„Komponowanie przestrzeni. Rzeźby awangardy” w Muzeum Sztuki w Łodzi
Podążając za eksperymentami rzeźbiarek i rzeźbiarzy awangardy wystawa prześledza kulisy i konsekwencje fascynujących modernistycznych odkryć dotyczących relacji pomiędzy przestrzenią, ruchem i ciałem. Przewodniczką po nich jest Katarzyna Kobro i jej prace, które pokazane są w kontekście twórczości takich współczesnych jej twórców, jak m.in. Naum Gabo, Alexander Calder, Barbara Hepworth, Antoine Pevsner, Jean Arp, Isabelle Waldberg, Alexander Archipenko czy Julio Gonzales. Przede wszystkim stawiamy pytanie o to, w jaki sposób artystki i artyści – eksperymentując z materialnością i plastycznością czasu, przestrzeni oraz dynamiki rytmów ludzkiego ciała – oddają złożoność doświadczenia nowoczesności. Zobaczymy też czym charakteryzują się ich poszukiwania nowych relacji pomiędzy abstrakcyjną formą a ruchem oraz jakie wizje relacji człowieka z otoczeniem proponują.
Kobro twierdziła, że dynamizm naszej motoryki może być ujmowany poprzez rytm następujących po sobie momentów ruchu i przystanków rozgrywających się w przestrzeni i czasie. Rzeźba stanowiła dla niej model nowego harmonijnego porządku codziennego otoczenia, zestrojonego z optymalną psychofizyczną koordynacją działań człowieka. Konsekwencją miały być zracjonalizowane zachowania społeczne, których celową organizacją kierują – by użyć pojęcia zaproponowanego przez Kobro – „emocje planowości”. Artystka, obok Kompozycji przestrzennych, rzeźbiła również akty, do których pozowały bliskie jej kobiety lub ona sama. W dziełach ujmujących postać z delikatną i czułą schematycznością, możemy doszukiwać się również wpływów czasoprzestrzennych rytmów na samo ciało. Wystawa łączy więc te dwa zdawałoby się odrębne wątki jej twórczości, pokazując przepływy pomiędzy codziennymi rytmami ciała i jego otoczenia.
Podążając za ideami twórczyń i twórców pragnących przekroczyć utożsamienie rzeźby z bryłą i zamkniętą formą, wystawa problematyzuje także kwestię ruchu odbiorców i odbiorczyń sztuki. Towarzyszą jej performatywne oprowadzania zachęcające widzów do przyjrzenia się na nowo sposobom, w jaki angażują swoje ciało i zmysły w odbiór kompozycji wystawy oraz zgromadzonych na niej dzieł.
Publikacja towarzysząca wystawie zawiera przedruki i zrewidowane tłumaczenia tekstów Katarzyny Kobro a także wybrane wypowiedzi innych rzeźbiarek i rzeźbiarzy (m.in. Barbary Hepworth, Georgesa Vantongerloo, Nauma Gabo) oraz kilka tekstów autorstwa współczesnych nam badaczek i badaczy, m.in. Caroli Giedion-Welcker, Rosalind Krauss, Yve-Alain Bois, Alexa Pottsa czy Megan Luke podejmujących problematykę awangardowej rzeźby i jej związku z przestrzenią, cielesnością i ruchem.
Przypisy
Stopka
- Wystawa
- Komponowanie przestrzeni. Rzeźby awangardy
- Miejsce
- Muzeum Sztuki w Łodzi, ms2
- Czas trwania
- 04.10.2019–2.02.2020
- Osoba kuratorska
- Małgorzata Jędrzejczyk, Katarzyna Słoboda
- Fotografie
- Anna Zagrodzka; dzięki uprzejmości Muzeum Sztuki w Łodzi
- Strona internetowa
- msl.org.pl