22–28 maja
Białystok
W ramach 37. Dni Sztuki Współczesnej w środę (24.05) w galerii Białostockiego Ośrodka Kultury otworzy się solowa wystawa Marty Bogdańskiej Love that dare not to speak its name. W swoim najnowszym projekcie artystka podąża śladem Selmy Lagerlöf, szwedzkiej pisarki, która w 1909 roku jako pierwsza kobieta zdobyła literackiego Nobla. Bogdańska przygląda się queerowemu dziedzictwu autorki poprzez kolaże i obiekty sięgające po archiwa, fotografie, filmy, teksty i rzeźby, odnosząc je jednocześnie do obecnej sytuacji społeczności LGBTQ+.
Kraków
Mirosław Bałka, „Kości”, 1994, tusz na papierze, 29,6 x 21 cm, dzięki uprzejmości Galerii Starmach
Po dwudziestu latach od pierwszego pokazu w Galerii Starmach Mirosław Bałka powraca do niej z nową wystawą. Otwierane jutro (23.05) SEMPER FRAGMENTUM to projekt powstały z myślą o przestrzeni krakowskiej galerii, mieszczącej się w zabytkowym budynku Domu Modlitwy zboru izraelickiego Zuchera, powstałym na przełomie lat 70. 80. XIX wieku i utrzymanym w stylu Rundbogenstilu. Jednocześnie Bałka konstruuje retrospektywne spojrzenie na wcześniejsze etapy swojej twórczości, prezentując zarówno nowe realizacje, jak i sięgając po wczesne prace na papierze z lat 90.
Dzień później (24.05) w Muzeum Narodowym w Krakowie otworzy się przygotowana przez Giedrė Jankevičiūtė i Andrzeja Szczerskiego wystawa Wilno, Vilnius, Vilne 1918–1948. Jedno miasto – wiele opowieści. Ekspozycja prezentować będzie obrazy miasta w sztuce artystów polskich, litewskich, żydowskich i białoruskich, składające się na mozaikową panoramę wieloetnicznego i wielokulturowego Wilna w burzliwym i dramatycznym okresie historycznym, kiedy zmianie ulegała jego struktura społeczna i tkanka urbanistyczna, a samo miasto znajdowało się w granicach Polski, Litwy oraz pod okupacją hitlerowską i radziecką. Obok klasyków pokroju Jana Bułhaka i Ludomira Sleńdzińskiego zobaczymy także prace mniej rozpoznanych artystek i artystów, jak Hanna Milewska, Józef Horyd czy Hadassa Gurewicz-Grodzka, a część dzieł pokazana zostanie publicznie po raz pierwszy.
Lublin
Wystawę o charakterze autoterapeutycznego „ponownego przechodzenia przez katolickie wychowanie” zaprezentuje w sobotę (27.05) w Galerii Labirynt Paulina Mazurek. Tyle dobrego zawdzięczam Tobie, Panie będzie jednocześnie rozprawą z lękliwą i okopaną w rytuałach polską religijnością, krytyczną wobec instytucji rodzimego Kościoła katolickiego i systemu edukacji religijnej, a jednocześnie opowieścią osoby pozostającej przy wierze chrześcijańskiej i poszukującej sposobu na wydestylowanie jej wartości z tego, co zostało autorce w dzieciństwie narzucone.
Poznań
W piątek (26.05) w galerii Skala otworzy się indywidualna wystawa Magdaleny Łazarczyk Na początku była góra, kuratorowana przez Ewę Borysiewicz. Zobaczymy na niej zbiór nowych prac, kolaży, w których artystka konstruuje wyobrażone pejzaże z fragmentów monografii dawnych mistrzów, przekrojowych publikacji z zakresu historii sztuki i katalogów wnętrzarskich umieszczonych na fragmentach marmurowej płyty.
Sopot
Po wystawach w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku i Muzeum Współczesnym Wrocław sprzed kilku lat polska publiczność ponownie będzie mogła zobaczyć monograficzny pokaz Tony’ego Cragga, tym razem w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. Kuratorowana przez Eulalię Domanowską Alternatywna rzeczywistość otworzy się w sobotę (27.05) i prezentować będzie szklane rzeźby i instalacje brytyjskiego rzeźbiarza, towarzyszące im rysunki i akwarele w przestrzeni galerii oraz rzeźby usytuowane w Parku Północnym w Sopocie.
Szczecin
Indywidualna wystawa Patrycji Orzechowskiej Przytulmy to, co ciemne otworzy się w czwartek (25.05) w Trafostacji Sztuki w Szczecinie. Na kuratorowanej przez Stanisława Rukszę ekspozycji znajdą się prace z ostatnich kilku lat, w których artystka sięga po medium ceramiki i ready-mades, funkcjonujące samodzielnie, ale także jako całościowa przestrzenna instalacja. W swoich najnowszych realizacjach Orzechowska przygląda się przede wszystkim relacjom pomiędzy ludźmi i przedmiotami. Z prozaicznych rzeczy wydobywa poetyckość, surrealność i melancholię, wykorzystując wydobyte z ziemi i piwnic pordzewiałe narzędzia czy zamieniając termosy w urny.
Sonia Rammer, „O kobiecie, która myślała, że jest psem”, kadr z wideo performansu, 2022, dzięki uprzejmości Galerii Sztuki Wozownia
Toruń
Dwie nowe wystawy zaprezentuje w czwartek (25.05) Galeria Sztuki Wozownia w Toruniu. O kobiecie, która myślała, że jest psem Soni Rammer to pokłosie jej rezydencji na Grenlandii. W otoczeniu śnieżnej pustyni artystka obserwowała zwyczaje tytułowych psów, jednego z niewielu dynamicznych elementów lodowego krajobrazu, a na podstawie obserwacji sama starała się performatywnie „wejść w skórę” zwierząt, przekroczyć granice własnej tożsamości i antropocentrycznej perspektywy. Mitopeja koloru Szymona Osińskiego to z kolei projekt, w którym artysta postawił sobie za cel stworzenie alternatywnego systemu kulturowego odczytu barw. Przyjmując założenie, że kolor odczytywany przede wszystkim poprzez pryzmat kultury i sam w sobie nie posiada określonych znaczeń, Osiński bada jego możliwości jako narzędzia kreowania nowych sensów.
Warszawa
Pytania o rolę artystów i artystek oraz miejsce sztuki w świecie destabilizowanym zbrojnymi konfliktami stawiać będzie otwierana w czwartek (25.05) w Fundacji Profile wystawa Poza dobrem i złem. Ekspozycja, na której znajdą się prace m.in. Józefa Robakowskiego, Krzysztofa Wodiczki czy Natalii Brandt, przypominać ma krytyczne tradycje sztuki nie godzącej się z zastanym porządkiem społecznym i politycznym oraz mechanizmami generowania przemocy i jej sankcjonowania. Wystawie będzie towarzyszył film z udziałem prezentowanych artystów i artystek, opowiadających o swoich inspiracjach i okolicznościach powstania prac.
Krzysztof Wodiczko, „Łuk triumfalny – Światowy Instytut na rzecz Obalenia Wojen”, 2010, wizualizacja, dzięki uprzejmości Fundacji Profile
Po kilku prezentacjach kolekcji Nocny Art Patrol w ostatnich latach w przestrzeniach rozmaitych rodzimych instytucji doczeka się ona własnego miejsca w Warszawie. W piątek (26.05) przy ulicy Mikołaja Kopernika 15 otworzy się Galeria Nocny Art Patrol i inauguracyjna wystawa Historie dzieją się na naszych oczach, na której zobaczymy prace m.in. Moniki Drożyńskiej, Adama Rzepeckiego i Bolesława Chromrego, składające się na wachlarz filtrowanych przez własną wrażliwość historii, od tych dotyczących prozaicznych, codziennych sytuacji po komentarze na temat kluczowych współczesnych wydarzeń.
Dzień później (27.05) w przestrzeni Marszałkowskiej 18 otworzy się indywidualna wystawa Sebastiana Pawlaka, do tej pory znanego publiczności jako aktor związany z teatrem TR Warszawa i pojawiający się na dużym ekranie w filmach m.in. Agnieszki Holland, Jagody Szelc czy Jana P. Matuszyńskiego. W Zamazywaniu zobaczymy inną twarz Pawlaka – twórcy barwnych kolaży, w których ciężkie tematy łączą się z próbami dotarcia do dziecięcej wrażliwości i niewinności, przywoływanej przez wkomponowywane w prace rysunki córki artysty, Aurelii.
