franciszki Themerson. Twórczość awangardowej pary Themersonów z reguły prezentowana jest wspólnie, gdańska galeria pozwoli jednak przyjrzeć się dorobkowi samej Franciszki, koncentrując się na pracach malarskich i rysunkowych z lat 50. i 60. W tym okresie krystalizowała się wypracowana przez artystkę formuła łącząca figurację z badaniem przestrzeni optycznej obrazu. Obrazom budowanym za pomocą gęstej faktury i dynamicznych linii towarzyszyć będą na gdańskiej wystawie energetyczne rysunki z serii Kaligramy i Ślady życia. Tydzień później rozpocznie się pierwsza odsłona nowego trójmiejskiego wydarzenia poświęconego sztuce publicznej – Niefestiwalu Miasto i Sztuka. Na czas jego trwania w przestrzeni Gdańska, przede wszystkim na Dolnym Mieście, pojawi się szereg interwencji zlokalizowanych w szkatułkowych galeriach. Łączyć je będzie temat wolności osobistej i wolności słowa. Wśród uczestników znajdą się m.in. Honorata Martin, Siksa oraz Bolesław Chromry i Magdalena Sawicka. Na początku sierpnia z kolei w Łaźni otworzy się solowa wystawa Zbigniewa Oksiuty, artysty znanego z interdyscyplinarnych projektów an przecięciu sztuki, architektury i nauk przyrodniczych. W ramach wystawy Studiolo. Kosmiczne ogrody, Oksiuta stworzy w galerii przestrzeń do badań i hodowli roślin w sterylnym środowisku, w którym poddawane one będą zmiennym wpływom grawitacji, światła i hormonów, dążąc do wyhodowania niespotykanych w naturze form i funkcji.
Gorzów Wielkopolski
Paweł Dunal, Developer na plaży
29 czerwca – 1 września
Jakub Gliński
30 sierpnia – 6 października
Miejski Ośrodek Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim szykuje na lato dwie solowe wystawy polskich malarzy. 29 czerwca otworzy się wystawa Pawła Dunala Developer na plaży. Jej klimat dobrze oddaje tytułowy obraz – wizerunek szkieletu dewelopera z modelem wieżowca na dłoni, niczym w średniowiecznych przedstawieniach fundatorów. W surrealistycznych w formie obrazach Dunal przywołuje aktualne wydarzenia i problemy, z katastrofą klimatyczną na czele. Pod koniec sierpnia zobaczymy z kolei pokaz malarski utrzymany w zupełnie innych rejestrach formalnych – indywidualną wystawę Jakuba Glińskiego.
Kalisz
Galeria Sztuki im. Jana Tarasina
Łukasz Patelczyk, Miraż
28 czerwca – 31 sierpnia
Kajetan Dłużniewski, Hellada
28 czerwca – 31 sierpnia
Dwie wakacyjne wystawy w Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu otworzą się 28 czerwca. Miraż Łukasza Patelczyka prezentować będzie najnowsze obrazy artysty, rozwijające dotychczasową poetykę jego malarstwa. Mierząc się z historią medium, Patelczyk zestawia zakorzenione w romantyzmie pejzaże z nałożonymi na nie elementami geometrycznych abstrakcji, w tym przypadku przywodzących także na myśl cyfrowe glicze. Równolegle w mniejszej przestrzeni galerii otworzy się wystawa Kajetana Dłużniewskiego Hellada. Artysta przywołuje w niej wspomnienie pierwszych rodzinnych wakacji na Helu po wypadku samochodowym ojca, Andrzeja Dłużniewskiego, w którym ten utracił wzrok, w wyniku czego zacieśniła się artystyczna współpraca między ojcem i synem.
Katowice
Głębokie słuchanie
26 lipca – 1 września
Historie o chodzeniu po mieście
31 lipca –1 września
Po nieco niemrawym okresie ostatnich kilku miesięcy w BWA Katowice ruszy pod koniec lipca nowy, szeroko zakrojony projekt kuratorski Marty Lisok pod tytułem Głębokie słuchanie. Składać się on będzie z wystaw, paneli dyskusyjnych, performansów i akcji w mieście, trwających łącznie kilka miesięcy. Otwierana 26 lipca wystawa główna w ramach Głębokiego słuchania przekształci przestrzeń galerii w tymczasowe laboratorium pracy z dźwiękami. Prezentowane prace, przede wszystkim dźwiękowe i wywodzące się z tradycji minimalizmu, na pierwszy plan wyciągające relację z ciałem odbiorcy, proponować będą przedefiniowanie stosunku do rzeczywistości, czujność i otwartość wobec otoczenia opartą na nasłuchiwaniu. W wystawie wezmą udział m.in. Konrad Smoleński i Honorata Martin. Pod koniec lipca w BWA otworzy się też wystawa porezydencyjna organizowana we współpracy z Muzeum Śląskim, dla której bezpośrednim punktem odniesienia będzie wystawa Zajawka. Śląski hip – hop 1993 – 2003. W Historiach o chodzeniu po mieście wezmą udział Przemek Branas, Agnieszka Antkowiak i Aleksandra Nowakowska, którzy przyglądać się będą różnym filarom kultury hiphopowej, szczególną uwagę poświęcając kluczowemu w polskim rapie motywowi miasta.
Potencja, Soundcheck
1 sierpnia – 7 września
Problemy pierwszego świata: życie przed śmiercią, odsłona druga
1 sierpnia – 7 września
Wokół muzyki krążyć będzie też wystawa Potencji, otwierana na początku sierpnia w Rondzie Sztuki. Na Soundchecku zobaczymy muzyczne fascynacje Karoliny Jabłońskiej, Tomka Kręcickiego i Cyryla Polaczka w postaci obrazów pełnych muzycznych akcesoriów i atrybutów władzy muzyka nad tłumem. To nie jedyna malarska propozycja Ronda Sztuki na ten sezon. W tym samym czasie co wystawa Potencji otworzy się też w katowickiej galerii druga odsłona Problemów pierwszego świata, kuratorowanej przez Stacha Szabłowskiego ekspozycji po raz pierwszy pokazywanej w Fundacji Stefana Gierowskiego. W jej remake’u zobaczymy nieco rozszerzony zestaw artystów, wśród których znajdą się m.in. Dominika Kowynia, Agnieszka Brzeżańska i Marcin Maciejowski.
Kraków
Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK
Herta Müller Tam gdzie nie można mówić. Słowo jako obraz, obraz jako słowo
28 czerwca – 22 września
Młodzi z łódzkiej Szkoły Filmowej
28 czerwca – 22 września
Oprócz trwających wciąż wystaw otwartych w kwietniu, MOCAK zaprezentuje zestaw kilku nowych wakacyjnych ekspozycji. Wśród nich warto zwrócić uwagę na wystawę kolaży literackiej noblistki Herty Müller, zatytułowaną Tam gdzie nie można mówić. Słowo jako obraz, obraz jako słowo. Müller tworzy złożone z krótkich zdań i obrazów wyciętych z gazet od lat 80. Początkowo, podobnie jak Wisława Szymborska, jedynie rozsyłała je do znajomych, zakrywając kolażami nieciekawe kolorowe widokówki. Z biegiem lat przekształciło się to dla Müller w pełnoprawne medium wypowiedzi artystycznej, choć jego podstawy, z pocztówkami włącznie, pozostają niezmienne. Z kolei w przestrzeni przeznaczonej na prezentacje prac studenckich Galerii Re zawitają tym razem studenci łódzkiej filmówki, którzy zaprezentują na wystawie swoje etiudy końcoworoczne.
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha
Sanae Hattori. Sztuka tekstylna
5-7 lipca
Spędzając lato w Krakowie warto wybrać się do Mangghi na dość efemeryczną, bo trwającą tylko od 5 do 7 lipca wystawę tekstylnych prac Sanae Hattori. Artystka posługuje się haftem zarówno w kompozycjach czysto artystycznych, jak i bardziej użytkowych. Na koncie ma miedzy innymi wykonaną na zamówienie dworu pracę na ślub aktualnej cesarzowej Japonii czy projekt formalnego stroju dla zapaśników sumo.
Lublin
Diana Lelonek, Endling
12 lipca – 11 sierpnia
Tam gdzie teraz
od 12 lipca
Labirynt zaprezentuje dwie nowe letnie wystawy 12 lipca. W Galerii Labirynt 2 trwa seria wystaw o charakterze site-specific. Tym razem nową pracę przygotuje do tej przestrzeni Diana Lelonek. Artystka zaprezentuje instalację dźwiękową, na którą składają się zarejestrowane przez naukowców ostatnie nagrania głosów ptaków, które uznane zostały za wymarłe. Z kolei w głównej siedzibie galerii zobaczymy kolejną odsłonę innego cyklu, prezentującego prace wybranych stypendystek i stypendystów programu Gaude Polonia. Kuratorowana przez Waldemara Tatarczuka ekspozycja Tam gdzie teraz będzie mieć charakter swobodnego przeglądu dorobku wszystkich uczestników, bez narzuconych ram tematycznych.
Piotr Lutyński, Wielowymiarowość
5 lipca – 2 sierpnia
Przekrojową wystawę w galerii Białej zaprezentuje na początku lipca krakowski artysta Piotr Lutyński. Tytułowa Wielowymiarowość odnosi się do fascynacji artysty fizyką, mikro i makroświatami, które znajdują przełożenie na sztukę Lutyńskiego. Każdej z przestrzeni galeryjnych nada więc artysta inny charakter, opatrując je nazwami takimi jak Drugie życie czy Ocean elektronów. Kluczowe w jego pracach pozostają związki z fauną, uwikłanie w środowisko naturalne, ze względu na które Lutyński juz od końca lat 90. współautorami swoich działań artystycznych czyni zwierzęta.
9. Land Art Festiwal
3-13 lipca
Podobne zanurzenie się środowisku, w realiach nieco przyjemniejszych niż rozgrzane słońcem centrum miasta, gwarantuje jak co roku odbywający się na Lubelszczyźnie Land Art Festival. W tym roku, w pierwszej połowie lipca, zobaczymy już dziewiątą jego odsłonę, której hasłem przewodnim będzie Ogród. Traktowany jest on przez organizatorów jako metaforą związku z naturą, równowagi między tym co bujne, nieokiełznane, ponadczasowe, a ludzką działalnością.
Łódź
Marek Chlanda, Studium posłuszeństwa
28 czerwca – 13 października
Letnia propozycja Muzeum Sztuki w Łodzi to monograficzna wystawa Marka Chlandy Studium posłuszeństwa. Jej tytuł zaczerpnięty został z jednej z najnowszych prac artysty, powstałych w pustej sali lekcyjnej podczas demontażu projektu Szkoła utopii. Chlanda zbudował instalację z pozostałości Miejsc rysunkowych, czyli prac tworzonych często w przypadkowych przestrzeniach od początku lat 80. Podobny charakter będzie mieć sama łódzka wystawa, łącząca elementy historyczne ze współczesnymi, podążająca za strategiami artystycznymi Chlandy i otwarta na sensualne i intuicyjne skojarzenia.
Olsztyn
Stefan Gierowski, Pustka i światło. Rzecz o kolorze
2 sierpnia – 3 października
Wśród letnich propozycji olsztyńskiego BWA warto zwrócić uwagę na monograficzną wystawę klasyka polskiej abstrakcji, Stefana Gierowskiego. Pustka i światło. Rzecz o kolorze prezentować będzie obrazy powstałe od 1957 roku, czyli od czasu, kiedy kwestie światła i przestrzeni stały się podstawowymi zagadnieniami w malarstwie Gierowskiego. Ekspozycja planowana na początek sierpnia podzielona będzie na trzy segmenty, zorganizowane nie chronologicznie, a według problemów formalnych: koloru, świetlistości barwy oraz czerni i bieli.
Orońsko
Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
W przestrzeni Magdaleny Abakanowicz
13 lipca – 6 października
Letnim highlightem Centrum Rzeźby Polskiej będzie retrospektywa Magdaleny Abakanowicz, pokazywana wiosną tego roku w Rydze. Przewieziona do CRP wystawa kuratorowana przez jej dyrektorkę Eulalię Domanowską skupi się między innymi na znaczeniu figury ludzkiej dla sztuki Abakanowicz. Wskaże na momenty, w których pojawiała się ona nie dosłownie, w figuralnej postaci, a jako ślad, odcisk, skorupa czy fragment tkanki. Wystawa jednocześnie przybliży dorobek Abakanowicz mniej wtajemniczonym, także za sprawą kilku filmów dokumentalnych o jej życiu i sztuce – jednego z lat 70. i dwóch powstałych w tym roku – oraz postawi pytanie o możliwość jego dzisiejszej reinterpretacji.
Poznań
Bajka o Noworosji
21 czerwca – 1 września
Szczęście rodzi się w jelitach
28 czerwca – 1 września
Jagna Domżalska brała się już za bary z poszukiwaniem źródeł pokoju, teraz, przy okazji kolejnej kuratorowanej przez siebie wystawy, zadawać będzie pytanie o to, gdzie zaczyna się szczęście. Otwierana 28 czerwca w poznańskim Arsenale wystawa Szczęście rodzi się w jelitach wychodzi co prawda od konstatacji na temat postępującego w późnokapitalistycznym społeczeństwie egocentryzmu i odosobnienia, ma jednak na celu pojęcie samotności rehabilitować. Bo choć nawet w szczęściu, mówi kuratorka, jesteśmy samotni, uświadomienie sobie tego stanu wiąże się z dojrzałością, będącą faktycznym źródłem szczęścia. Do początku września potrwa też w Arsenale kuratorowana przez Monikę Szewczyk wystawa Bajka o Noworosji. Czołowi artyści ukraińscy sięgają w niej do historii, by zrozumieć mechanizmy rządzące dzisiejszą, rozrywaną konfliktem, a jednocześnie budzącą coraz mniejsze zainteresowanie państw zachodnich Ukrainą.
Falochron
2–31 sierpnia
Kolekcja Joanny i Krzysztofa Madelskich należy bez wątpienia do najbogatszych zbiorów fotografii w naszym kraju, o czym mogliśmy się przekonać kilkakrotnie przy okazji wystaw opartych na fragmentach ich zbiorów. Rok temu chociażby mogliśmy w poznańskiej Galerii Ego oglądać wystawę prezentującą prace młodych artystek i artystów definiujących pole współczesnej fotografii. Tego lata Ego szykuje kolejny pokaz oparty na tej samej kolekcji, tym razem z nieco bardziej historycznym zacięciem. Na Falochronie zobaczymy fotografie takich artystów jak Zofia Rydet, Zbigniew Dłubak, Teresa Gierzyńska czy Teresa Murak. Reprezentują one przykłady skrajnie indywidualistycznych postaw twórczych, u źródeł których leży między innymi silna potrzeba zbudowania odporu przed zalewem dominujących sposobów obrazowania w sztukach wizualnych.
Słupsk i Ustka
Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej
Przestrzenie międzyprzestrzeni (Hommage à Otto Freundlich)
10 lipca – 29 września
Monika Drożyńska, Dziary
7–8 sierpnia
Wakacjom na Pomorzu patronować będzie w tym roku Otto Freundlich. Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej zaprezentuje 10 lipca projekt Przestrzenie międzyprzestrzeni, rozpięty między siedziby galerii w Słupsku i Ustce i składający się z wystawy, konferencji naukowej i towarzyszącej jej monografii Freundlicha. Kuratorzy Edyta Wolska i Roman Lewandowski przypominać będą dorobek jednego z protoplastów pierwszej awangardy i jednocześnie poszukiwać związków pomiędzy estetycznymi i konceptualnymi lejtmotywami twórczości niemieckiego artysty z początku XX wieku a sztuką polską i niemiecką dzisiaj. Nie bez powodu Freundlich przypomniany zostaje właśnie w Słupsku – to z tego miasta artysta pochodził, a jego rodzinny dom stoi w nim do dziś. Przestrzenie międzyprzestrzeni otwierają dopiero serię wydarzeń wokół Freundlicha, które kontynuowane będą jeszcze w przyszłym roku, przybierając formułę otwartego biennale.
W drugim tygodniu sierpnia pod egidą BGSW, w ramach projektu „Sztuka na ulicy”, odbędzie się na nadmorskiej promenadzie w Ustce działanie Moniki Drożyńskiej pod tytułem Dziary. Zapraszając do współudziału wystawiających swoje ciała na słońce turystów, artystka przenosić będzie ich tatuaże na haftowany obrus. Wspólnie wyhaftowany obrus stać się ma nie tylko quasi-dokumentem katalogującym formy zapisywane na ciele, ale i symbolem integracji.
Sokołowsko
9. edycja Międzynarodowego festiwalu sztuk efemerycznych Konteksty
25–29 lipca
6. Sanatorium Dźwięku
16–18 sierpnia
Jak co roku niezawodną propozycją na wakacje jest Sokołowsko ze swoją ofertą festiwalową. 25 lipca rozpocznie się tegoroczna, dziewiąta edycja Kontekstów, której bohaterką zostanie tym razem Natalia LL. Nestorka polskiej neoawangardy zaprezentuje w Sokołowsku wystawę, na której znajdą się nigdy wcześniej niepokazywane prace. Nie zabraknie także stałych bywalców Kontekstów, jak Alastair MacLennan i Józef Robakowski. Z kolei w połowie sierpnia odbędzie się szósta odsłona muzycznego festiwalu Sanatorium Dźwięku. Jej motywem przewodnim będą poszukiwania związków między muzyką i medycyną.
Sopot
Body Works
14 czerwca – 11 sierpnia
Do 11 sierpnia w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie oglądać można kuratorowaną przez Romualda Demidenko i Gosię Golińską wystawę Body Works. Przez cały czas jej trwania samej wystawie towarzyszy szereg performatywnych wydarzeń, spiętych tematem cielesności rozpatrywanej w kontekstach związanych z polityką i cenzurą. Od 7 do 11 lipca na przykład można będzie sobie zafundować tatuaż z henny wykonany przez członków Domu Mody Limanka.
Szczecin
Kornelia Dzikowska, the deity of mine
20 lipca – 24 sierpnia
Sezon ogórkowy w Szczecinie da się odczuć wyjątkowo mocno. Z wakacyjnego zastoju wyłamie się jednak Zona Sztuki Aktualnej, gdzie 19 lipca otworzy się solowa wystawa Kornelii Dzikowskiej. the deity of mine poruszać będzie wątek coraz częstszego sięgania do astrologii, ezoteryki, metafizyki czy religii w reakcji na współczesny kryzys tożsamościowy.
Świnoujście
Galeria Sztuki Współczesnej ms44
Zygmunt Rytka
od 29 czerwca
Maria Pinińska-Bereś
sierpień–wrzesień
Wystawy dwojga klasyków neoawangardy szykuje na lato galeria ms44 w Świnoujściu, w obu przypadkach prezentując zarówno sam dorobek artystów, jak i dokumentacje ich procesu twórczego, obu także towarzyszyć będą publikacje z tekstami krytycznymi. W tę sobotę (29.06) otworzy się przekrojowa prezentacja Zygmunta Rytki, na której znajdą się fotografie, obiekty i filmy pochodzące z trzech kolekcji prywatnych. W sierpniu z kolei zobaczymy wystawę Marii Pinińskiej-Bereś, koncentrującą się głównie na jej pracach z lat 70. i 80.
Toruń
Jacqueline Livingston, W cieniu feminizmu. Na obrzeżach sztuki amerykańskiej lat 60. i 70. XX wieku
28 czerwca – 25 sierpnia
Waldemar Zdrojewski, Morze Martwe. Kamień na kamieniu nie pozostanie
28 czerwca – 25 sierpnia
Adrian Kolerski, Osiedlowy Dom Kultury
28 czerwca – 25 sierpnia
Tradycyjnie cały sezonowy zestaw wystawienniczy szykuje na lato Wozownia. Do Torunia dotrze między innymi ekspozycja W cieniu feminizmu. Na obrzeżach sztuki amerykańskiej lat 60. i 70. XX wieku, wędrująca po instytucjach wystawa amerykańskiej artystki Jacqueline Livingston. Fotografka, której wczesne realizacje zobaczymy w Wozowni, przez długi czas pozostawała na obrzeżach narracji o sztuce lat 60 i 70. ze swoimi pracami o feministycznym zacięciu, utrzymanymi jednak w bardziej poetyckich i metaforycznych rejestrach niż aktywistycznie zorientowana sztuka feministyczna tego czasu, a jednocześnie zmagała się z cenzurą i zarzutami o pornografię. Zupełnie inny charakter będzie miała druga wystawa fotograficzna w Wozowni. Morze Martwe. Kamień na kamieniu nie pozostanie to trzecia wystawa Waldemara Zdrojewskiego poświęcona procesowi znikania Morza Martwego i jego eksploatacji. Artysta procesowi temu przygląda się przez obiektyw już od jedenastu lat, tworząc monumentalny i wielowątkowy, społecznie zaangażowany dokument fotograficzny. Solową wystawę, otwieraną w tym samym czasie, czyli 28 czerwca, pokaże też w Toruniu Adrian Kolerski. Osiedlowy Dom Kultury odbiega nieco od charakterystycznych dla artysty abstrakcyjnych obrazów i stanowi pełną osobistych odniesień opowieść o kulturotwórczej roli małych, osiedlowych wypożyczalni wideo. Stanowi ona dla Kolerskiego zalążek większego autobiograficznego projektu eksplorującego proces formowania się artystycznej samoświadomości twórcy.
Warszawa
Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
Alienacje albo następnym razem pożar
12 lipca – 29 września
Agnieszka Kryst, Topologia pożądania
3 sierpnia
Letnia propozycja Zachęty daleka będzie od wakacyjnej sielanki. Otwierana w lipcu wystawa Alienacje albo następnym razem pożar, kuratorowana przez Marię Brewińską, skupiać się będzie na alienacji człowieka w społeczeństwie nowoczesnym w efekcie negatywnych zmian zachodzących wskutek narastającego uprzedmiotowienia i kapitalizacji wszystkich wartości i relacji. Na wystawie znajdą się filmy siedmiorga artystek i artystów, niekiedy premierowe, eksplorujące przyczyny wyalienowania i mechanizmy destrukcyjnych wobec nas samych i planety ludzkich zachowań. Lista nazwisk wygląda imponująco – na wystawie zobaczymy prace m.in. Camille Henrot, Arthura Jafy, Yuriego Ancaraniego i duetu Allora & Calzadilla.
Na początku sierpnia w Zachęcie odbędzie się także premiera nowej choreografii członkini kolektywu Centrum w Ruchu Agnieszki Kryst. Topologia pożądania krążyć będzie wokół cielesności i erotyki, za punkt wyjścia obierając sztukę Louise Bourgeois, przede wszystkim powracający w jej pracach motyw spirali jako obrazu transformacji, trwania w ciągłym ruchu, świadomego przybierania formy i jej porzucania.
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
Jan Moszumański-Kotwica
4 lipca – 11 sierpnia
Wiktoria Walendzik
22 sierpnia – 29 września
Oprócz wystaw otwartych w ostatnich miesiącach, w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski zobaczymy w wakacje dwie nowe wystawy w Project Roomie. W lipcu zaprezentuje się w nim Jan Moszumański-Kotwica – krakowski artysta, którego prace z reguły dotykają emocjonalnego i estetycznego wymiaru współczesnych ideologii. W sierpniu pierwszą indywidualną wystawę pokaże z kolei znana z tegorocznej Artystycznej Podróży Hestii studentka Akademii Sztuki w Szczecinie Wiktoria Walendzik.
Farba znaczy krew. Kobieta, afekt i pragnienie we współczesnym malarstwie
7 czerwca – 11 sierpnia
Jeszcze do 11 sierpnia potrwa wakacyjny highlight Muzeum Sztuki Nowoczesnej, czyli wystawa Farba znaczy krew, obudowana także trwającym cały czas bogatym programem towarzyszącym. Tym, którzy wystawę malarek przewartościowujących wyobrażenia na temat uległości i dominacji widzieli na samym początku, polecamy tak czy owak wybrać się do nadwiślańskiego pawilonu ponownie, by zobaczyć obraz Dany Schutz, który dojechał na wystawę z małym poślizgiem, a zdecydowanie wart jest dodatkowej wycieczki.
Nie ma miłości
20 lipca – 20 sierpnia
Kuratorka Niepodległych w Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Magda Lipska, zaprezentuje 20 lipca w oddziale Salonu Akademii w praskim Koneserze wystawę złożoną z prac powstałych w zeszłym roku w stołecznej Akademii Sztuk Pięknych. Wystawa pod zaczerpniętym z kawałka rapera MFC MŁODY BÓG tytułem Nie ma miłości podejmie wątki dotyczące edukacji artystycznej, emancypacji kobiet, szeroko rozumianej Inności, zmian klimatycznych czy konfliktów politycznych.
Erazm
11-14 lipca
Po Jezusie zobaczymy w Nowym Teatrze kolejny spektakl biorący na warsztat postać i dziedzictwo wielkiej postaci historycznej, tym razem Erazma z Rotterdamu. Spektakl w reżyserii Anny Smolar stawiać będzie pytanie o dzisiejszy stan europejskiej utopii. Erazm konfrontować będzie postać tytułowego myśliciela ze wspólnotą stypendystów Erasmusa, programu studenckiej wymiany powstałego na jego cześć.
Iwo Rutkiewicz, Performance
24 czerwca – 20 lipca
W stołecznych galeriach intensywnie zapowiada się końcówka czerwca. Jeszcze dziś (24.06) w galerii LETO otworzy się indywidualna wystawa Iwo Rutkiewicza Performance, jej tytułu nie należy jednak brać zbyt dosłownie. Artysta pokaże na niej serię malarskich Pozycji na papierze, namalowanych na podstawie pozycji ciała, które Bruce Nauman przybierał w czasie godzinnego performansu Wall/Floor Positions. Rutkiewicz w ten sposób „tłumaczy” performans Naumana na medium, które ten przez moment uprawiał, ale na bardzo wczesnym etapie kariery porzucił. Na wystawie znajdzie się też foundfootage’owy film złożony ze znalezionych w filmach fabularnych scen z malarzami niszczącymi swoje obrazy.
Natalia Brandt, Gry przesunięć
27 czerwca – 7 września
W czwartek (27.06) z kolei otworzy się solowa wystawa Natalii Brandt w Fundacji Profile. Na Grach przesunięć artystka zaprezentuje kolażowe kompozycje, w których wykorzystuje stare książki, czasopisma, ryciny, ilustracje, dokumenty i przedmioty. Artystka tworzy z nich aforystyczne przedstawienia nawiązujące do historii sztuki, modernistycznych kanonów, awangardowych stylistyk i mitów, koncentrując się zwłaszcza na awangardzie i totalizujących ambicjach urządzania świata.
Biuro Wystaw
Miłość. Nadzieja. Wiara. Ku czci…
27 czerwca – 31 lipca
Przez cały lipiec w Biurze Wystaw będzie można oglądać drugą odsłonę niepodległościowej trylogii wystawienniczej kuratorowanej przez Sarmena Beglariana i Sylwię Szymaniak. Druga jej część poświęcona będzie pojęciu nadziei i zobaczymy na niej prace takich artystów jak Katarzyna Kobro, Norbert Delman i Zuzanna Hertzberg.
Witamy w piekle #5
28 czerwca
Sieć alternatywnych konkursów zaczyna się rozrastać – najpierw Tekken Art Tournament, teraz organizowane przez Galerię Śmierć Frajerom Obrazy Przeciwko Ludzkości. Wybrane prace spośród nadesłanych propozycji zobaczymy na najnowszej wystawie w dawnej praskiej fabryce sprzętu spawalniczego „Perun”, a najlepszą pracę spośród nich wyłoni publiczność w otwartym głosowaniu. Skład artystów orbitujących wokół tej uroczej inicjatywy zaczyna się rozrastać – na zaplanowanej na najbliższy piątek (28.06) wystawie zobaczymy m.in. pełny skład Potencji, Marka Rachwalika i Wiktora Striboga.
Fundacja Archeologia Fotografii
VEHA, Wieczór panieński
28 czerwca – 31 lipca
Tego samego dnia (28.06) w Fundacji Archeologia Fotografii otworzy się wystawa białoruskiej grupy artystycznej Veha. W swojej praktyce skupia się ona na badaniu fotografii wernakularnej, a za jej pośrednictwem tradycji, historii i pamięci zbiorowej Białorusi. Na Wieczorze panieńskim grupa zaprezentuje wybór fotografii ślubnych i weselnych pochodzących z rodzinnych archiwów z różnych rejonów Białorusi, obejmujących zakres od lat 90. XIX wieku do połowy lat 80. wieku XX. Za ich pośrednictwem Veha opowiadać będzie o zmianie tradycji i stylu życia, ale i losach poszczególnych bohaterek fotografii.
Marcin Zarzeka, Obrazy
Chris Succo, Three Paintings
Mateusz Choróbski, High Windows
Przed sezonem ogórkowym warto jeszcze nadrobić galeryjne zaległości. Dobra okazja nadarzy się w najbliższy sobotni wieczór (29.06), kiedy to trzy stołeczne galerie – Wschód, Galeria Dawid Radziszewski i High Gallery – urządzają wspólny finisaż aktualnych wystaw, odpowiednio: Mateusza Choróbskiego, Marcina Zarzeki i Chrisa Succo.
Edward Dwurnik, Zbiórka na placu
22 czerwca – 7 września
Przez całe wakacje można jeszcze zobaczyć otwartą kilka dni temu wystawę Edwarda Dwurnika w Rastrze. Pierwsza pośmiertna wystawa malarza inauguruje jednocześnie objęcie pieczy nad jego spuścizną przez Rastra. Znalazły się na niej wybrane obrazy z lat 80., podkreślające przenikliwość, z jaką Dwurnik portretował zmieniające się realia społeczne i polityczne.
Piotr Marzec, Powolny Objazd Miasta (POM)
od 3 lipca
Po niektórych galeriach można się w wakacje posnuć także nie ruszając się z fotela. Taką możliwość daje 01 Gallery, przestrzeń wystawiennicza postawiona na silniku Unreal Engine i funkcjonująca online. Czwartą wystawą w jej historii będzie otwierany 3 lipca Powolny Objazd Miasta Piotra Marca, absolwenta stołecznej ASP. Na tytułowy objazd będzie można udać się zarówno w galeryjnym środowisku 3D jak i czytając wypuszczany przez galerię w formie fizycznej komiks. Towarzyszyć mu będzie także pierwszy numer galeryjnego zina, w którym znajdą się m.in. rysunki Bartosza Zaskórskiego.
Niebezpieczne ujęcia. 100 lat fotografii mody w Polsce
4 lipca – 12 września
Na początku lipca w Instytucie Fotografii Fort zobaczymy monumentalnie zakrojoną wystawę prezentującą ewolucję fotografii modowej w Polsce w ciągu całego stulecia. Skupi się ona nie tyle na przemianach samej mody, co sposobów jej prezentowania, komunikowania się z odbiorcą-klientem, zwracając uwagę na rolę, jaką w tej branży odgrywa fotografia. Perspektywa ta uwzględniać będzie także antropologiczną refleksję nad samymi nośnikami fotografii, od małych katalogów, przez billboardy, po ekrany smartfonów. Szeroko zakrojonej perspektywie odpowiadać będzie zróżnicowany wachlarz artystów, od Tadeusza Rolkego po Zuzę Krajewską.
Boli mnie, gdy się śmieję
5-31 lipca
Niedawno mieliśmy okazję oglądać prace studentów z pracowni Anety Grzeszykowskiej w Rastrze, a już niedługo wystawa prezentująca szerszą panoramę twórczości wykładowców i studentów Katedry Fotografii Wydziału Malarstwa i Nowych Mediów Akademii Sztuki w Szczecinie zawita do innej stołecznej galerii. 5 lipca w BWA Warszawa otworzy się kuratorowana przez Darię Grabowską przy współpracy Agaty Zbylut wystawa Boli mnie, gdy się śmieję. Przyglądać się ona będzie relacjom prac takich artystek i artystów jak Aneta Grzeszykowska, Witek Orski i Bownik z realizacjami ich studentów, niekiedy nieśmiało kopiujących starszych kolegów po fachu, innym razem koncentrujących się na niesprawiedliwościach uczelnianego systemu czy snujących pokoleniowe rozważania.
Lato w mieście
26 lipca – 10 września
Letnia propozycja ulokowanej aktualnie tuż pod BWA galerii Monopol dopasowana jest do sezonowej aury. Pod koniec lipca galerzystki z Monopolu zaprezentują wystawę Lato w mieście, w żartobliwy sposób komentującą doświadczenie życia w mieście za pośrednictwem prac takich artystów jak Józef Robakowski czy Zofia Gramz.
Wrocław
Życie wewnętrzne
26 lipca – 17 sierpnia
Tradycyjnie już przy okazji filmowych Nowych Horyzontów odbędzie się pod koniec lipca wystawa we wrocławskim BWA, kuratorowana – również tradycyjnie – przez Stacha i Ewę Szabłowskich. Jako że motywem przewodnim filmowego festiwalu ma być ciało, kuratorzy Życia wewnętrznego idąc tym tropem skupią się na jednym konkretnym doświadczeniu związanym z cielesnością – ciąży. Przy tej okazji galeria stać się ma symboliczną macicą, a w jej wnętrzu mieszać się będą medycyna i mistyka, odwieczne archetypy i aktualne spory.
Krzysiek Orłowski, North America
5 lipca – 9 września
Letnia propozycja Muzeum Współczesnego Wrocław to z kolei wycieczka na północ Stanów Zjednoczonych za pośrednictwem otwieranej 5 lipca wystawy Krzyska Orłowskiego North America. Fotograf udał się na samochodową wyprawę z Wisconsin do Seattle, przemierzając mało uczęszczanymi drogami ponad dwa i pół tysiąca mil w towarzystwie eseisty Jerzego Piątka. Efektem tej wyprawy będzie fotoreportaż w konwencji filmu drogi, przetykany krótkimi formami literackimi i będący zapisem zarówno samej podróży, jak i zmagań z puchnącą od wizualnych klisz ikonografią bezdroży USA.
17. Przegląd Sztuki SURVIVAL
28 czerwca – 2 lipca
Jeszcze w ten piątek (28.06) rozpocznie się we Wrocławiu kolejna, siedemnasta odsłona Przeglądu Sztuki SURVIVAL. Tegoroczna edycja odbędzie się pod hasłem Utajone i zlokalizowana będzie w budynkach dawnego Szpitala Kolejowego, a jeszcze wcześniej – Szpitala Żydowskiego. W tej medycznej ramie festiwal skupiać się będzie na wątkach związanych z uzdrawianiem tkanki urbanistycznej i architektonicznej. Wśród uczestników tegorocznej odsłony znajdą się m.in. Horacy Muszyński, Maciej Cholewa oraz liczne duety: Inside Job, Øleg&Kaśka czy Irmina Rusicka i Kasper Lecnim.
Kasia Kmita, Panorama horyzontalna. Kodry
26 lipca – 11 sierpnia
Stach Szabłowski wywalczył sobie niemal całkowity monopol na artystyczne wydarzenia wokół Nowych Horyzontów – w tym roku obok wystawy w BWA kuratorował będzie także solową wystawę Kasi Kmity w TIFF Center, organizowaną przez wrocławską Krupa Gallery. Kmita odwróci w niej wzrok od kinowego ekranu, kierując go w stronę festiwalowej publiczności. Wykorzystując ludową technikę kodry, wielowarstwowej, figuratywnej wycinanki łowickiej, tradycyjnie przedstawiającej obyczaje, rytuały i święta, artystka za jej pomocą stworzy misternie utkaną panoramę Nowych Horyzontów, obejmującą festiwalowe miejsca, sytuacje i przeżycia.
Krzysztof Kowalczyk, Przyjdzie noc
8 sierpnia – 27 września
8 sierpnia na w prowadzonej przez Łukasza Rusznicę galerii Miejsce przy Miejscu we Wrocławiu otworzy się wystawa krakowskiego fotografa Krzysztofa Kowalczyka zatytułowana Przyjdzie noc. Znajdą się na niej, zgodnie z tytułem, nocne fotografie Kowalczyka, surowe, nieco malarskie kompozycje, przepełnione atmosferą zmęczenia, smutku, niekiedy wykonane eksperymentalnie przy użyciu przeterminowanych materiałów fotograficznych.
Zakopane
… i pozostała mi ta rzeźba
29 czerwca – 31 sierpnia
Z okazji przypadającej na ten rok setnej rocznicy urodzin Antoniego Rząsy mogliśmy jeszcze do niedawna oglądać jego monograficzną wystawę w Galerii Bielskiej BWA, a już w najbliższą sobotę (29.06) otworzy się kolejna poświęcona mu ekspozycja, tym razem w Zakopanem, z którym artysta był związany. … i pozostała mi ta rzeźba w Muzeum Tatrzańskim, w Galerii Sztuki XX wieku w willi Oksza, zestawiać będzie prace rzeźbiarza z eksponatami z Muzeów w Zakopanem, Nowym Sączu i Rabce. Podkreślać będzie w ten sposób formalne związki prac Rząsy z podhalańską sztuką ludową, a także jego swobodne podejście do sztuki sakralnej, łączenie elementów z tradycji rzymskokatolickiej i prawosławnej.
Berlin
Karol Radziszewski, Queer Archives Institute
20 czerwca – 23 września
Podczas wakacyjnych wojaży zagranicą można będzie się także natknąć na wystawy kilkorga polskich artystów. W berlińskim Schwules Museum w ramach queerowego festiwalu The Present Is Not Enough otworzyła się właśnie wystawa Queer Archives Institute, czyli archiwum queerowej historii Europy Środkowej, gromadzonego i opracowywanego przez człowieka-instytucję Karola Radziszewskiego. Jeśli uda się wam wybrać na nią przed początkiem lipca, możecie przy okazji załapać się na trwającą w tym samym muzeum przekrojową wystawę o historii ruchów gejowskich i lesbijskich w Niemczech.
Birmingham
Przemek Branas, I is somebody else
27 czerwca – 22 lipca
Z kolei w najbliższy czwartek (27.06) indywidualną prezentację w galerii Centrala w Birmingham otworzy Przemek Branas. W I is somebody else mieszają się rytuał, kontrkultura lat 70. i 80. oraz heavy metal, a spajającym je elementem, który interesuje artystę najbardziej, jest maska i przebranie.
Praga
Magdalena Lazar, Laboratory of Living Sentiments
25 czerwca – 30 lipca
Już jutro (25.06) indywidualną wystawę w praskim MeetFactory zaprezentuje Magdalena Lazar. Punktem wyjścia do Laboratory of Living Sentiments stała się historia stała się historia dziewczyny, która otrzymaną od ukochanego białą różę z sentymentu zakonserwowała przy użyciu odpowiedniej substancji chemicznej. Wychodząc od tej opowieści artystka snuć będzie rozważania nad przemijaniem i ludzkim pragnieniem zatrzymania chwili na przekór prawidłom biologii.