Od 25 czerwca Muzeum Emigracji zaprasza na nową wystawę czasową Klimaks. Historia, prezentowana na wystawie Klimaks wydarzyła się naprawdę, jednak nigdy nie została przedstawiona w ten sposób. Opowiada o relacji łączącej człowieka i jego środowisko naturalne z perspektywy wyjazdów Polaków do Ameryki Południowej na przełomie XIX i XX wieku. Na wystawie stawiamy sobie i zwiedzającym pytanie o to, jak możemy budować bardziej partnerskie relacje z przyrodą i na nowo spojrzeć na historię polskich emigrantów w Ameryce Południowej?
Emigracja ta była częścią dynamicznych procesów społecznych, ekonomicznych i politycznych, kształtujących nowy porządek świata. Czy znana i przebadana historia o emigracji Polaków do Ameryki Południowej została opowiedziana w pełni? Co faktycznie o niej wiemy? Środowisko naturalne wpływało nie tylko na pracę polskich imigrantów, ale w znacznym stopniu determinowało ich kulturę, która przywiedziona do Ameryki Łacińskiej na przełomie XIX i XX wieku natrafiła na zupełnie nowe warunki. Pod ich wpływem zmieniała się i ewoluowała tworząc nowy folklor. Obyczajowość, tradycje i zwyczaje z czasem wchodziły w dialog z lokalną kulturą, która naturalnie się z nią przenikała.
Klimaks to nie tylko opowieść o losach polskich osadników, ale przede wszystkim próba spojrzenia na kwestię migracji w szerszej perspektywie: jako wspólną wędrówkę ludzi, roślin, tradycji i idei.
Słowo „klimaks” oddaje moment, gdy rzecz zmierza ku końcowi, ale wciąż nie osiąga finału. Ilustruje stan trwania w zawieszeniu, gdy kończy się jeden proces zmian, jednocześnie dając przestrzeń do kolejnego. Odwołanie się do jego idei otwiera pole do dyskusji nad trwałością tego, gdzie żyjemy, i zasad, według których to życie wiedziemy.
Na ekspozycję składają się m.in.: cykl fotograficzny Marianny i Katarzyny Wąsowskich, poetyckie utwory Urszuli Zajączkowskiej, prezentacja skrzynki Warda i działalności Fundacji Biodiversitatis, zajmującej się ochroną i badaniem gatunków roślin i zwierząt, występujących na zagrożonych zniszczeniem terenach leśnych w Kolumbii. Tej części towarzyszy również film w reżyserii Macieja Dydyńskiego Stanhopea Tigrina z poetycką narracją Julii Fiedorczuk.
Osią narracji projektu fotograficznego Czekając na śnieg Katarzyny i Marianne Wąsowskich jest historia polskich osadników przybyłych do Ameryki Południowej. Ekspozycja składa się z wykonanych przez autorki zdjęć, archiwalnych dokumentów i rodzinnych albumów pochodzących z Argentyny i Brazylii. W dialog z obrazami wchodzi dziewięć krótkich form literackich napisanych przez Urszulę Zajączkowską, poetkę, botaniczkę i artystkę.
Na potrzeby wystawy zrekonstruowano skrzynkę Warda – rodzaj specjalnego szklanego pudła, zaprojektowanego przez Nathaniela Bagshaw Warda w XIX wieku. Skrzynia ta służyła do transportu roślin, pozwalając masowo przewozić je między kontynentami i uprawiać tam, gdzie wcześniej nie występowały.
Przestrzeń poświęcona działalności Fundacji Biodiversitatis przedstawia kilka możliwych scenariuszy zmian, których kierunki zależą od stopnia zróżnicowania biologicznego. Chodzi o całe uniwersum żywych organizmów, które jako część dynamicznych ekosystemów wzajemnie na siebie oddziałują. Zniknięcie jednego może mieć kluczowe znaczenie dla całego łańcucha zależności. Obecnie trwa masowe wymieranie gatunków flory i fauny, a my wciąż nie jesteśmy w stanie wyobrazić sobie dzisiejszych i przyszłych konsekwencji tego procesu.
Wystawa wpisuje się w szeroką dyskusję dotyczącą dziedzictwa kolonializmu, skutków antropocenu, ale i ekologicznej odpowiedzialności muzeów. Dlatego też architektura wystawy została przekształcona z elementów poprzedniej ekspozycji Carboland.
Stopka
| Wystawa | Klimaks |
| Miejsce | Muzeum Emigracji w Gdyni |
| Czas trwania | 25.06–31.10.2021 |
| Kuratorka / Kurator | Maksymilian Bochenek |
| Fotografie | dzięki uprzejmości Muzeum Emigracji w Gdyni |
| Strona internetowa | polska1.pl |
| Indeks | Maksymilian Bochenek Muzeum Emigracji w Gdyni |
