„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020” w Galerii Bielskiej BWA

Sebastian Cichocki: Są to obiekty „towarzyszące” i „sąsiadujące”. Razem tworzą nową instalację – wypowiedź o konstruowaniu natury, niemożności wyjścia poza antropogeniczny pejzaż.

Wystawa realizacji artysty, zajmującego się efemerycznymi aspektami sztuki, którego twórczość opiera się na działaniach w naturze, wykonującego proste gesty i czynności wśród drzew, krzewów, traw i pól, wtapiającego się całym ciałem w krajobraz. Wystawa ukazuje różne formy dokumentujące działania artysty w rodzinnym Tuchowie w Małopolsce.

Sebastian Cichocki:
Prace Krzysztofa Maniaka powstają podczas wędrówek po lasach, łąkach i wzgórzach w Tuchowie (województwo małopolskie, powiat tarnowski), gdzie artysta mieszka i tworzy. Miejsca te są zarówno tłem dla jego działań, jak i dostarczają budulca do tymczasowych instalacji oraz rekwizytów użytych w performansach.

Przez ostatnią dekadę Maniak zrealizował setki interwencji, działań na obiektach i akcji: od prostych performansów (wydeptywanie ścieżek, przeciskanie się przez krzaki tarnin, mierzenie odstępów między drzewami za pomocą własnego ciała etc.) po bardziej rozbudowane, wieloetapowe działania (np. ze znalezionymi kośćmi sarny, zakończone ich pochówkiem – „Bez tytułu, Sarna, 2017–2018”.

Na wystawie prezentowane są różne formy dokumentowania działań mających miejsce w Tuchowie, m.in. fotografie, filmy, teksty literackie, instalacje, obiekty i książka. Status tych elementów na wystawie jest niejednoznaczny, nie wszystkie z nich można zdefiniować jak autonomiczne dzieła sztuki; nie powstałyby jednak, gdyby nie artystyczna rama działań Krzysztofa Maniaka. Są to obiekty „towarzyszące” i „sąsiadujące”. Razem tworzą nową instalację – wypowiedź o konstruowaniu natury, niemożności wyjścia poza antropogeniczny pejzaż.
Maniak testował dotychczas wiele różnych, nieraz złożonych, form dokumentowania swoich działań – od fotografii i filmu przez rysunek i rzeźbę, do łączonych intermedialnych utworów. Towarzyszyły im również prezentacje znalezionych, zmodyfikowanych obiektów oraz literackie teksty, wprowadzające elementy fikcyjne i konfabulacje. Dokumentacja nie pełni tu wyłącznie roli pomocniczej, odsyłając widza do „prawdziwego doświadczenia”. Przeciwnie, sztuczność dokumentacji podkreśla, jak bardzo zainscenizowana i sfabrykowana jest sama natura.
Każde z ćwiczeń wykonywanych przez Maniaka w środowisku pozamiejskim ukazuje, z humorystyczną dosłownością, „sztuczność” natury: jako pojęcia, bytu i doświadczenia. Natura jest „redagowana” (tak dalece, że niewiele pozostało z „oryginalnego” tekstu, poza pojedynczymi literami, tworzącymi dziś zupełnie nowe słowa), stając się takimi konstruktami jak bukiet polnych kwiatów w wazonie, pole pszenicy czy sosnowy las gospodarczy. Natura nie jest już (czy też raczej nigdy nie była) czymś zewnętrznym wobec człowieka – idealnym, szlachetnym i wzbogacającym duchowo jednostkę „tłem”. Granice pomiędzy mrowiskiem, polem tarnin i hałdą górniczą są tragicznie i groteskowo nieostre. Wystawa „Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2016–2020” opowiada, za pomocą kilku skromnych wypowiedzi artystycznych, o odtwarzaniu procesów „produkcji natury”, w czasach po końcu natury.

Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020 to druga odsłona wystawy prezentowanej w BWA Tarnów pt. Wybrane filmy, fotografie, spacery i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2016–2019 (30 października – 24 listopada 2019).

„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020”, widok wystawy, fot. Krzysztof Morcinek

„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020”, widok wystawy, fot. Krzysztof Morcinek

„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020”, widok wystawy, fot. Krzysztof Morcinek

„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020”, widok wystawy, fot. Krzysztof Morcinek

„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020”, widok wystawy, fot. Krzysztof Morcinek

„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020”, widok wystawy, fot. Krzysztof Morcinek

„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020”, widok wystawy, fot. Krzysztof Morcinek

„Wybrane filmy, fotografie i obiekty Krzysztofa Maniaka z lat 2017–2020”, widok wystawy, fot. Krzysztof Morcinek

Wystawie towarzyszą książka wydana przez BWA Tarnów w partnerstwie z Galerią Bielską BWA pt. Wybrane prace fotograficzne, dokumentujące działania, interwencje i obserwacje Krzysztofa Maniaka w Tuchowie i okolicach, w latach 2013–2019, pod redakcją Sebastiana Cichockiego oraz folder z opisem prezentowanych prac i tekstem o wystawie i sztuce Krzysztofa Maniaka. Autorem tekstów w obu wydawnictwach jest Sebastian Cichocki, autorką opracowania graficznego Kaja Gliwa. Teksty posiadają dwie wersje językowe: polska i angielską.