1-7 marca
Jelenia Góra
O własnej ponad dwudziestoletniej drodze emancypacji pod przewodnictwem feministycznych artystek i poszukiwaniu sposobów na to, by nie podporządkowywać się stworzonym przez mężczyzn dla mężczyzn normom kulturowym opowiadać będzie przekrojowa wystawa Agaty Zbylut, której kuratorką jest Magdalena Swacha Komborska, otwierana w czwartek (4.03) w BWA Jelenia Góra. Znajdzie się na niej kilkanaście projektów artystki, od wczesnych, z okresu tuż po studiach, po premierowy film, od którego cała ekspozycja zaczerpnęła nazwę – Pamiętaj o obietnicy lepszego jutra. W filmie stworzonym wraz z m.in. scenarzystą Markiem Mardosewiczem, montażystą i operatorem Jakubem Łącznym, dźwiękowcem i kompozytorem Łukaszem Markiewiczem i wyprodukowanym przez kuratorkę wystawy Zbylut wciela się w kilka bohaterek i bohatera, którzy snują opowieść o jej życiu stopniowo przeradzającą się w zaciekły hejt. Podobnie jak reszta wybranych przez artystkę na jeleniogórską wystawę prac, stanowi on kolejny rozdział w opowieści o tym jak kobieca perspektywa jest marginalizowana i o tym co z pewnością siebie i poczuciem własnej wartości artystki dzieje się przez lata funkcjonowania w świecie podporządkowanym pozornie obiektywnej, męskiej perspektywie.
Legnica
Feministyczną refleksję w oparciu o własną historię rozwijać będzie również Karolina Jaklewicz w swojej indywidualnej wystawie otwieranej w czwartek (4.03) w Galerii Sztuki w Legnicy. Artystka znana m.in. z zeszłorocznego projektu Polska Gościnność w Muzeum Współczesnym Wrocław i będąca inicjatorką Przeglądu Młodej Sztuki „Świeża krew” w wystawie Ojciec odchodzi dokonywać będzie symbolicznego pożegnania z patriarchatem przy okazji bardziej intymnego pożegnania z własnym ojcem.
Poznań
W piątek (5.03) w Galerii Piekary otworzy się wystawa Macieja Świeszewskiego kuratorowana przez Bogusława Deptułę. Na Hortis Linearis zobaczymy rysunki artysty związanego z gdańską akademią, wybór z niezwykle obszernego zbioru, jako że jak deklaruje Świeszewski, rysunek jest dla niego najważniejszą ze sztuk. Rysunkowe kompozycje artysty są gęste, wypełnione licznymi motywami rodem z zielników, roślinami, owadami, bezkręgowcami, grzybami, ale też figurami kukieł i pacynek, postaci Chrystusa i everymenów.
Radom
Dwie monograficzne wystawy zaprezentuje w piątek (5.03) Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia w Radomiu. Piękno idei. Obrazy z lat 1980-2020 będzie największą jak dotąd prezentacją malarskiego dorobku Ryszarda Waśki, artysty kojarzonego przede wszystkim z Warsztatem Formy Filmowej. Na ekspozycji kuratorowanej przez Andrzeja Paruzela i Łucję Waśko zobaczymy obrazy z ostatnich czterech dekad, począwszy od minimalistycznych i analitycznych kompozycji z początku lat 80., w których artysta wykorzystywał m.in. sadzę, złoto czy czyste sypkie pigmenty, przez „obrazy telewizyjne”, po nostalgiczne cykle z ostatniej dekady opowiadające o rodzinie i przyjaciołach. Równolegle otworzy się w Elektrowni wystawa Sławomira Marca Otchłanie i labirynty, na której również dominować będzie malarstwo, uzupełnione także wyborem filmów i performansów artysty.
Sopot
Przekrojowa wystawa Zuzanny Bartoszek otworzy się w piątek (5.03) w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. Kuratorowany przez Adama Mazura Autoportret (Anatomia poetki) prezentować będzie gwasze i obrazy na płótnie z ostatnich dwóch lat uzupełnione nagraniami wierszy Bartoszek, w obu przypadkach skupiające się na eksplorowaniu stanów wewnętrznych i spiętrzaniu metafor. Sopockiej wystawie towarzyszyć będzie też premiera katalogu z obrazami i poezją.
Warszawa
Wystawę w procesie, która ewoluować będzie przez najbliższe tygodnie, realizuje w Galerii Nanazenit Jakub Słomkowski. W ramach wystawy Indian Slava. Nowy ogień artysta proponuje niecodzienne połączenie wierzeń słowiańskich z praktykami religijnymi rdzennych mieszkańców ameryki. Obrazy i obiekty Słomkowskiego mają pełnić rolę ochronną, apotropaiczną, strzec przed działaniem złych sił w nawiązaniu do tradycyjnych wierzeń, jednocześnie jednak artysta zestawia z sobą dwie odległe kultury nie tylko na zasadzie czystej spekulacji, ale też zwracając uwagę na wspólnotę doświadczenia opresji i kolonialnego podporządkowania.
Solowa wystawa Łukasza Zbroi Negatywy otworzy się w środę (3.03) w Galerii Promocyjnej. Artysta zaprezentuje na niej ekspresyjnie malowane portrety, w których przepracowuje wciąż na nowo zestaw tych samych motywów. Wśród portretownych pojawiają się wizerunki znanych osób, literatów, filozofów czy aktorów, a motywem o kluczowym znaczeniu jest w tym przypadku tytułowy negatyw, którego kulturowym znaczeniom artysta poświęca uwagę.
Dzień później (4.03) w Nowym Miejscu otworzy się wystawa dyplomowych prac Kai Wielowiejskiej i Olgi Zaremby powstałych pod kierunkiem Jana Mioduszewskiego w Pracowni Struktur Wizualnych na Wydziale Malarstwa warszawskiej ASP. Skonstruowany z drewnianej ramy, pleksi i wielkoformatowych wydruków „lightbox” Wielowiejskiej towarzyszyć będzie na Cieniu w oku instalacji Zaremby złożonej z dwóch lalek o ludzkich wymiarach, łóżka oraz projekcji.
Prace Ryszarda Winiarskiego i Mateusza Szczypińskiego wyrastają z zupełnie innych źródeł i zainteresowań, a sami artyści reprezentują dwa odległe od siebie pokolenia, jednak efekt ich prac bywa zaskakująco zbieżny wizualnie. W sobotę (6.03) w HOS Gallery otworzy się skoncentrowana na tych pokrewieństwach i różnicach wystawa Zdarzenia losowe. Jej tytuł wywodzi się z dorobku Winiarskiego i wskazuje na kluczową dla sztuki obu artystów rolę przypadku. W kompozycjach złożonych z czarnych i białych kwadratów autorstwa Winiarskiego przypadek to przede wszystkim zdanie się na zmienne losowe decydujące o kształcie dzieła, z którego wyeliminowane mają być subiektywność i emocjonalność. Z subiektywności o nostalgicznym charakterze nie rezygnuje natomiast Szczypiński, budujący swoje Krzyżówki z kolażowych wycinków m.in. częściowo uzupełnionych starych gazetowych łamigłówek.
Wrocław
Po pierwszej monograficznej wystawie w warszawskiej galerii Komputer i niedawnym pokazie w krakowskiej Widnej Bezimienny prezentuje nowy projekt we Wrocławiu, z którym związana jest stojąca za gothicowym awatarem trójka artystów. Do 28 marca potrwa wystawa i rezydencja Bezimiennego w działającym od niedawna nowym miejscu na galeryjnej mapie Wrocławia, czyli 66P. Łapy precz! to opowieść odnosząca się od polskich realiów ostatnich miesięcy – przede wszystkim protestów po drastycznym ograniczeniu prawa aborcyjnego – przefiltrowana oczywiście przez uniwersum Gothica. Tym razem artyści odnoszą się jednak przede wszystkim nie do oficjalnej pierwszej części sagi, w której postaci kobiece pełnią w większości role marginalne i podporządkowane mężczyznom, a do fanowskiego moda pod tytułem Velaya – historia wojowniczki, w którym tytułowa bohaterka zastępuje Bezimiennego w roli protagonistki i rozprawia się z patriarchatem.
Internet
Oglądanie w aktualnej sytuacji prac poświęconych podróżom to dość specyficzne doświadczenie, choć przynajmniej ich premiery stają się łatwiejsze do śledzenia, gdy nie trzeba pokonywać setek kilometrów, by na nie dotrzeć. W niedzielę (7.03) będzie więc można za pośrednictwem facebookowego profilu BWA Olsztyn uczestniczyć w premierze nowego filmu Anny Baumgart. Dziennik podróży zainspirowany jest historią Mieczysławy Nogajewskiej, właścicielki najpopularniejszego salonu fotograficznego w Gdyni czasów II RP, która podczas wojny straciła cały dobytek i wyruszyła w długą tułaczkę po kraju w poszukiwaniu miejsca, gdzie mogłaby założyć nową pracownię fotograficzną. Film dostępny będzie przez 24 godziny, a wieczorem w dniu premiery odbędzie się też dyskusja na jego temat z udziałem artystki, filozofki Doroty Sepczyńskiej oraz Zofii Krawiec i Bogny Stefańskiej.
Bogna Stefańska jest też współtwórczynią, wraz z Kubą Depczyńskim, pięcioodcinkowego podcastu o katastrofie klimatycznej Przyziemnie. Do tej pory ukazały się dwa odcinki tej produkowanej przez CSW Łaźnia w Gdańsku i ukazującej się na antenie Radia Kapitał serii. Tematu ekologii, w przecięciu ze sztuką i polityką dotyka też Michał Suchora w ukazującym się od stycznia podcaście BWA Sokołowsko. W jego ostatnim odcinku galerzysta rozmawia z Joanną Rajkowską przy okazji jej aktualnej wystawy w Zachęcie. Przy tej okazji polecamy oczywiście także naszą własną serię podcastową, prowadzoną przez Karolinę Plintę Godzinę Szumu, którą od niedawna znaleźć można także na Spotify.
W piątek (5.03) na facebookowym profilu OP ENHEIM będzie można obejrzeć transmisję spotkania wokół książki Dlaczego w sztuce ukraińskiej są wielkie artystki (o której w ostatnim wydaniu weekendowym „Szumu” pisała Anna Smolak). W dyskusji moderowanej przez Agnieszkę Wolny-Hamkało wezmą udział Anna Łazar, Asia Tsisar i Katarzyna Kozyra, które rozmawiać będą o tematach podejmowanych w książce wydanej w polskiej wersji przez Fundację Katarzyny Kozyry we współpracy z Instytutem Ukraińskim w ramach Programu Wspierania Studiów Ukraińskich im. Iwana Łysiaka-Rudnyckiego i podejmującej próbę opowiedzenia historii sztuki ukraińskiej w optyce płci kulturowej