„Cała Ziemia Parkiem Narodowym” Agnieszki Brzeżańskiej w Gdańskiej Galerii Miejskiej

Cała Ziemia Parkiem Narodowym to piękny slogan, ale czy na pewno zrozumiały?  Jak to „cała Ziemia”, a nasze miasta, autostrady i lotniska, a pola uprawne, obszary zajęte wojną i klęską ekologiczną? Jak to „Narodowym”, którego narodu? Czy autorka hasła zakłada podbój całej Ziemi, dokonany przez któryś z istniejących narodów, czy raczej wieszczy zjednoczenie wszystkich Ziemian pod jednym kosmicznym sztandarem?

Wystawę Pauliny Ołowskiej "Metoda. Wystawa wg Projektu Pauliny Ołowskiej w Studio Voltaire w Londynie, 2013" w Gdańskiej Galerii Miejskiej recenzuje Jakub Knera

KUP!

Takie właśnie, uwodzicielskie, lecz kłopotliwe w interpretacji komunikaty tworzy Agnieszka Brzeżańska, malarka, konceptualistka, ceramiczka, performerka, a także zielarka i sterniczka motorowodna. Pochodząca z Gdyni artystka jest obecna na międzynarodowej scenie artystycznej od ponad dwóch dekad, mimo to bardzo trudno przypisać jej sztukę do któregoś z rozpoznanych nurtów. Każda jej wystawa to osobny system znaczeń. Malowanie czy rzeźbienie poprzedzone jest zwykle badaniem teoretycznych źródeł, a zasięg zainteresowań artystki jest bardzo szeroki. Od archeologii po futurologię, od botaniki i ewolucjonizmu po ezoterykę i wielkie systemy filozoficzne Wschodu. Z dezynwolturą porusza się pomiędzy pracami uznanych autorytetów naukowych a wizjonerskimi ideami intelektualnych buntowników.

Czasem badania zmieniają się w osobisty udział w praktykach rozmaitych kultur i tradycji. Brzeżańska maluje batiki na Jawie, wypala ceramikę w tradycyjnym japońskim piecu na wyspie Kyushu, praktykuje psychodeliczne podróże z szamankami w Peru. Zbiera grzyby i zioła na łące pod Mławą, produkuje żakardowe tkaniny w łódzkiej fabryce tekstylnej i ceramiczne kafle w warsztatach dawnej Szkoły Rzemiosł w Łysej Górze. Lato spędza pływając galarem po Wiśle. Bezkres nieba i wody jest przestrzenią wspólnej pracy artystów, a sztuka aktem obywatelskiego zaangażowania w ochronę dzikiej przyrody. Kapitalizm i rozwój sztucznej inteligencji rozpoznaje jako wrogą siłę zagrażającą organicznemu życiu na Ziemi. Ratuje więc planetę śpiewając ekologiczne mantry i malując graficzne zaklęcia. Projektuje rzeźbę, która podpiera gałęzie starej jabłoni, a z owoców smaży konfitury. I nikt nam nie podpowie jak reagować na jej prace; ze śmiertelną powagą kontemplować zapowiadaną katastrofę, czy śmiać się z jej żartów i z naszego własnego zagubienia. Nikt zwiedzającemu wystawę Brzeżańskiej nie pomoże rozstrzygnąć dylematu, czy prezentowane obrazy to sprawnie namalowana zakorzeniona w historii sztuki abstrakcja, czy portrety tajemniczych istot, roślin, zwierząt i duchów zamieszkujących całą Ziemię.

Wystawa w Gdańskiej Galerii Miejskiej rości pretensje do poważnego słowa retrospektywa, a tym samym próbuje prześledzić artystyczne i intelektualne podróże artystki od wczesnych lat 90. XX wieku. Po raz pierwszy zestawiono ze sobą jej najnowsze prace z seriami wizerunków koni i zachodów słońca malowanymi jeszcze podczas studiów w Gdańsku, Warszawie i Tokio. Dwie ważne dla wystawy prace pokazywane są w Gdańsku premierowo; instalacja Wszystkie dopływy Wisły składa się z 25 metrów malowanego płótna bawełnianego i instalacji dźwiękowej z wokalizą w wykonaniu Barbary Kingi Majewskiej, oraz wyprodukowana przez Gdańska Galerię Miejską  przy wsparciu Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Narodowego w Warszawie monumentalna rzeźba/fontanna o silnej eko-feministycznej wymowie. Jej życiodajna energia pomoże nam przetrwać ciemne jesienno-zimowe miesiące. W sztuce, podobnie jak w roślinach zawarte są związki halucynogenne i lecznicze.

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska, „Cała Ziemia Parkiem Narodowym”, widok wystawy

Agnieszka Brzeżańska (ur. 1972 w Gdańsku) – Studiowała na ASP w Gdańsku i Warszawie oraz na Uniwersytecie Sztuk Pięknych i Muzyki w Tokio. Jej twórczość obejmuje malarstwo, rysunek, fotografię, film i ceramikę. Brzeżańska sięga przy tym po różne rejestry wiedzy, od fizyki i filozofii po marginalizowane przez nowoczesną naukę systemy poznania, takie jak alchemia, parapsychologia, ezoteryka, wiedza tubylcza czy tradycje matriarchalne. Swoje prace prezentowałana na licznych wystawach indywidualnych w kraju oraz zagranicą, ostatnio m.in. Matrix-Sratrix, Kasia Michalski, Warszawa (2016), Ma Terra, Vera Munro, Hamburg (2015), It all occurs quickly with ease, grace and joy, Marlborough Contemporary, Londyn (2015), Ziemia rodzinna, Aleksander Bruno, Warszawa oraz Muzeum Współczesne Wrocław (2014), Kobayashi Maru, Nanzuka, Tokio (2014).
W 2018 roku brała udział w Berlin Biennale. Podczas Warsaw Gallery Weekend (2018) otrzymała nagrodę główną ING.

Druga odsłona wystawy będzie miała miejsce w Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Odział Muzeum Narodowego w Warszawie w 2019 roku.