27 marca – 2 kwietnia
Białystok
Dwie wystawy kuratorowane przez Tomka Pawłowskiego-Jarmołajewa otworzą się w piątek (31.03) w białostockim Arsenale. Zmiana ekspozycji Bartka Buczka to indywidualna (a właściwie na poły indywidualna, przygotowana bowiem wraz z działem technicznym Arsenału) wystawa artysty, który ostatnimi czasy w galeriach pojawiał się przede wszystkim w artystycznych duetach lub w roli montażysty, aranżera ekspozycji czy podwykonawcy prac. Będzie to opowieść bazująca właśnie na podwójnej profesji Buczka, artysty-technicznego, odsłaniająca specyfikę niewidzialnej na co dzień pracy instytucjonalnych działów technicznych i montażystów. W jej ramach odbędzie się też w maju I Sympozjum Technicznych. Kiedy wypiły ją całą, ich włosy stały się trawą, palce falami, oczy zwierciadłami słońca, a pot śliną rzeki będzie z kolei pierwszą w Polsce prezentacją czeskiej artystki Marie Tučkovej, zrealizowaną wspólnie z Ig* Świeściak. Zobaczymy na niej m.in. instalację site-specific, której centralnym elementem jest martwa rzeka jako metafora degradacji ekosystemu, a także tkaniny i instalację dźwiękową nawiązujące do słuchania, odczuwania i pielęgnowania relacji z naturą.
Elbląg
Prace Ewy Cieniak z ostatnich kilku lat zobaczymy na otwieranej w czwartek (30.03), kuratorowanej przez Emilię Orzechowską wystawie Twarzą w twarz w Centrum Sztuki Galerii EL w Elblągu. Podstawowym medium w rękach artystki pozostaje haft, traktowany jednak na różne sposoby, czasem przybierając charakter bardziej graficzny, innym razem malarski czy nawet rzeźbiarski, w ostatnim czasie Cieniak tworzy bowiem instalacje z użyciem włókien, tkanin i materiałów pochodzących z recyklingu. Autorefleksyjne prace artystki eksponują też swoją podwójność — oprócz frontowej, czytelnej i wykończonej strony, widoczny jest również ich rewers, wizerunek nieco przypadkowy, chaotyczny i podświadomy.
Kielce
Rok temu w krakowskiej Galerii Podbrzezie mogliśmy oglądać wystawę Sztuka i metafizyka. Postawy i strategie lat 2000–2020, zrealizowaną w ramach wieloletniego projektu naukowego Wydziału Sztuki UP w Krakowie, w ten piątek (31.03) z kolei zobaczymy jej kontynuację, powstałą we we współpracy zespołu badawczego Sztuka i Metafizyka oraz Galerii Współczesnej Sztuki Sacrum „Dom Praczki” w Kielcach. Przypisywane Piłatowi pytanie Cóż to jest prawda? stanie się punktem wyjścia do opowieści o metafizycznych poszukiwaniach i rozterkach, która nie ocenia postaw i nie afirmuje jednej opcji światopoglądowej. Znajdą się na niej prace m.in. Justyny Baśnik, Łukasza Murzyna, Oli Tubielewicz, Daniela Rycharskiego i Alicji Żebrowskiej oraz Jacka Lichonia.
Kraków
O Marii Annie Potockiej ostatnio głośno zrobiło się za sprawą jej ostatniej książki, w której zaserwowała ona czytelniczkom obronę systemu patriarchalnego, teraz jednak dyrektorka MOCAK-u wraca na własne podwórko, w roli kuratorki wystawy Artyści z Krakowa. II Grupa krakowska, otwieranej w czwartek (30.03). Kolejna ekspozycja z cyklu poświęconego historii krakowskiego środowiska artystycznego to jeden z gwoździ programu w nowym wystawienniczym rozdaniu, zgodnie z tradycją MOCAK zaprezentuje jednak cały szereg nowych pokazów jednocześnie. Drugim highlightem w tym zestawie będzie najobszerniejsza jak dotąd retrospektywa Jakuba Juliana Ziółkowskiego, zatytułowana Jesteście moi, prezentująca ponad setkę prac, towarzyszyć jej będzie również katalog z tekstami m.in. Cecilii Alemani i Olgi Tokarczuk. Indywidualną wystawę zaprezentuje też w krakowskim muzeum Krzysztof Maniak. Na Działaniach w naturze zobaczymy rysunki z lat 2016–2020 oraz nowe fotografie i wideo. Pokaz innego artysty obecnego w kolekcji MOCAK-u, Lukáša Houdka, zatytułowany Hidźra – pomiędzy płciami opowiadać będzie o wspólnocie osób z Półwyspu Indyjskiego uznanych przy narodzinach za mężczyzn, ale odrzucających tę identyfikację. Ostatnia z nowych propozycji krakowskiego muzeum to Powrót do ceramiki — ekspozycja poświęcona poszukiwaniu nowych możliwości formalnych i znaczeń w obrębie tytułowego medium.
Marcin Zonenberg, dzięki uprzejmości galerii Art Industry Standard
W tym tygodniu w Krakowie czekają nas nie tylko otwarcia nowych wystaw, ale i jednej nowej galerii. Tuż po wernisażu swojej białostockiej ekspozycji Bartek Buczek zadebiutuje w roli galerzysty. Art Industry Standard przy ulicy Wrocławskiej 56 swoją działalność zainauguruje w sobotę (1.04) wystawą Marcina Zonenberga Nie-meblościanka, kuratorowaną przez Filipa Tila. Zonenberg, aktualnie student ostatniego roku na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, zaprezentuje opowieść o życiu studenckim w przytłaczająco ciasnej kawalerce i adaptowaniu zastanych mebli na codzienne potrzeby poprzez liczne modyfikacje.
W tym samym budynku nową przestrzeń zainauguruje też galeria Piana, która również w sobotę (1.04) zaprezentuje wystawę Julii Szczerbowskiej. W Goryczy artystka przygląda się ikonografii końca świata, zarówno w wizjach rodem z chrześcijańskiej apokalipsy, jak i opisach związanych z konkretnymi wydarzeniami, jak awaria czarnobylskiej elektrowni jądrowej. W obliczu katastrofy klimatycznej Szczerbowska poszukuje języka do opisu przyszłości, konstruując złożone metafory łączące elementy toksyczne i miejsca oczyszczenia.
Na Wrocławską 56 migruje również galeria Szaber, która w tym samym czasie (1.04) zaprezentuje wystawę Tomka Haładaja Żadna mnogość. Artysta pokaże na niej obrazy, wielkoformatowe kolaże, rzeźby z papieru i stali w duchu art brut.
W Krakowie trwa również nabór zgłoszeń do konkursu głównego Biennale Kultura Futura 2023, organizowanego przez Teatr im. Julisza Słowackiego. Pojedyncze osoby oraz zespoły mogą zgłaszać projekty związane z tematem miast przyszłości, wykorzystujące technologie wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości oraz sztuczną inteligencję. Nabór zgłoszeń potrwa jeszcze do końca maja.
Lublin
W piątek (31.03) w Bibliotece Azyl działającej w jednej z przestrzeni Galerii Labirynt odbędzie się performans Magdy Sobiesiak, znanej jako Opal Ćwikła, multidyscyplinarnej artystki, poetki, slamowej mistrzyni Lublina. UFOPxRNO będzie połączeniem dragu i slamu poetyckiego, w ramach którego chętne osoby będą mogły też przeczytać własne teksty lub, po uprzednim ich przesłaniu, oddać je do przeczytania artystce.
Łódź
Otwarcie nowej galerii czeka nas w tę sobotę (1.04) nie tylko w Krakowie ale także w Łodzi, gdzie swoją działalność zainauguruje galeria AOKZ. Założone przez Grzegorza Jarosza i Macieja Domareckiego miejsce ma być przestrzenią otwartą na różnego rodzaju formaty artystyczne, a rozpiętość zainteresowań jej twórców zarysowywać będzie wystawa 50 dialogów ze sztuką z kolekcji AOKZ, na której zobaczymy prace z ich zborów, autorstwa m.in. Wilhelma Sasnala, Aleksandry Waliszewskiej, Karola Radziszewskiego, Anety Grzeszykowskiej czy Zbigniewa Libery.
Poznań
W piątek (31.03) w poznańskiej galerii SZOKART otworzy się wystawa Formy energii. Ziemski – Sosnowski – Nowacki. Prezentowane na niej prace Jana Ziemskiego, Kajetana Sosnowskiego i Andrzeja Nowackiego pochodzą z różnych lat i okresów twórczości każdego z artystów, a ekspozycja śledzić będzie zarówno indywidualne poszukiwania każdego z nich, jak i wspólne wątki w ich pracach, takie jak potrzeba redukcji i koncentracji środków wyrazu oraz idący za tym namysł nad fizycznością obrazu.
Radom
Prezentowana po raz pierwszy przed kilkoma laty w stołecznej Zachęcie wystawa Wszystko widzę jako sztukę w nowej odsłonie trafi w tę sobotę (1.04) do MCSW Elektrownia w Radomiu. Ekspozycja skierowana jest do dzieci i stara się zaprezentować różnorodność postaci, jakie przybierać może sztuka współczesna, skupiając się na aktywizacji najmłodszych odbiorców, uzupełniona więc będzie przez swego rodzaju artystyczny plac zabaw z zadaniami nawiązującymi do prezentowanych dzieł. Same prace zgromadzone na wystawie, autorstwa m.in. Stanisława Dróżdża, Katarzyny Przezwańskiej czy Julity Wójcik, dobrane zostały tak, aby działały na wyobraźnię i odwoływały się do przeżyć znanych każdemu dziecku, zachęcając przy tym do swobodnej interpretacji i formułowania własnych opinii, bez odgórnie narzuconych sposobów odbioru.
Słupsk i Ustka
Łukasz Patelczyk, „Kompozycja Abstrakcyjna 96”, 140 x 110 cm, olej na płótnie, 2022, dzięki uprzejmości Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej
We wszystkich oddziałach Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej, rozsianych na terenie Słupska i Ustki, oglądać będzie można od czwartku (30.03) wystawę Refiguracje, na której znajdą się prace Krzysztofa Nowickiego, Łukasza Patelczyka i Filipa Wierzbickiego-Nowaka. Prezentowane na niej prace posługują się cytatami i zapożyczeniami, wykorzystują estetykę kolażu i patchworku, a jej bohaterów łączy mimo odrębności indywidualnych poszukiwań zbliżona wrażliwość na estetyczne i semantyczne gry.
Warszawa
Dziś wieczorem (27.03) w Galerii Studio otworzy się indywidualna wystawa Zuzanny Hertzberg Bojowniczki. Archiwum afektywne. Kuratorowana przez Natalię Andrzejewską i Dorotę Jarecką ekspozycja opowiadać będzie o żydowskim aktywizmie XX wieku i budowaniu nowego, afektywnego archiwum, opartego na doświadczeniu kobiet. W pracach na tkaninach, obiektach i obrazach Hertzberg przygląda się metodom reagowania żydowskich kobiet na opresję i stawia pytania o to, w jaki sposób wiedzę o ich działaniach wykorzystać możemy dziś. Wystawie towarzyszyć będą cyklicznie performansy mówione, z których pierwszy odbędzie się w czasie wernisażu.
Powojenna odbudowa Warszawy to jedna z najciekawszych, najważniejszych, a przy tym najbardziej zmitologizowanych kart w historii miasta. Nowe spojrzenie na ten okres zaprezentuje otwierana w czwartek (30.03) w Muzeum Warszawy wystawa Zgruzowstanie Warszawy 1945–1949, kuratorowana przez Adama Przywarę. W centralnym punkcie opowieści o pierwszych czterech latach odbudowy stolicy znajdą się gruzy — stanowiące element krajobrazu ruin, przeistaczające się w materiał budowlany, a wreszcie symbol. Pochodzącym z kolekcji muzeum fragmentom rzeźb, architektury, kafli piecowych czy ceramiki towarzyszyć będą m.in. dokumenty, mapy i infografiki oraz kroniki filmowe i nagrania historii mówionej, a także prace artystów i artystek, zarówno historyczne, autorstwa Zofii Chomętowskiej, Jana Bułhaka czy Wojciecha Fangora, jak i współczesnych twórczyń i twórców, m.in. Moniki Sosnowskiej, Tymka Borowskiego czy Diany Lelonek.
Jaśmina Wójcik, „Król Maciuś”, 2021, wideo, dzięki uprzejmości artystki
W Zachęcie od pewnego czasu prezentowane są już wystawy z programu nowego dyrektora, jednak w ten piątek (31.03) otworzy się jeszcze szykowana od dłuższego czasu przez Joannę Kordjak ekspozycja Drugiej wiosny nie będzie… Dzieci i sztuka w XX i XXI wieku. Przywoływanym na niej praktykom pionierów nowoczesnej pedagogiki, jak Janusz Korczak i Maria Montessori, oraz koncepcjom alternatywnej edukacji z początku i pierwszej połowy XX wieku towarzyszyć będą czerpiące z nich przykłady współczesne, a spajającą je wszystkie cechą jest wspieranie kreatywności dzieci poprzez interdyscyplinarność, naukę różnych umiejętności i doświadczanie rzeczywistości poprzez różne zmysły. Sięgając do źródeł historycznych, wystawa stawiać będzie także pytania o możliwe kierunki rozwoju edukacji dziś i o to, jaką rolę w budowaniu podmiotowości dziecka i przywracaniu poczucia wartości może pełnić sztuka.
Tego samego dnia (31.03) indywidualną wystawę w Galerii Foksal zaprezentuje Witek Orski. Teraz już nie wiem, co jest piękne to fotograficzna instalacja odwołująca się do ryciny Albrechta Dürera Melancholia I, jednego z najbardziej tajemniczych, a jednocześnie najczęściej interpretowanych dzieł w historii sztuki europejskiej. Orski dekonstruuje je, rozkłada na części pierwsze i interpretuje poszczególne, naładowane symboliką fragmenty za pomocą narzędzi fotograficznych.
Piątek będzie również gorącym dniem w stołecznych galeriach komercyjnych, które startują z nową inicjatywą — Warsaw Spring, które potrwa przez cały weekend (31.03–2.04). Nowe wydarzenie na galeryjnej mapie łączyć będzie elementy targów i weekendu galeryjnego. Uczestniczące w nim galerie zorganizują więc pokazy w swoich siedzibach, nie będą to jednak wystawy, a rodzaj przekrojowych pokazów programu każdej z nich, najciekawszych, w tym premierowych prac reprezentowanych osób artystycznych.
Katarzyna Wyszkowska, „Artistic Work”, 2022, technika mieszana, 58 cm x 72 cm x 42 cm, fot. Szymon Sokołowski – meta_strong_fiction
Tego samego dnia (31.03) nową wystawę zaprezentuje również galeria HOS. Temporarily Embarrassed Moonwalkers to wspólny pokaz Adama Nehringa, Katarzyny Wyszkowskiej i Adama Kozickiego. Całą trójkę łączą do pewnego stopnia doświadczenia biograficzne — wszyscy dorastali w latach 90., a dziś mieszkają w dużych miastach i zajmują się sztuką. Ich wystawa nie ma charakteru pokoleniowego manifestu, ale u jej źródeł tkwi podobne spojrzenie na potransformacyjną rzeczywistość i jej społeczne konsekwencje.
Kolejna edycja Festiwalu Sztuk Wizualnych. Relacje wystartuje w najbliższą sobotę (1.04). W jego ramach realizowane będą działania w sieci, spotkania, warsztaty, pokazy interaktywne i audio-wizualne, a także podcasty i dyskusje na żywo, trzon wydarzenia stanowić będzie jednak wystawa w Galerii XX1, kuratorowana przez Karola Szafrańca i Małgorzatę Miśkowiec. Koncentrować się ona będzie na sztuce interdyscyplinarnej i immersyjnej, podejmującej przede wszystkim refleksję nad technologią i jej przenikaniem się z naturą.
Dzień później (2.04) w Rotacyjnym Domu Kultury na Jazdowie otworzy się wystawa O rzut kamieniem – przejścia, podsumowująca projekt Czerwona Ziemia z 2021 roku, którego sedno stanowił zapis konfrontacji idei twórczych w realnej przestrzeni pejzażu wiejskiego, określonego przez artystki Joannę Dziewanowską-Stefańczyk i Martę Łabęcką jako źródła tożsamości artystycznej. Projekt rozwijany był w rodzinnych wsiach obu artystek, a wystawa w Rotacyjnym Domu Kultury kontynuować będzie ich artystyczny dialog, poruszający tematy takie jak rdzenność, tożsamość, kobiecość, praca, świętowanie i uświęcanie.
Wrocław
Od wystawy Tomasza Opani Zaraza ziemniaczana w Galerii Entropia minęły niemal dwa lata, a podsumowaniem ekspozycji i projektu ogrodowego na podwórku przy galerii zatytułowanego Historia sztuki w pomidorach będzie książka, której premiera wraz performansem kulinarnym Smak artysty odbędzie się w tym samym miejscu jutro (28.03). Artysta wystąpi w nim w roli pomocy kuchennej, szefem kuchni stanie się z kolei Szymon Lubiński z grupy LUXUS.
Radek Brousil, „Standing, Holding a Waterlily 1-3”, 2019, z cyklu „Standing, Holding a Waterlily”, fot. Radek Brousil dla NoD Gallery, Praga
Inauguracja nowej przestrzeni Krupa Gallery, zlokalizowanej przy ulicy Księcia Witolda 48/70, odbędzie się w ten czwartek (30.03). Pierwszą wystawą w nowym miejscu będzie kuratorowany przez Natalię Barczyńską wspólny pokaz Łukasza Stokłosy i Radka Brousila zatytułowany Mmmelting. Obaj artyści za pomocą różnych mediów i języków wizualnych odnoszą się do kluczowych problemów społecznych, kulturowych i środowiskowych, krytycznie przyglądając się takim zjawiskom jak stygmatyzacja osób LGBT, rasizm i niezrównoważony przemysł. Refleksja nad współczesnymi problemami przeplatać się będzie na wystawie z nostalgicznymi odniesieniami do kultury masowej lat 90., czasu dorastania obu artystów, a opowieść o wykluczeniach z akcentowaniem intymności, wrażliwości i wzajemnego wsparcia.
Indywidualną wystawę Łukasza Huculaka Noc astralna, kuratorowaną przez Bogusława Deptułę, zaprezentuje w sobotę (1.04) mia Art Gallery. W prezentowanych na niej najnowszych obrazach artysta powraca do eksplorowanych już wcześniej wątków planetarno-kosmicznych, astralnych i astronomicznych. Przedstawienia kosmosu autorstwa Huculaka odnoszą się zarówno do wiedzy naukowej, teorii fizycznych, a niekiedy też publicystyki, jak i tekstów kultury, przede wszystkim futurologicznych dzieł Stanisława Lema.
