„Formy Nikłe” Ludmiły Popiel i Jerzego Fedorowicza w Fundacji Arton
Wystawa Formy Nikłe jest prezentacją twórczości dwojga artystów: Ludmiły Popiel (1929-1988) oraz Jerzego Fedorowicza (1929-2018), stanowiącej wyjątkowy przykład trwającej i rozwijającej się przez dekady współpracy i porozumienia.
Jakkolwiek większość prac Popiel i Fedorowicz sygnowali osobno, to z perspektywy czasu widać wyraźnie, że poszczególne realizacje stanowią swoisty wizualny, intelektualny i pozawerbalny dialog.
W latach 60. gdy głównym polem ich twórczości było malarstwo, jak i później, gdy artyści około 1970 r. zwrócili się ku konceptualizmowi – to ten zwrot jest, poza zagadnieniem współpracy, kwestią, którą przybliża wystawa. Dzięki obrazom z lat 60. i 70., pochodzącym z domowego archiwum Popiel i Fedorowicza, możliwe jest zaobserwowanie tej zmiany – od tworzenia prac, które oni sami określali jako „wizualne gry”, ku efemerycznym realizacjom, podejmującym pytania o rolę sztuki, o status dzieła, o zasadność akcentowania swojego autorstwa.
Od ok. 1965 r. powstawały płótna oparte o efekty złudzeń optycznych – cykle, w których twórcy, dążąc do obiektywizacji sztuki, pragnęli odwoływać się raczej do fizjologii zmysłu ludzkiego wzroku niż odczuć, skojarzeń czy intuicji. Ludmiła Popiel eksplorowała wówczas także problemy ruchu i przestrzeni. Tworząc cykl Labirynty, podporządkowywała kolor rytmowi, poprzez powielanie pasów barw, później wprowadzając fosforyzujące kolory, co wzmagało efekt złudzenia ruchu i migotania. W tym samym okresie Jerzy Fedorowicz pracował nad Kompozycjami, również malowanymi w oparciu o określone zasady. Powtarzającym się motywem są podstawowe formy geometryczne: koło czy kwadrat, które na płaszczyźnie obrazu, dzięki zastosowanym zabiegom, „znikają” lub „pojawiają się” dla naszego wzroku.
Około 1970 r. Popiel i Fedorowicz radykalizują swoją postawę, koncentrując się na pytaniach o istotę sztuki. Powstają wówczas obrazy takie jak Zapis – fizyczna struktura obrazu – konceptualne autorefleksyjne prace, zwiastujące okres, w którym artyści podejmą konceptualną grę z problemem autorstwa i indywidualności w sztuce i zaczną podpisywać swoje realizacje, jako wspólne.
Tytuł wystawy Formy Nikłe nawiązuje do scenariusza innej, niezrealizowanej ostatecznie prezentacji obojga artystów, która miała być manifestacją ich postawy i przekonania o nadprodukcji dzieł sztuki (Fedorowicz i Popiel wycofali się z prac nad nią w zawiązku z wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego w 1981 r.).
Wystawa zapowiada pierwszą monografię poświęconą twórczości Ludmiły Popiel i Jerzego Fedorowicza, która ukaże się w 2019 roku.
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz
- Wystawa
- Formy Nikłe
- Miejsce
- Fundacja Arton, Warszawa
- Czas trwania
- 14.09–9.11.2018
- Osoba kuratorska
- Marika Kuźmicz, Łukasz Mojsak
- Strona internetowa
- fundacjaarton.pl