9-15 grudnia
Bydgoszcz
Jakim językiem opowiedzieć o katastrofie klimatycznej? Nad tym zastanawiać się będzie Diana Lelonek w ramach swojej indywidualnej wystawy Raport, otwieranej w czwartek (12.12) w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. W nowych pracach artystka skoncentruje się na subtelnych sygnałach, takich jak ruch topniejącego lodowca oraz dźwięki wymarłych gatunków ptaków.
Wycieczkę do Bydgoszczy polecamy przy okazji także kolekcjonerom – w piątek (13.12) w tamtejszym oddziale Sopockiego Domu Aukcyjnego odbędą się dwie aukcje rzeźby. Szczególnie zadowoleni będą fani klasyki z XIX i XX wieku – na jednej z licytacji znajdą się rzeźby m.in. Wacława Szymanowskiego, Magdaleny Abakanowicz czy Barbary Falender.
Kalisz
Monograficzna wystawa Jerzego Jarnuszkiewicza otworzy się w czwartek (12.12) w Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu. Ekspozycję jednego z najważniejszych XX-wiecznych polskich rzeźbiarzy, zatytułowaną po prostu Rzeźby, przygotuje Waldemar Baraniewski, kurator ostatniej przekrojowej wystawy Jarnuszkiewicza w Zachęcie. W niewielkiej przestrzeni kaliskiej galerii mniej obszerny wybór rzeźb zrekompensują m.in. mało znane gwasze i rysunki artysty.
Katowice
Szymon Szewczyk w ostatnim czasie zniknął nieco z radaru instytucji. Czym zajmował się w tym czasie katowicki artysta zobaczyć będziemy mogli od piątku (13.12) w galerii Szarej, gdzie otworzy się jego solowa wystawa Górne światło. Jej narracja krążyć będzie wokół nietrwałości wiedzy i ludzkich dokonań oraz uporczywego poszukiwania porządku w świecie. Szewczyk zaprezentuje w katowickiej galerii obiekty, kolaże i instalacje przybierające trudne do umiejscowienia w czasie formy spreparowanych pseudoarcheologicznych eksponatów.
Kraków
Ostatnie spotkanie z cyklu Foto Update odbędzie się w Muzeum Fotografii w Krakowie już jutro (10.12). Jego bohaterem będzie tym razem Bownik, który opowie o kulisach swojej serii Kolory straconego czasu, którą mogliśmy zobaczyć w BWA Warszawa w ramach ostatniego WGW. Podczas spotkania w Krakowie fotograf przedstawi założenia projektu i podzieli się detalami rozwiązań technicznych.
Lublin
O tym, co kryje się w zbiorach Lubelskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych przekonać się będziemy mogli od piątku (13.12) dzięki wystawie O codzienności w sztuce, organizowanej we współpracy z Labiryntem w przestrzeni galerii Labirynt Plaza. Ekspozycja o nieco mocakowym tytule umieści prace z kolekcji lokalnej Zachęty w narracji skoncentrowanej na tytułowej codzienności, poszukującej sposobów jej twórczego przekształcania w materialności kolaży, dosłownością ready made’ów i realnością działań performatywnych.
Łódź
W sobotę (14.12) w Fabryce Sztuki w Łodzi otworzy się wystawa poświęcona historii kluczowej łódzkiej niezależnej przestrzeni galeryjnej – prowadzonej przez Janusza Zagrodzkiego galerii Ślad, działającej w latach 1978–1987, od czasu stanu wojennego w prywatnym mieszkaniu galerzysty. Przez tę niespełna dekadę prezentowała ona przede wszystkim fotografię, film, sztukę wideo i działania performatywne. Przewinęli się przez nią zarówno łódzcy i polscy neoawangardziści, od Józefa Robakowskiego po Natalię LL, jak i Dora Maurer czy Milan Grygar. Na opowiadającej jej historię wystawie zobaczymy zarówno prace twórców związanych z galerią, jak i performanse artystek i artystów wyłonionych w open callu, m.in. Adeliny Cimochowicz i Daniela Kotowskiego.
Poznań
Solowa wystawa związanego z Wrocławiem malarza, rysownika i ilustratora Pawła Marcinka otworzy się w czwartek (12.12) w poznańskiej galerii Łęctwo. Na wystawie Pojechali na sygnale znajdą się jego najnowsze prace, opowiadające o strachu, śmierci, marketach, śmieciach, technologi i cukierkach.
Dzień później (13.12) w Galerii Rodriguez otworzy się wystawa Stefana Wojneckiego Operacje. Będzie to rekonstrukcja diaporamy zatytułowanej Dęby?, zaprezentowanej przez artystę w 1974 roku na plenerze w Łagowie, zapomnianej nie tylko przez historię sztuki, ale poniekąd i samego artystę. Wojnecki zestawił w niej dwie projekcje, pierwszą ukazującą operację serca i wykorzystywaną podczas niej aparaturę medyczną oraz drugą, prezentującą tytułowe dęby, pokryte naroślami i podpierane przy pomocy zewnętrznych konstrukcji. Człowieka i drzewa łączy w ujęciu artysty wspólne doświadczenie choroby, znoszące gatunkowe granice.
Szczecin
Niedawno w TRAFO otworzyła się wystawa poświęcona zanikajacej kulturze odręcznego pisania, tymczasem w najbliższy czwartek (12.12) w szczecińskiej galerii zobaczymy ekspozycję skupioną na innym rodzaju pisma – zapisie dźwiękowym. Szwedzki artysta Leif Elggren, tworzący m.in. sound art i muzykę eksperymentalną, w kuratorowanej przez Antoniego Michnika i Stacha Rukszę Odmiennej formie obecności przyglądać się będzie historii fonografii, która przy okazji wprowadzenia każdej kolejnej nowej technologii prowadziła do prób wykorzystania jej do komunikacji ze zmarłymi.
Warszawa
W tym tygodniu prawdziwy szturm na stołeczne instytucje przeprowadzi kolektyw Sputnik Photos w ramach projektu zatytułowanego Polska – stan badań. Już dziś (9.12) w Galerii Studio solową wystawę Drgania otworzy Rafał Milach. Fotograf jednocześnie zaprezentuje na niej opisane i uporządkowane wizualne przejawy protestów publicznych w Polsce po 2016 roku, jak i snuć będzie refleksję nad własnym uczestnictwem w oddolnym ruchu społecznym. Przy okazji wystawy uruchomiona zostanie także stworzona przez Milacha internetowa platforma Archiwum Protestów Publicznych, zbiór fotografii z manifestacji i protestów, których autorami są Agata Kubis, Adam Lach, Chris Niedenthal, Wojciech Radwański, Paweł Starzec oraz sam Milach. Jutro (10.12) natomiast w Galerii 18A odbędzie się debata z udziałem kilkorga członków fotograficznego kolektywu, Agnieszki Rayss, Jana Brykczyńskiego, Michała Łuczaka i Adama Pańczuka. Ostatnim akordem projektu będzie otwierana w środę (11.12) w Galerii Program wystawa Karoliny Gembary Zimowy umysł, opowiadająca o repatriacji i jej konsekwencjach z perspektywy drugiego pokolenia urodzonego na tzw. Ziemiach Odzyskanych po wojnie, generacji, do której należy sama fotografka.
Kolejny w tym sezonie po Disco Relaks potencjalny hit wystawienniczy szykuje stołeczne Muzeum Etnograficzne. W środę (11.12) otworzy się w nim przygotowana przez naczelną polską ducholożkę i znawczynię wernakularnej plastyki ery transformacji Olgę Drendę wystawa Wcielenia Jelenia. Bohaterem ekspozycji, za której scenografię odpowiadać będzie Mirella von Chrupek, stanie się tytułowe zwierzę, obecne w kulturze wizualnej w niezliczonych odsłonach, nie tylko w postaci przysłowiowych jeleni na rykowisku, ale i w sztuce użytkowej, ludowej czy klasyce ilustracji.
Jeden z byłych pracowników CIA oznajmił w niedawnym wywiadzie, że każde zwierzę da się wytrenować na potrzeby wywiadu. Realne działania służb wywiadowczych w tym zakresie możemy zaobserwować przeglądając medialne doniesienia na temat oskarżonych o szpiegostwo gołębi, wiewiórek i delfinów. Historii wykorzystania zwierząt we współczesnych tajnych operacjach, dawnych konfliktach czy podczas zimnej wojny przygląda się w projekcie Shifters Marta Bogdańska. Efekt wielotorowych badań nad tematem artystka zaprezentuje na otwieranej w czwartek (12.12) wystawie w Rotacyjnym Domu Kultury.
Nagość to motyw w sztuce obecny praktycznie od zawsze, w przestrzeni publicznej równie długo jednak otaczała ją aura wstydu, a ruchy naturystów narodziły się dopiero u schyłku XIX wieku w Niemczech. Na akcentowanej przez naturystów swobodzie bycia nagim czy też delikatnie roznegliżowanym skupiają się też, za pośrednictwem odpowiednio fotografii i lalek, Katarzyna Balicka i Michalina Chłodzińska, artystki, których wspólna wystawa Dobre rzeczy zdarzają się nago otworzy się w piątek (13.12) w Sercu Człowieka.
Tego samego dnia (13.12) w przestrzeni Clay.Warsaw na Pradze, będącej połączeniem wszechstronnego studia i miejsca wydarzeń dla branży kreatywnej, otworzy się wystawa Bownika Opłatki. Fotograf zaprezentuje na niej cykl fotografii z tytułowymi opłatkami pokrytymi bezwiednie rysowanymi na nich znakami, przyglądający się tajemniczym relacjom, w jakie te dwa kody ze sobą wchodzą.
A skoro o komercyjnych klimatach mowa, jeśli macie fantazję, by pod choinkę sprawić komuś obraz czy obiekt ulubionej artystki, polecamy wizytę na kolejnej odsłonie Grudniowych Targów Sztuki Szron, które odbędą się w weekend (14-15.12), tym razem w przestrzeni Galerii Dawid Radziszewski i sąsiednim budynku. Oprócz gospodarza pojawią się na nich m.in. Raster, Polana Institute Piktogram i BWA Warszawa.
W sobotę (14.12) warto wybrać się jednak przede wszystkim na wernisaż ostatniej tegorocznej propozycji Fundacji Arton – monograficznej wystawy Zdzisława Jurkiewicza Za stołem świata. Na kuratorowanej przez Marikę Kuźmicz ekspozycji znajdą się obrazy, fotografie i teksty wrocławskiego twórcy. Złożą się one na zniuansowany obraz dorobku klasyka wrocławskiej neoawangardy, kwestionujący jego postrzeganie jako chłodnego konceptualisty, kładący natomiast nacisk na umiejetność uważnej obserwacji świata i zachwytu nad nim.
Wrocław
Jeśli nie widzieliście jeszcze dobiegającej końca wystawy kolekcji Die Sammlung___ we wrocławskim OP ENHEIM, polecamy wybrać się na ostatnie, środowe (11.12) oprowadzanie kuratorskie. Ekspozycja za pomocą prac takich artystów jak Anselm Kiefer, Robert Rauschenberg, a z polskiego podwórka Andrzej Wróblewski czy Rafał Bujnowski opowiada o zachodzących w drugiej połowie XX wieku w Europie i Ameryce zmianach społecznych, gospodarczych i politycznych oraz wpływie, jaki odcisnęły one na powstającą wówczas sztukę.
Na fali popularności dizajnu z PRL-u, dzieła projektantów aktywnych w powojennej Polce nie tylko notują coraz wyższe ceny na wnętrzarskich portalach, ale i coraz częściej lądują na szeroko zakrojonych wystawach nie tylko w instytucjach poświęconych dizajnowi. W czwartek (12.12) w Muzeum Architektury we Wrocławiu otworzy się więc monograficzna prezentacja dorobku Władysława Winczego zatytułowana Wnętrza. Członek „Ładu”, a później wieloletni dziekan Wydziału Architektury Wnętrz Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu w projektowanych przez siebie meblach dążył do wydobycia ich często nieoczywistych właściwości oraz akcentowanie naturalnych walorów dekoracyjnych drewna i czytelnej konstrukcji.
Dzień później (13.12) w galerii BWA Wrocław Główny otworzy się końcoworoczny highlight wrocławskiej galerii, czyli kuratorowana przez Annę Mituś Cała Polska. Przyglądać się ona będzie przekrojowi nadwiślańskiej sceny artystycznej tworzonej w obszarze prywatnym, indywidualnym, poza obiegiem publicznych instytucji. To efekt kuratorskiego riserczu wykonywanego w stylu pozornie anachronicznym, poprzez rozmowy telefoniczne i wizyty w ciasnych mieszkaniach, nie zaś za pośrednictwem sesji w google i na stronach internetowych największych instytucji.