„Bunt materii” w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi

Rewolucja tkaniny artystycznej rozpoczęła się w Polsce – w ciągu niespełna półwiecza porzuciła ona swą utylitarną funkcję i stanęła w równym szeregu z dziedzinami sztuki czystej – malarstwem i rzeźbą.

Wystawa jest przeglądem piętnastu edycji Międzynarodowego Triennale Tkaniny w Łodzi – najważniejszej i jedynej tego typu prezentacji tkaniny artystycznej na świecie. Na ekspozycji zostało przedstawionych blisko 30 prac najwybitniejszych twórców, w tym Magdaleny Abakanowicz, Wojciecha Sadleya, Jolanty Owidzkiej, Marii Chojnackiej, Katarzyny Józefowicz czy Izabeli Gustowskiej.

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

Jolanta Rudzka – Habisiak, „Cisza”, 1997-1998, fot. Marta Kowalewska

Wystawa przypomina historię tego niezwykłego wydarzenia, której kluczową częścią jest postać legendarnej założycielki Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Krystyny Kondratiuk, głównej pomysłodawczyni Triennale – założycielki Muzeum i wielkiej entuzjastki nowego nurtu w sztuce włókna, zainicjowanego przez polskich artystów na początku lat sześćdziesiątych. To dzięki jej determinacji prace z Polski zostały zaprezentowane na I Biennale w Lozannie w 1962 r., gdzie dostrzeżono ich rewolucyjną odmienność od tradycyjnej, dekoracyjnej i wielkoformatowej sztuki gobelinowej. Krystyna Kondratiukowa już wtedy sygnalizowała konieczność zorganizowania w Łodzi „festiwalu tkaniny”, a w dziesięć lat później jej starania zaowocowały organizacją pierwszego Triennale.

Ekspozycja przybliża także zjawisko „polskiej szkoły tkaniny”, która w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w. zrewolucjonizowała myślenie o tej materii artystycznej, dzięki czemu zyskała ona trzeci wymiar, czym nie tylko anektowała przestrzeń, ale także poszerzyła wachlarz wykorzystywanych materiałów, włączając je w obszar eksperymentalnych rozwiązań. Przeobraziła się tak bardzo, że często dyskutowano, czy wciąż zachowuje istotę swego medium.

Na wystawie znalazły się dzieła, które wyznaczały kolejne etapy i zmiany w rozwoju sztuki tkaniny. Założeniem ekspozycji jest pokazanie, jak wielorakie oblicza ma to medium, które oferuje twórcom tak szerokie bogactwo rozwiązań formalnych, że można mówić o jednej z najbardziej różnorodnych z dziedzin sztuki współczesnej. Na wystawie znalazły się realizacje artystów polskich i zagranicznych, bowiem Triennale swoją siłą oddziaływania obejmuje cały świat.

Kuratorką wystawy jest Marta Kowalewska, historyk sztuki, kurator, wykładowca akademicki, kierownik Działu Tkaniny Artystycznej. Autorka licznych publikacji (ponad 60 artykułów, wywiadów i tekstów krytycznych) na łamach prasy fachowej i w katalogach wystawowych.

Za aranżację wystawy odpowiada duet projektantów Kosmos Project (Ewa Bochen i Maciej Jelski). W ich dorobku znajdują się miedzy innymi: „Peekaboo”, wystawa ilustrowanych książek dla dzieci w Galerii Arsenał w Białymstoku i Safnahúsið – Culture House w Rejkjaviku.

Judith Droppa, „Przezroczystość”, 1977, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

„Bunt materii”, widok wystawy, fot. Marta Kowalewska

Grafikę przygotował Łukasz Paluch, który pracuje pod szyldem AnoMalia art studio i prowadzi Pracownię Identyfikacji Wizualnej na wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jego prace były eksponowane na wystawach polskiego dizajnu w kraju i za granicą.