26 czerwca – 2 lipca
Białystok
Badanie własnych korzeni i ich związków z modernizacją będzie punktem wyjścia dla prac prezentowanych na otwieranej w piątek (30.06) w Galerii Arsenał w Białymstoku wystawy Duby smalone. Kuratorowana przez Katarzynę Różniak-Szabelską ekspozycja w budynku dawnej elektrowni budować będzie świat zawieszony między rzeczywistością i fikcją, w którym współczesna perspektywa związana z katastrofą klimatyczną, bolączkami późnego kapitalizmu i niedokończonymi procesami modernizacyjnymi nakładać się będzie na opowiadane przez artystki historie ich babć i pradziadków, osadzone w kontekście elektryfikacji wsi czy kolektywizacji i uprzemysłowienia rolnictwa.
Gdańsk
Osobistą opowieść o Kaszubach snuć będzie dokumentalista Michał Szlaga na otwieranej w piątek (30.06) wystawie Cassubie fiksum-dyrdum Redëniô. Zôczątk w Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku. Fotograf znany przede wszystkim z projektów mówiących o Polsce i jej społecznej historii w szerszej skali, tym razem koncentruje uwagę na miejscu swojego pochodzenia i analizuje proces konstruowania osobistych mitów. Choć opowieść ta ma swoje źródła w fotograficznym spojrzeniu, Szlaga wyjątkowo na pierwszy plan wydobędzie obiekty i przedmioty znalezione, a gdańska wystawa wykorzystywać będzie szereg zmysłów, nie tylko wzrok, ale też słuch, zapach czy dotyk.
Gdynia
W ramach cyklu Polskie Projekty Polscy Projektanci w Muzeum Miasta Gdyni otworzy się w sobotę (1.07) wystawa Jakuba Szczęsnego. Ekspozycja koncentrować się będzie na tym, co powstaje na styku architektury i dizajnu, a szczególnie tzw. mikrodomach. Na gdyńskiej wystawie ten popularny szczególnie w czasie pandemii fenomen prezentowany będzie na przykładzie słynnego Domu Kereta oraz modułowych mikrodomków, zwracających uwagę na minimalizm i ograniczenia jako istotne społecznie wartości.
Gorzów Wielkopolski
Wspólne prace Józefa Gałązki i Natana Kryszka zobaczymy na otwieranej w piątek (30.06) w Miejskim Ośrodku Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim wystawie W piaskownicy. Formy rzeźbiarskie ich autorstwa powstały we współdziałaniu od etapu szkiców po realizację. Jednym z punktów odniesienia dla twórców były prace Władysława Hasiora, w gorzowskiej galerii prezentowane na stałej ekspozycji. Jednocześnie Gałązka i Kryszk nawiązują do tytułowej piaskownicy, związanego z dzieciństwem archetypu miejsca zupełnie nieskrępowanej twórczej swobody i energii.
Kraków
Trzy nowe wystawy zaprezentuje w ten czwartek (29.06) MOCAK. Highlightem letniego rozdania w krakowskim muzeum będzie monograficzna wystawa Valie Export Trudne doświadczenia na sobie i innych. Zobaczymy na niej wybór dziesięciu filmów z rozbudowywanego przez dekady cyklu Metanoia. Reprezentują one przekrój dorobku artystki obejmujący realizacje z lat 1966–2008, wśród nich filmy eksperymentalne, wideoperformansy i zapisy działań w przestrzeni publicznej. Równolegle w MOCAK-u zobaczymy również wystawę pokonkursową pierwszej edycji międzynarodowego konkursu OKNOPLAST FOR ART, zainaugurowanego przez muzeum i jego sponsora w ubiegłym roku. Współczesne modele realizmu to z kolei nowa odsłona kolekcji muzeum zbudowana wokół tytułowego pojęcia realizmu i jego współczesnych oblicz.
Wystawa finałowa Nagrody Deutsche Bӧrse Photography Foundation 2023 otworzy się w piątego (30.06) w Muzeum Fotografii w Krakowie. W realizacjach tegorocznych finalistów konkursu – Bieke Depoorter, Samuela Fosso, Arthura Jafy i Fridy Orupabo – fotografia staje się głosem w dyskusji o rasie i sposobie jej przedstawiania, rejestruje procesy kształtowania tożsamości i stawia pytania o granice autorstwa i relacje między fotografem a osobą portretowaną.
Tego samego dnia (30.06) w Loterii Galerii otworzy się wspólna wystawa Anny Sztwiertni i Katarzyny Wójcickiej Duch Hydropatii. Będzie to opowieść poświęcona niekonwencjonalnym praktykom związanym z poszukiwaniem i oddziaływaniem wód: rabdomancji, czyli różdżkarstwu i hydropatii, inaczej wodolecznictwu. Na kuratorowanej przez Szymona Zakrzewskiego ekspozycji artystki podejmą próbę rekonstrukcji obiektów widniejących na zachowanych fragmentarycznie slajdach z wykładu Edmunda Libańskiego wygłoszonego w 1925 roku w gmachu Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie, w którym przybliżał on owe praktyki.
Kuratorowana przez Kamila Kuitkowskiego wystawa And Listen to the Wind Blow otworzy się w sobotę (1.07) w Shefter Gallery. Przestrzeń zbudowana z dialogujących z sobą prac artystek i artystów, wśród których znalazły się m.in. Maria Pinińska-Bereś i Bettina Bereś, Przemek Branas, Emilia Kina, Cyryl Polaczek i Jakub Julian Ziółkowski, tworzyć będzie rodzaj świątyni poświęconej kontemplacji powietrza i słuchaniu wiatru oraz wspólnej trosce o siebie i innych.
Lublin
Dwie nowe wystawy zaprezentuje w tym tygodniu Galeria Labirynt. Otwierane jutro (27.06) w przestrzeni Labiryntu 2 przy Grodzkiej Pełzanie w siódmym niebie Glam Gargoyle opowiadać będzie o doświadczeniu życia osoby uchodźczej z Ukrainy, nieustannej zmianie miejsc pobytu, w czasie której rzecz tak w normalnych okolicznościach oczywista jak łóżko staje się materialną reprezentacją utopijnego miejsca. Z kolei w piątek (30.06) w Bibliotece Azyl otworzy się zrealizowana w wyniku open callu wystawa Nie wymyślaj, jeszcze ci się odwidzi. Ukazywać będzie ona codzienność osób transpłciowych na różnych etapach tranzycji, podejmując przy tym próbę dekonstrukcji heteronormatywnego systemu i tradycyjnych norm kulturowych.
Olsztyn
Zrealizowana z inicjatywy Kazimierza Brakonieckiego we współpracy z Konradem Nawrockim w roku 1993 wystawa Atlantyda Północy. Dawne Prusy Wschodnie w fotografii w Galerii Sztuki BWA w Olsztynie przypomniana zostanie przez jej twórcę po trzydziestu latach na otwieranej w piątek (30.06) w tej samej galerii ekspozycji Drugie życie Atlantydy Północy. Zbiór fotogramów z przełomu XIX i XX wieku stanie się w niej punktem wyjścia do opowieści o reporterskiej i artystycznej rejestracji bogactwa krajobrazów naturalnych i kulturowych w ich historycznych, często już nieistniejących, społecznych, regionalnych symbolach i obrazach.
Poznań
Kuratorowana przez Gabi Skrzypczak w ramach dyplomu na kierunku Kuratorstwo i Teoria Sztuki na UAP wystawa Queerowe Strategie otworzy się dziś w przestrzeni wystawienniczej uczelni przy Wołyńskiej 9. Będzie to queerowa opowieść o młodych osobach artystycznych dzielących doświadczenie osób nieheteronormatywnych wychowanych i żyjących w Polsce, wśród których znalazły się m.in. Małgorzata Mycek, Piniak Przemysław, Edna Baud czy duet Eternal Engine. Ekspozycja kontrować będzie narracje historiograficzne takie jak niegdysiejsze Dziedzictwo organizowane przez Queer Archives Institute, w których historia, także ta queerowa, pisana jest przez wybitne jednostki, podążając zamiast tego za myślą Jacka Halberstama zawartą w książce Przedziwna sztuka porażki.
Monograficzna wystawa Jana Lebensteina zatytułowana Złapać absolut otworzy się w czwartek (29.06) w Galerii Piekary. Ekspozycja akcentować będzie obecne w pracach Lebensteina poczucie niepokoju, samotności i degradacji, połączone z elementami podświadomymi, intuicyjnymi, nasyconymi erotyzmem, specyficzny biologizm, „działanie sił pierwotnych, organicznych i zmysłowych”, które, jak pisał Aleksander Wojciechowski, stanowiło dla niego centralne zagadnienie malarskie.
Wspólna wystawa Katarzyny Depty-Garapich i Małgorzaty Mirgi-Tas kuratorowana przez Martę Lisok otworzy się w piątek (30.06) w galerii SKALA. Trzysta diabłów zjadłeś to opowieść zakorzeniona w historiach i obrzędach dotyczących stworzenia nazywanego m.in. „Przodkiem”, „Najstarszym z lasu” czy „Tym, który chodzi cicho”, czyli niedźwiedzia. Niegdyś budzące grozę stworzenie, w końcu ujarzmione i zinfantylizowane, w pracach artystek staje się punktem wyjścia do refleksji na temat wzajemnych relacji między ludźmi a dzikimi zwierzętami i podhalańskiej kultury, w której z nadprzyrodzonej, transgresyjnej istoty niedźwiedź stał się pozującym do zdjęć z turystami misiem z Krupówek.
Szczecin
Indywidualna wystawa tureckiego artysty Serhata Köksala Remake Exotic Reality otworzy się w piątek (30.06) w Trafostacji Sztuki w Szczecinie. Powstała jako wynik tegorocznej szczecińskiej rezydencji twórcy działającego od lat na przecięciu sztuk wizualnych i muzyki ekspozycja kuratorowana przez Stanisława Rukszę i Andrzeja Witczaka będzie jednocześnie przeglądem zebranych w transmedialną instalację najważniejszych działań artysty. Köksal gra w nich stereotypami Turcji popularnymi na Zachodzie, dekonstruuje oficjalne narracje władzy i orientalistyczny, wyidealizowany obraz raju dla turystów.
Warszawa
W ramach piątej odsłony galerii Podgląd, prezentującej w witrynie przy Placu Unii prace z kolekcji Fundacji Sztuki Polskiej ING, zobaczymy jutro (27.06) pokaz projektu Martyny Kielesińskiej. Jabłko, gruszka, kolumna i klepsydra to zrealizowana we współpracy kuratorskiej z Mają Demską specjalnie z myślą o tej przestrzeni praca, powstała w efekcie przeglądu portfolio w ramach tegorocznej edycji projektu Artysta–Zawodowiec.
Również jutro (27.06) w DIAL Gallery otworzy się wystawa Wojciecha Tylbora-Kubrakiewicza Kartografia nostalgiczna. W swoich najnowszych pracach zrealizowanych w technice linorytu i sitodruku, łączących figurację z dążeniem ku abstrakcji, artysta przetwarza wspomnienia i powidoki dalekiej podróży w mapę przeżyć i wzruszeń oraz mierzy się z uczuciem straty.
Dzień później (28.06) w Rotacyjnym Domu Kultury na Jazdowie otworzy się wystawa Planeta Pana Misia. Tytułowa planeta to prywatne uniwersum Michała Walczyka, drewniana makieta świata autorstwa mieszkajacego w Szczawnie Zdroju artysty-outsidera. Ten złożony, oparty na antynomiach takich jak starcie dobra ze złem, światła z ciemnością i życia ze śmiercią świat zaludniają setki unikatowych postaci. Figurom wykonanym przede wszystkim z lipowego drewna towarzyszą autorskie narracje twórcy, spisywane w quasi-encyklopedycznej manierze i stanowiące integralną część wykreowanego uniwersum.
W piątek (30.06) w Instytucie Fotografii Fort otworzy się wystawa finałowa BarTur Photo Award 2023. Zobaczymy na niej zwycięskie prace z tegorocznej edycji konkursu zorientowanego na nagradzanie fotografów za ich unikalne prace dotykające ważnych kwestii społecznych, ekonomicznych i środowiskowych oraz dążącego do wzmocnienia perspektyw kobiet w branży fotograficznej.
Obchodząca właśnie swoje drugie urodziny Gunia Nowik Gallery zaprezentuje w sobotę (1.07) indywidualną wystawę Sany Shahmuradovej Tanskiej Catching circles – then they match again. To pierwsza indywidualna wystawa tej ukraińskiej artystki w Polsce, na dodatek złożona z nowych prac przygotowanych specjalnie z myślą o tej przestrzeni. Powracają w nich charakterystyczne dla malarki motywy związane z ukraińską historią i mitologią – także tą prywatną, związaną z dziejami jej rodziny pochodzącej z Podola – oraz relacjami pomiędzy ludźmi a naturą.
Tego samego dnia (1.07) przy Marszałkowskiej 18 otworzy się wystawa Kacpra Tomaszewskiego Ślad. Ekspozycja bazująca na doświadczeniach Tomaszewskiego jako animatora kultury podejmuje refleksję nad dziecięcą, spontaniczną twórczością rysunkową, wzorem Arno Sterna zachęcając do porzucenia kulturowych schematów, które z reguły rodzice wtłaczają dzieciom podczas ich rysunkowych zabaw, i sięgnięcia do głęboko zakorzenionej potrzeby pozostawienia po sobie śladu.
Wrocław
Kuratorowana przez Natalię Barczyńską wystawa I think I’ve been there before otworzy się w czwartek (29.06) w Krupa Gallery. To kolejna odsłona podróżującego projektu, który zrodził się z obserwacji i badań nad stanami doświadczanymi podczas przebywania w miejscach tranzytowych. Ekspozycja wychodzi od pojęć liminalności i nie-miejsc, zarówno tych fizycznych, jak i wirtualnych, zwracając uwagę na powszechność liminoidalnych doświadczeń wśród osób artystycznych, często pracujących w trybie nomadycznym, bez zakorzenienia w jednym miejscu. Wystawie towarzyszyć będzie rozbudowany program performatywny, którego pierwszą odsłoną będzie performans Meryem Bayram podczas wernisażu.
Wystawienniczy dwugłos na temat Śląska zaprezentuje w piątek (30.06) BWA Wrocław. Zaświaty i Wydobycie składać się będą z dwóch niezależnych narracji związanych ze Śląskiem osób artystycznych – Anny Orłowskiej i Michała Łuczaka. W Zaświatach, prezentowanych w galerii BWA Wrocław Główny oraz Otwartej Przestrzeni Kultury w Parku Szczytnickim, Orłowska sięga do własnej historii, czyli dziejów kilku pokoleń swojej rodziny związanych z wsią Żędowice, dawniej Sandowitz. Wydobycie Łuczaka koncentruje się z kolei na kluczowym dla historii i tożsamości regionu surowcu, czyli węglu. Artysta prezentuje wynik ośmioletniej obserwacji i dokumentowania wpływu kopalni na ludzkie ciało, architekturę i kulturę materialną, a także krajobraz.
Indywidualna wystawa Piotra C. Kowalskiego NIE ZŁA SZTUKA POCZTY otworzy się tego samego dnia (30.06) w Galerii Entropia. Wrocławska ekspozycja koncentrować się będzie na mailartowym wycinku twórczości artysty znanego przede wszystkim z niekonwencjonalnych prac malarskich, w których pigmenty i gest twórcy zastępuje m.in. powolne działanie żywiołów na podobrazia. W ostatnich latach dołączyły do nich właśnie działania mailartowe, w ramach których Kowalski tworzy nietypowe obiekty, a następnie wysyła je pocztą do artystów, galerii i instytucji.