7 sierpnia – 3 września
Białystok
Urodzona w Ukrainie, a od ośmiu lat mieszkająca w Polsce artystka Marta Romankiv tematyzuje w swoim dorobku własne doświadczenie migracyjne i odnosi się do szerszej perspektywy praw obywatelskich dotyczących osób migranckich poprzez projekty partycypacyjne. Najnowszy z nich zobaczymy na indywidualnej wystawie artystki Najważniejsze jest pierwsze wrażenie, otwieranej 18 sierpnia w Galerii Arsenał w Białymstoku i kuratorowanej przez Katarzynę Różniak-Szabelską. W ramach projektu Sala do ćwiczeń Romankiv zaprasza osoby migranckie do stworzenia własnych przemówień prezydenckich, przyglądając się mechanizmom politycznym i stawiając pytania o bierne prawo wyborcze nieobywateli, czyli osób nieposiadających obywatelstwa kraju swojego zamieszkania.
Bielsko-Biała
Trzy nowe wystawy indywidualne otworzą się 1 września w Galerii Bielskiej BWA. Na Rzeczach, które się wycofują Patrycji Orzechowskiej zobaczymy zbiór zagadkowych przedmiotów mających swoją „ciemną stronę”. Kuratorowana przez Annę Mituś ekspozycja gromadzić będzie prace artystki z ostatnich czterech lat, wyrastające z fascynacji artystki światem materialnym oraz życiem rzeczy. Zgodnie z tradycją zobaczymy także wystawę indywidualną laureata organizowanego przez galerią biennale Bielska Jesień. Piramida głupców Tomasza Kulki, zwycięzcy z roku 2021, prezentować będzie obrazy i instalacje, w których artysta tworzy iluzję prawdy, kreuje świat równie prawdziwy, co niedorzeczny. Ewa Goral na Mikroświatach zaprezentuje z kolei organiczne kompozycje będące pokłosiem jej podróży po Indiach, w których motywy podpatrzone w naturze po przefiltrowaniu przez wyobraźnię artystki tworzą niejednoznaczne hybrydy, nieantropocentryczne historie będące efektem wewnętrznego przeżywania natury.
Bydgoszcz
Jubileuszowa, dziesiąta edycja bydgoskiego festiwalu Oko Nigdy Nie Śpi, organizowanego przez Fundację Czarny Karzeł, odbędzie się w tym tygodniu, od 10 do 13 sierpnia. Hasłem przewodnim tegorocznej odsłony, zaproponowanym przez kuratorkę Andę Rottenberg, jest „trans”. Nawiązuje ono do korzeni imprezy, wyrastających z tradycji transgresyjnych praktyk performatywnych, naruszających zdefiniowane granice obyczajowe czy tożsamościowe, a także ścisłe rozgraniczenia pomiędzy dyscyplinami artystycznymi. Artystki i artystów interesować będzie trans rozumiany jako odmienny stan świadomości i ekstatyczna technika inicjacyjna właściwa kulturom szamańskim i animistycznym, ale i element nocnej kultury klubowej, praktyka społeczna przeciwstawiająca się neoliberalnemu indywidualizmowi, materialnym nierównościom, dyscyplinującym regulacjom prawnym i biopolitycznym. W programie imprezy znajdą się m.in. dwie wystawy kuratorowane przez Roberta Kuśmirowskiego, a także spektakle, wykłady, spotkania, dyskusje, performansy i wydarzenia muzyczne.
Patrycja Orzechowska, bez tytułu, obiekty, 2020–2023, materiały Galerii Bielskiej BWA
Gdańsk
Inspirowana kultowym filmem Janusza Morgensterna Do widzenia, do jutra wystawa pod tym samym tytułem, przygotowana przez Piotra Stasiowskiego, otworzy się 18 sierpnia w Gdańskiej Galerii Miejskiej. Podobnie jak reżyserski debiut Morgensterna, ekspozycja osadzona będzie w konkretnym czasie i miejscu, a więc Gdańsku, ale już nie tym odwilżowym i nadal zrujnowanym po wojnie, a współczesnym. Osoby artystyczne reprezentujące różne pokolenia, media i wrażliwości łączyć będzie wykorzystanie afektu na sposób bliski filmowej inspiracji, jako zjawiska na swój sposób oczyszczającego, zwracającego uwagę na podstawowe relacje międzyludzkie, tym cenniejsze, im trudniejsze czasy stają się ich tłem.
Gorzów Wielkopolski
Indywidualna wystawa Małgorzaty Kopczyńskiej Gliptoteka dla każdego otworzy się 2 września w Miejskim Ośrodku Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim. Odwołując się do różnego rodzaju kolekcji tworzonych przez odbiorców, dzieł sztuki złożonych z innych dzieł lub ich fragmentów, artystka stawiać będzie pytanie o to, co odróżnia widza od twórcy. Kopczyńska zwraca uwagę na to, w jaki sposób sama jako twórczyni prowadzi dialog z oglądanymi dziełami sztuki współczesnej i dawnej, synergiczną energię, jaka się w tym dialogu wytwarza, a także zestawia w nowe zbiory własne prace, które dzieli kilka lub więcej lat, poszukując nowych perspektyw, jakie zestawienia te otwierają.
Katowice
W miejscu, gdzie wcześniej w Katowicach działała Galeria Szara, rusza działalność nowej przestrzeni o charakterze artist-run space – Oblatów4. Miejsce powstało z inicjatywy osób artystycznych mających w budynku swoje pracownie, w tym współtwórcy Szarej, Łukasza Dziedzica. Oficjalna inauguracja z pompą, powiązana z dużą wystawą zbiorową, planowana jest na początek września, ale program wystawienniczy Oblatów4 rusza de facto już teraz – w najbliższą sobotę, 12 sierpnia, otworzy się solowy pokaz Magdaleny Łacek-Filody, niedawnej absolwentki katowickiej ASP. Na wystawie Twoje perfumy miały zapach kwiatów i ciepłego mleka artysta zaprezentuje obrazy odnoszące się do kwitnącej w czasach społecznych niepokojów, mocnych przeżyć i szybkich namiętności tęsknoty za minionym czy raczej wyobrażonym światem przednowoczesnym, za urojoną wizją, która siłą rzeczy wywołuje nostalgię, smutek i rozczarowanie.
Kraków
25 sierpnia w założonej przez Bartka Buczka galerii Art Industry Standard otworzy się kuratorowana przez Piotra Polichta wystawa Zuzanny Skurki Learning from Mincecraft. W krakowskiej przestrzeni projektantka i badaczka zaprezentuje wyniki długofalowego, interdyscyplinarnego projektu badawczego poświęconego cegłom. W kontekście zrównoważonego projektowania Skurka przygląda się potencjałowi tego mającego za sobą tysiące lat historii materiału, badając m.in. możliwości przekształcenia dawnych, zniszczonych cegieł w zupełnie nowe materiały o zróżnicowanych właściwościach, mogące spełniać wielorakie role – od zastępnika sztucznych materiałów takich jak styropian aż po rodzaj włóczki wykorzystywanej w projektowaniu ubrań.
Tego samego dnia (25.08) w UFO Art Gallery otworzy się indywidualna wystawa Marcina Dymka Biała wieża, kuratorowana przez Mateusza Okońskiego. W pracach Dymka postmodernistyczne poszukiwanie nowego ładu na gruzach przeszłości nie ogranicza się do spiętrzania historycznych nawiązań do Malewicza czy Paula Klee, ale zyskuje także wyraźny rys polityczny, związany z inwazją na Ukrainę i rosnącymi murami granicznymi. Wystawa będzie też okazją do przypomnienia historii Galerii 13 – pierwszej galerii designu w Polsce, działającej w Krakowie przez cztery dekady, która niedawno zakończyła swoją działalność. Przy tej okazji Dymek przygląda się postmodernistycznej ceramice i prowokuje do głębszego namysłu nad losem estetyki postmodernizmu.
Lublin
Ruszył nabór do drugiej edycji projektu Queerujemy Lublin, organizowanego przez Bibliotekę Azyl Galerii Labirynt, którego celem jest budowanie relacji między instytucją i lokalną lubelską społecznością LGBTQIA+. Open call skierowany jest do osób w wieku od 15 do 30 lat mieszkających w Lublinie, otwarty jest przy tym na zgłoszenia także od duetów i kolektywów. Wnioskować można o mikrogranty na realizację projektów w wysokości do 300 euro poprzez formularz zgłoszeniowy do końca sierpnia.
Łódź
Bogdan Skopiński, materiały prasowe wystawy „Projektant czy twórca?”, dzięki uprzejmości Miejskiej Galerii Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim
W ramach obchodów 600-lecia Łodzi w Miejskiej Galerii Sztuki otworzy się 31 sierpnia monograficzna wystawa Bogdana Skopińskiego Projektant czy twórca? Będzie ona przekrojowym podsumowaniem dorobku jednego z najważniejszych powojennych łódzkich projektantów form przemysłowych oraz realizacji ceramiczno-rzeźbiarskich towarzyszących architekturze. Na ekspozycji zobaczymy przedmioty i obiekty użytkowe projektu Skopińskiego, zarówno te zaprojektowane dla przemysłu, jak i unikatowe, wraz z dokumentacją towarzyszącą procesowi ich powstawania. Obok dorobku wzorniczego twórcy na wystawie znajdą się jednak także efekty jego prywatnych poszukiwań w obszarze malarstwa, rysunku, rzeźby i fotografii.
Płock
W ramach kilkuczęściowego projektu Opowieści. Świat jest bardziej skomplikowany niż nasze prawdy o nim, organizowanego przez Muzeum Mazowieckie w Płocku i Kunstbanken Centre for Contemporary Art w norweskim Hamar, w najbliższy czwartek, 10 sierpnia, w płockim muzeum otworzy się wystawa Ręcznie robione opowieści. Zobaczymy na niej prace dziewięciorga norweskich artystów i artystek specjalizujących się w szkle, biżuterii, tekstyliach i ceramice, prezentujące charakterystyczne dla norweskiego wzornictwa podejście do procesu projektowania oraz koncentrację na materiale i walorach estetycznych.
Sokołowsko
Dziewiąta edycja festiwalu Sanatorium Dźwięku odbędzie się w najbliższy weekend (11-13 sierpnia) w Sokołowsku. Hasło przewodnie najnowszej odsłony to Czas. Futuryzm. Rewizje, które stanowić będzie punkt wyjścia do namysłu nad fenomenem hałasu, jego „momentem narodzin” związanym z odezwami włoskich futurystów oraz refleksji nad tym, czym miałby być nowy futuryzm i gdzie szukać jego ideowo-artystycznych korzeni. Podczas koncertu otwarcia w Kinie Zdrowie usłyszymy wykonanie nowych kompozycji napisanych dla The Orchestra of Futurist Noise Intoners – szesnastoosobowego zespołu grającego na replikach eksperymentalnych instrumentów zaprojektowanych przez Luigiego Russolo. Poza szeregiem wydarzeń muzycznych, częścią festiwalu będzie też cykl wykładów i dyskusji dotyczących futuryzmu prowadzonych przez Pawła Szroniaka, z udziałem m.in. Daniela Muzyczuka, Agnieszki Pindery i Joanny Sokołowskiej.
Sopot
1 września wystartuje dziewiąta edycja Festiwalu Fotografii W Ramach Sopotu. Jego motyw przewodni, Źródło, będzie pretekstem do poszukiwania przez zaproszonych twórców i twórczynie różnie rozumianych początków. Zgodnie z dotychczasową formułą program festiwalu oparty będzie na prezentacjach osób artystycznych zaproszonych do Sopotu na rezydencje – w tym roku są to Anna Orłowska, Witek Orski oraz Visvaldas Morkevičius. W ramach współpracy nadbałtyckiej gośćmi festiwalu będą także artyści z Litwy, których prace zobaczymy na wystawie Soul Studies. Nowa litewska fotografia kuratorowanej przez Adama Mazura.
Toruń
Kolejna wystawa w ramach cyklu kuratorskiego Katarzyny Lewandowskiej Danzig meine (Liebe) vol. 3 otworzy się w Galerii Sztuki Wozownia w Toruniu 18 sierpnia. Tym razem będzie to solowy pokaz Martyny Jastrzębskiej Miś i Dziewczyna. Artystka zaprezentuje na nim instalację łączącą obiekty o różnej skali, wykonane w większości z łączonych technik i materiałów, w której centrum znajdzie się tytułowy miś – powalony na kolana, rozpruty, bezgłowy kolos. Z elementów takich jak dwuręczny miecz, dłoń ze złamanym paznokciem palca serdecznego czy niemożliwa do otwarcia szkatułka Jastrzębska buduje rodzaj przestrzennego rebusu, w którym odnosi się do funkcjonowania obecnego brunatnego patriarchatu.
Magdalena Górecka & Magdalena Skowyra, „Krajobraz z folii i gleby”, dzięki uprzejmości Marszałkowskiej 18
Warszawa
Solowa wystawa Mai Krysiak, kuratorowana gościnnie przez Michalinę Sablik, otworzy się w najbliższy czwartek, 10 sierpnia, w galerii HOS. W obrazach prezentowanych na ekspozycji Stoję przed lustrem jak pies i maluję artystka konsekwentne sięga do swoich snów, które od lat skrupulatnie notuje i wykorzystuje jako punkt wyjścia do obrazów pozwalających jej zaglądać w podświadomość, poszukiwać archetypów i budować plastyczne metafory. Jednocześnie w swoim najnowszym cyklu malarka eksperymentuje z techniką, odchodząc od klasycznego malarstwa olejnego, wykorzystując nowe materiały i dając się ponieść intuicji podczas pracy nad obrazami, których kompozycje powstawały podczas jednego podejścia, bez uprzednich szkiców i przygotowań.
Dzień później, 11 sierpnia, przy Marszałkowskiej 18 otworzy się przygotowana przez Magdalenę Górecką i Magdalenę Skowyrę wystawa Krajobraz z folii i gleby. W swoim projekcie twórczynie łączą materiałoznawstwo i sztukę by opracować unikalny, lokalnie pozyskiwany materiał pozwalający ponownie wykorzystać tony plastikowych odpadów rolniczych w przemyśle szklarniowym, a zarazem wzbogacić estetykę współczesnej wsi.
Cristina Ferreira-Szwarc, „Honey Bunny Crybaby”, dzięki uprzejmości galerii Przyszła Niedoszła
Tego samego dnia (11.08) w galerii Przyszła Niedoszła otworzy się solowa wystawa Cristiny Ferreiry-Szwarc. Punktem wyjścia dla Wallflowers jest typologia świetlic, wiejskich sal imprezowych i domów kultury odwiedzanych przez artystkę fizycznie lub mentalnie, zapamiętanych i wyobrażonych. Ferreira-Szwarc odnosi się przy tym do niepokoju okresu dorastania, dla którego naturalnym tłem jest świetlica, i przygląda się temu, w jaki sposób w ich przestrzeniach formowana jest wyobraźnia wizualna dzieci oraz ich zachowania społeczne, jak kształtuje się tożsamość i hierarchia.
Jeszcze do 15 sierpnia trwa nabór zgłoszeń do kolejnej, dziewiątej edycji programu ±∞Zachęta dla doktorantów i doktorantek realizujących projekty związane ze współczesną teorią oraz historią sztuki i kultury. Program Fundacji GESSEL dla Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki ma na celu wsparcie finansowe badaczy i badaczek, którzy w swoich pracach podejmują analizę tematów powiązanych z szeroko pojętą działalnością Zachęty na dowolnym etapie jej burzliwej historii.
Wrocław
25 sierpnia w Galerii FOTO-GEN Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu otworzy się wystawa Równowaga, kuratorowana przez Agnieszkę Chodysz-Foryś. Ekspozycja powstała w reakcji na niedawne dramatyczne wydarzenia w naszej przestrzeni społeczno-politycznej i ogromną skalę nierówności, jakie panują dziś w niemal każdej sferze ludzkiego życia, prezentować będzie prace Mariny Abramović, Janusza Bałdygi, Diany Lelonek i Zhanny Gladko. Tytułowa równowaga jest w niej traktowana jako wyobrażenie nieosiągalnego stanu, stabilnego i nieruchomego punktu idealnego balansu sił, za którym skrywa się w istocie pole bitwy, zaciekła, brutalna walka. Równowaga to w tej perspektywie nie realna sytuacja, a rodzaj zasłony dymnej chętnie używanej dla przykrycia powszechnego okrucieństwa.
Zielona Góra
Dorobek Mariana Szpakowskiego to dla zielonogórskiego środowiska artystycznego figura ojca-założyciela, kształtującego obraz kultury lat powojennych w mieście, którego tożsamość i struktura społeczna w granicach Polski kształtowała się na nowo. Szpakowski był m.in. inicjatorem wystaw i sympozjów Złotego Grona, a przez krótki czas także dyrektorem galerii BWA. Pamięć o artyście jest w tym miejscu ciągle żywa, swój ślad odcisnął zresztą Szpakowski także na samym budynku, którego fasadę do dziś zdobi charakterystyczny relief jego autorstwa. 1 września w BWA otworzy się poświęcona mu ekspozycja Co pozostaje… (szkice, grafiki, zdjęcia z pracowni artysty), przygotowana przez Wojciecha Kozłowskiego i koncentrująca się nie tylko na dorobku artystycznym Szpakowskiego, a całej jego działalności jako robotnika sztuki, prezentując zbiór szkiców powstających od czasu studiów w krakowskiej ASP, zdjęć rodzinnych i dokumentacyjnych, prób graficznych, projektów użytkowych, osobistych notatek, listów, katalogów, plakatów i zaproszeń.
