„Boginie i wojownicy: 100 lat do Mariji Gimbutas” w Litewskim Muzeum Narodowym
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/farming-community-has-developed-a-worldview-based-on-goddess-religion-photo-by-fot-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
Otwarta w Domu Historii – części Litewskiego Muzeum Narodowego – wystawa Boginie i wojownicy opowiada o Marij Gimbutas (1921–1994), najsłynniejszej litewskiej archeolożce oraz jej badaniach naukowych.
Odwiedzający wystawę poznają dwie podstawowe hipotezy badaczki dotyczące rozwoju i tożsamości kultury europejskiej, które przyniosły jej światowe uznanie i dały początek nowym ruchom akademickim i społecznym.
![Marija Gimbutas rides on a mule in Segesta, Sicily, in 1962. (Photo by M. Gimbutas's family archive, given by her daughter Živilė Gimbutaitė) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/marija-gimbutas-rides-on-a-mule-in-segesta-sicily-in-1962.-photo-by-m.-gimbutass-family-archive-given-by-her-daughter-zivile-gimbutaite-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/marija-gimbutas-rides-on-a-mule-in-segesta-sicily-in-1962.-photo-by-m.-gimbutass-family-archive-given-by-her-daughter-zivile-gimbutaite-copy-200x142.jpg)
![Exhibition 'Goddesses and Warriors' (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/exhibition-goddesses-and-warriors-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/exhibition-goddesses-and-warriors-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
![International exhibtion 'Goddesses and Warriors' 1 (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-1-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-1-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
!['Goddesses and Warriors' 2 (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/goddesses-and-warriors-2-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/goddesses-and-warriors-2-copy-200x134.jpg)
![International exhibtion 'Goddesses and Warriors' 2 (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-2-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-2-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
![International exhibtion 'Goddesses and Warriors' 3 (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-3-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-3-copy-200x134.jpg)
![The exhibition includes sculptures of ancient European goddesses dating back 7,000 years (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/the-exhibition-includes-sculptures-of-ancient-european-goddesses-dating-back-7000-years-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/the-exhibition-includes-sculptures-of-ancient-european-goddesses-dating-back-7000-years-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
![International exhibtion 'Goddesses and Warriors' 3 (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-3-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-3-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
8000 lat temu pierwsi rolnicy zaczęli rozprzestrzeniać się w południowo-wschodniej części Europy, sprowadzając swoją wiedzę, zwyczaje, zasady koegzystencji i zwierzęta domowe z Bliskiego Wschodu. Po ich przystosowaniu się do warunków naturalnych i nawiązaniu kontaktów ze społecznościami myśliwych-rybaków, na obszarze od Grecji po region karpacki zaczęła rozwijać się wyjątkowa kultura – nazwana przez Mariję Gimbutasa Starą Europą. Chociaż charakteryzowała ją różnorodność sztuk i technologii, widoczne były również jej cechy wspólne: duże osady, które istniały przez wieki; specjalizacja w ceramice, metalurgii i różnych innych rzemiosłach; handel, a nawet podstawy pisania. Niemniej jednak najważniejsze było to, że życie tego społeczeństwa opierało się na kulcie bogiń, dominowała religia Bogini.
![Anthropomorphic sculpture from Durankulak cemetery, Bulgaria 5 BC. (Photo by A. Baltėnas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/anthropomorphic-sculpture-from-durankulak-cemetery-bulgaria-5-bc.-photo-by-a.-baltenas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/anthropomorphic-sculpture-from-durankulak-cemetery-bulgaria-5-bc.-photo-by-a.-baltenas-lnm-copy-133x200.jpg)
![Anthropomorphic sculpture. Bulgaria, 5 BC. (Photo by A. Baltėnas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/anthropomorphic-sculpture.-bulgaria-5-bc.-photo-by-a.-baltenas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/anthropomorphic-sculpture.-bulgaria-5-bc.-photo-by-a.-baltenas-lnm-copy-133x200.jpg)
Cywilizacja ta zakończyła się 6000 lat temu, gdy ludzie kultury Kurgan zaczęli przybywać ze stepów. Byli to pasterscy nomadzi uzbrojeni w sztylety, siekiery i łuki, identyfikowani z ich specyficznych zwyczajów pogrzebowych, tj. chowania swoich bliskich w kurhanach – kurhanach. Rozpowszechniony przez nich język indoeuropejski, tradycje patriarchalne i trójstronne postrzeganie świata stanowią integralną część fundamentów współczesnej kultury europejskiej.
![International exhibtion 'Goddesses and Warriors' 4 (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-4-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-4-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
![International exhibtion 'Goddesses and Warriors' 5 (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-5-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/international-exhibtion-goddesses-and-warriors-5-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
![People of Kurgan culture spread the Indo-European language, patriarchal traditions, triad perception of the world (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/people-of-kurgan-culture-spread-the-indo-european-language-patriarchal-traditions-triad-perception-of-the-world-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/people-of-kurgan-culture-spread-the-indo-european-language-patriarchal-traditions-triad-perception-of-the-world-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
![The era of the Goddesses is presented through women's sculptures, anthropomorphic vessels. Many of these exhibits came from Bulgaria and Romania (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/the-era-of-the-goddesses-is-presented-through-womens-sculptures-anthropomorphic-vessels.-many-of-these-exhibits-came-from-bulgaria-and-romania-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/the-era-of-the-goddesses-is-presented-through-womens-sculptures-anthropomorphic-vessels.-many-of-these-exhibits-came-from-bulgaria-and-romania-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
![The invasion of Europe by the people of the Kurgan culture changed its whole identity (Photo by S. Samsonas, LNM) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/the-invasion-of-europe-by-the-people-of-the-kurgan-culture-changed-its-whole-identity-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/the-invasion-of-europe-by-the-people-of-the-kurgan-culture-changed-its-whole-identity-photo-by-s.-samsonas-lnm-copy-200x134.jpg)
![While living in USA Marija Gimbutas was driving Honda Prelude (ph. by S. Samsonas) (Copy)](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/while-living-in-usa-marija-gimbutas-was-driving-honda-prelude-ph.-by-s.-samsonas-copy.jpg)
![](https://magazynszum.pl/wp-content/uploads/2022/03/while-living-in-usa-marija-gimbutas-was-driving-honda-prelude-ph.-by-s.-samsonas-copy-200x134.jpg)
Na wystawie hipotezy Mariji Gimbutas określające europejską transformację kulturową ilustrowane są jej znaleziskami archeologicznymi, na których badaczka pracowała. Te wyjątkowe eksponaty przybyły na Litwę – do Domu Historii – z osiemnastu różnych europejskich muzeów i instytucji.
Równie ważna jest trzecia część wystawy. Koncentruje się ona na osobowości Mariji Gimbutas – kobiecie, która uciekła się z Litwy przed sowiecką okupacją, która zniosła trudy migracji, ale nigdy nie zaniedbała swoich marzeń i została światowej sławy uczoną. Jej życie to historia absolutnie niezwykła.
Przypisy
Stopka
- Wystawa
- Boginie i wojownicy: 100 lat dla Mariji Gimbutas
- Miejsce
- Dom Historii - oddział Litewskiego Muzeum Narodowego
- Czas trwania
- 23.09.2021-13.03.2022
- Strona internetowa
- lnm.lt/en/