„Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza

Czy Poznań może przetrwać bez rzeki? Jakie znaczenie miała Warta dla miasta i jego mieszkańców na przestrzeni ostatnich 200 lat? Co dzisiaj do nas mówi? „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” to wystawa, która odkrywa głos współczesnej rzeki.

Rzeki są w nas. W wyobraźni tworzą obraz wody płynącej przez zielone tereny lub meandrującej między miejską zabudową. W dobie myślenia o zmianach, proponujemy spojrzeć na nie inaczej – poszukać niezmiennych cech i wyobrazić sobie nowe znaczenia na przyszłość.

W Galerii Śluza, zlokalizowane na Ostrowie Tumskim, w bezpośrednim otoczeniu Warty i Cybiny, prezentujemy opowieść o rzece i tym, co tworzy główną rzekę miasta: o faunie, florze, zabytkach techniki i współczesnych kreacjach artystycznych. Skupiamy się na najnowszych dziejach rzeki Warty w Poznaniu. Dekady od XIX do XXI wieku nie oddają całej historii rzeki, ale mają kluczowe znaczenia dla zrozumienia jej współczesnej kondycji. Wystawa podzielona jest na cztery części tematyczne: „Głos rzeki”, „Rzeczne osobliwości”, „Hydrowizje” oraz „Rzeczna demokracja”.

widok wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

widok wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

Cecylia Malik i Siostry Rzeki, widok wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

Katarzyna Bogusz, „Kropla na gorącym kamieniu”, 2024, z wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

Nawiązując do idei akwakrytyki zaproponowanej przez Annę Barcz, wykorzystujemy wyobraźnię ekologiczną, historyczną i społeczną, aby opowiedzieć, jak współcześnie traktuje się rzekę i w jaki sposób się o niej mówi. Przyglądamy się rzecznym osobliwościom: historycznym obiektom i współczesnym dziełom sztuki, które są dziedzictwem Warty.

Profil torfowy, widok wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

widok wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

widok wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

widok wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

Na wystawie zobaczyć można artystyczną rozmowę Gosi Kępy z rzeką, kamienie głodowe Katarzyny Bogusz (spekulacyjne obiekty zapowiadające susze) czy projekt muzyczny Szymona Waliszewskiego, który odkrywa przenikające się brzmienie rzeki i miasta, za pomocą dźwięków nagrywanych pod wodą. Ponadto, w projekcie wzięli udział: Anna Kędziora, Krzysztof Markowski, Linda Lemon, Daria Mielcarzewicz, Paweł Napierała, Jadwiga Anioła oraz Cecylia Malik i Siostry Rzeki.

Wśród rzecznych osobliwości znajduje się fragment dębu, który od ponad 3 tysięcy lat leżał w podmokłym starorzeczu Warty w Poznaniu oraz profil osadów rzecznych, który odsłania historię tego miejsca od okresy zlodowacenia. Najnowsze dzieje rzeki opowiadają między innymi znaki powodziowe z 1871 oraz 1891 roku, zabytki hydrotechniczne, międzywojenne pocztówki i grafiki Wilhelma Wilka Osseckiego czy filmy z otwarcia nowego kanału Warty w Poznaniu w 1968 roku.

Pawel Napierała, „Feretron”, 2024, z wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

Krzysztof Markowski, „W dół rzeki”, 2023, z wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

Zbiór małży z rodziny skójkowatych Unionidae z rzeki Warty w okolicach Poznania, 1966, Zbiory Przyrodnicze Wydziału Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, widok wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

Linda Lemon, „Jesteśmy częścią hydrosfery”, 2020, z wystawy „Warta. Ćwiczenia z wyobraźni” w Galerii Śluza, fot. Łukasz Gdak, dzięki uprzejmości Galerii Śluza

Mówi się, że historia jest nauczycielką życia. Ale jeszcze starszą i bardziej doświadczoną nauczycielką jest natura. A rzeka Warta to konkretne byty, ich sprawczość, głos, marzenia i dziedzictwo.

Zapraszamy na ćwiczenia z wyobraźni. Przewodniczką jest rzeka.