„To” Zbigniewa Warpechowskiego w Zachęcie

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

Wystawa w Zachęcie to pierwsza tak obszerna prezentacja twórczości Zbigniewa Warpechowskiego – prekursora sztuki performance w Polsce i jednego z pierwszych jej twórców na świecie – prezentująca dokumentację kilkudziesięciu akcji zrealizowanych przez artystę w ciągu ostatnich 50 lat.

Oskar Dawicki, performance podczas wernisażu wystawy

Autorzy zdają sobie sprawę z paradoksu, jakim jest prezentacja w galerii niemożliwej do odtworzenia, efemerycznej sztuki polegającej na unikalnym doświadczeniu artysty i widzów. Dokumentacja jest tylko nośnikiem pozwalającym performance’owi istnieć dalej w czasie i przestrzeni, nie jest jednak celem działania artysty, o czym świadczy często niska jakość techniczna realizowanych podczas akcji nagrań wideo. Dlatego na wystawie prezentowane są przede wszystkim te z nich, które pozwalają uchwycić dążenie artysty do autentycznych przeżyć i odczucia metafizycznego charakteru rzeczywistości oraz pragnienie włączenia w ten proces innych. Oprócz fotografii i filmów wideo dokumentujących akcje performance, na wystawie pokazywane są towarzyszące im teksty artysty i szkice przygotowawcze, wreszcie odgrywające istotną rolę w jego działaniach rekwizyty i kostiumy. W kilku miejscach wystawy zaaranżowane zostały przestrzenie, w których potencjalnie mogą zostać powtórzone dawne performance Warpechowskiego.

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

Ekspozycja jest pomyślana tak, aby przejście przez nią odnosiło się do poszczególnych etapów zdarzenia performance’u: przygotowania (wyciszenia), realizacji (ekspresyjnej lub implozyjnej akcji) i rozładowania napięcia (kontemplacja zdarzenia z perspektywy czasu).

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

Przekrojowa prezentacja twórczości Warpechowskiego ujawnia jej zaskakującą różnorodność i wielowątkowość: od poezji wizualnej i prac konceptualnych, inspirowanych filozofią Wschodu dzieł odnoszących się do pojęcia „Nic”, po realizacje wykorzystujące ekspresję poddanego niekiedy ekstremalnym próbom ciała, agresję lub autoagresję, zaangażowane politycznie.

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

Akcje performance – a także nie mniej istotne dla samego artysty obrazy, rzeźby oraz poezja – ukazane są w kontekście związków Warpechowskiego ze środowiskiem krakowskiej kontrkultury, polskiej neoawangardy oraz jego bliskich relacji z takimi artystami jak Tadeusz Kantor, Jerzy Bereś czy Andrzej Partum. Wyraźnie zaznaczone jest również uczestnictwo Warpechowskiego w światowym nurcie sztuki akcji.

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę

To, Zbigniew Warpechowski, widok na wystawę