„W przestrzeni” Magdaleny Abakanowicz w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Wystawa W przestrzeni Magdaleny Abakanowicz, prezentowana wiosną w Muzeum Sztuk Dekoracyjnych i Designu w Rydze, które jest częścią tamtejszego Muzeum Narodowego, latem gości w rozszerzonej wersji we wszystkich galeriach oraz w Parku Rzeźby w Orońsku, pokazując wielowątkową twórczości wielkiej polskiej artystki. W ciągu 60 lat działalności artystycznej Magdalena Abakanowicz zajmowała się różnymi dziedzinami sztuki, przekraczając granice i łącząc rozmaite media. Odbywało się to na drodze eksperymentów i poszukiwań. Oprócz tkanin i abakanów powstały rysunki, rzeźby, instalacje przestrzenne, projekty architektoniczne, rzeźby w przestrzeni publicznej, które można zobaczyć w ważnych kolekcjach na terenie Europy, Azji, a przede wszystkim Stanów Zjednoczonych.

Na wystawie orońskiej najbardziej znanym abakanom towarzyszą rzeźby wykonane z jutowego płótna utwardzanego żywicą, m.in. Postacie stojące (1986–1987), Plecy (1976), Mutanty (1994–1996), a także Oracz (1996–1997). Ekspozycja pokazuje jak duże znaczenie miała dla artystki figura ludzka. Sporadycznie traktowana w sposób dosłowny, częściej pojawiała się jako ślad, odcisk, skorupa czy fragment tkanki. Charakterystyczne dla jej twórczości są cykle rzeźbiarskie przedstawiające pojedyncze postaci lub tłumy. Z kolei Gry wojenne i Katharsis są świadectwem zainteresowania autorki szeroko pojętą naturą. Wystawa, zorganizowana dwa lata po przedwczesnej śmierci Abakanowicz, jest przekrojowym przypomnieniem jej sztuki. Nadszedł czas badań i rekapitulacji. Jak dziś pokazywać twórczość wielkiej artystki i jej dziedzictwo, czy można powiedzieć coś nowego o jej życiu i sztuce, która powinna zająć należne jej miejsce w panteonie wielkich polskich mistrzów.

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz była jedną z najbardziej znanych w świecie polskich artystek (1930–2017). Zajmowała się tkaniną i rzeźbą, które w jej ujęciu znacznie przekraczały konwencjonalne ramy dyscypliny. Studiowała w latach 1950–1954 w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Początkowo zajmowała się malarstwem, by szybko przejść do innych dziedzin twórczości – tkaniny i rzeźby. Decydującym wydarzeniem otwierającym międzynarodową karierą artystki było otrzymanie w 1965 roku złotego medalu na Biennale w São Paulo. Zasłynęła tzw. „abakanami” oraz figuratywnymi kompozycjami przestrzennymi, które powstawały głównie z tkanin, juty, ale także z drewna, kamienia czy brązu. Wprowadziła techniki tkackie do galerii sztuki nowoczesnej. Monumentalne abstrakcyjne formy zawieszała w przestrzeni, przekraczając granice między tkaniną i rzeźbą, pomiędzy obiektem i otoczeniem. Jednocześnie intrygowała ją faktura materii. Abakany, wykonane z barwionego, sizalowego włókna zachwycają zwielokrotnioną organicznością. Artystka pisała: […] (Abakany) drażniły ludzi. Były nie w porę. W tkactwie gobelin francuski, w sztuce: pop-art i sztuka konceptualna, a tu [formy] magiczne, skomplikowane ogromne…

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz, „W przestrzeni”, widok wystawy

Magdalena Abakanowicz reprezentowała Polskę na Biennale Sztuki w Wenecji w 1980 roku. Jest autorką blisko sześćdziesięciu instalacji w przestrzeni publicznej, m.in. dużych realizacji rzeźbiarskich w Parku Granta w Chicago, Parku Olimpijskim w Seulu w Korei Płd., Muzeum Miejskim w Hiroszimie w Japonii, Storm King Art Center pod Nowym Jorkiem, Ogrodzie Rzeźby Muzeum Izrael w Jerozolimie, Europos Parkas pod Wilnem na Litwie, a także na poznańskiej Cytadeli. Brała udział w słynnej, historycznej wystawie analizującej założenia i spuściznę sztuki feministycznej WACK! Art and the Feminist Revolution w Museum of Contemporary Art (MOCA) w Los Angeles (2007). Prezentowała swoje prace w Metropolitan Museum w Nowym Jorku i w kilkuset innych muzeach i galeriach Europy, Ameryki Północnej, Azji i Australii. Odznaczona dwukrotnie nagrodą rzeźbiarską przez Sculpture Center w Nowym Jorku.

Uzupełnieniem ekspozycji w Orońsku jest międzynarodowa konferencja, która odbędzie się 22 września 2019 r. w ramach Warsaw Gallery Weekend.