NR 11/2023
12.10.2018

„Formy Nikłe” Ludmiły Popiel i Jerzego Fedorowicza w Fundacji Arton

Ludmłla Popiel, „Labirynt”, 1967
„Formy Nikłe” Ludmiły Popiel i Jerzego Fedorowicza w Fundacji Arton
Ludmłla Popiel, „Labirynt”, 1967

Wystawa Formy Nikłe jest prezentacją twórczości dwojga artystów: Ludmiły Popiel (1929-1988) oraz Jerzego Fedorowicza (1929-2018), stanowiącej wyjątkowy przykład trwającej i rozwijającej się przez dekady współpracy i porozumienia.

Jakkolwiek większość prac Popiel i Fedorowicz sygnowali osobno, to z perspektywy czasu widać wyraźnie, że poszczególne realizacje stanowią swoisty wizualny, intelektualny i pozawerbalny dialog.

W latach 60.  gdy głównym polem ich twórczości było malarstwo, jak i później, gdy artyści około 1970 r.  zwrócili się ku konceptualizmowi –  to ten zwrot jest, poza zagadnieniem współpracy, kwestią, którą przybliża wystawa. Dzięki obrazom z lat 60. i 70.,  pochodzącym z domowego archiwum Popiel i Fedorowicza, możliwe jest zaobserwowanie tej zmiany – od tworzenia prac, które oni sami określali jako „wizualne gry”, ku efemerycznym realizacjom, podejmującym pytania o rolę sztuki, o status dzieła, o zasadność akcentowania swojego autorstwa.

Ludmłla Popiel, „Labirynt VIII”, 1967
Ludmłla Popiel, „Labirynt F-III”, 1967
Jerzy Fedorowicz, kompozycja z 1967
Ludmłla Popiel, „Labirynt XII”, 1966

Od ok. 1965 r. powstawały płótna oparte o efekty złudzeń optycznych – cykle, w których twórcy, dążąc do obiektywizacji sztuki, pragnęli odwoływać się raczej do fizjologii zmysłu ludzkiego wzroku niż odczuć, skojarzeń czy intuicji. Ludmiła Popiel eksplorowała wówczas także problemy ruchu i przestrzeni. Tworząc cykl Labirynty, podporządkowywała kolor  rytmowi, poprzez powielanie pasów barw, później wprowadzając fosforyzujące kolory, co wzmagało efekt złudzenia ruchu i migotania. W tym samym okresie Jerzy Fedorowicz pracował nad Kompozycjami, również  malowanymi w oparciu o określone zasady. Powtarzającym się motywem są podstawowe formy geometryczne: koło czy kwadrat, które na płaszczyźnie obrazu, dzięki zastosowanym zabiegom, „znikają” lub „pojawiają się” dla naszego wzroku.

Około 1970 r. Popiel i Fedorowicz radykalizują swoją postawę, koncentrując się na pytaniach o istotę sztuki. Powstają  wówczas obrazy takie jak Zapis – fizyczna struktura obrazu – konceptualne autorefleksyjne prace, zwiastujące okres, w którym artyści podejmą konceptualną grę z problemem autorstwa i indywidualności w sztuce i zaczną podpisywać swoje realizacje, jako wspólne.

Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú
Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, „Formy Nikłe”, fot. Alexander Kot-Zaitsaú

Tytuł wystawy Formy Nikłe nawiązuje do scenariusza innej, niezrealizowanej ostatecznie  prezentacji obojga artystów, która miała być manifestacją ich postawy i przekonania o nadprodukcji dzieł sztuki (Fedorowicz i Popiel wycofali się z prac nad nią w zawiązku z wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego w 1981 r.).

Wystawa zapowiada pierwszą monografię poświęconą twórczości Ludmiły Popiel i Jerzego Fedorowicza, która ukaże się w 2019 roku.

NEWSLETTER

Co piątek w Twojej skrzynce!


Stopka

Artystka / ArtystaLudmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz
WystawaFormy Nikłe
MiejsceFundacja Arton, Warszawa
Czas trwania14.09–9.11.2018
Kuratorka / KuratorMarika Kuźmicz, Łukasz Mojsak
Strona internetowafundacjaarton.pl
Indeks

Zobacz też