„The Crowd Man” Marcina Dudka w Muzeum Współczesnym Wrocław
Wystawa Marcina Dudka The Crowd Man splata w sobie autobiograficzną narrację z wypowiedzią na temat psychologii tłumu, agresji i przemocy. Te dwa elementy pozostają kluczowe dla stawianych przez artystę pytań o to, w jaki sposób przemoc i agresja mogą wpływać na relacje między ludźmi oraz jakie mechanizmy je wyzwalają.
Dudek w drugiej połowie lat 90. XX wieku jako nastolatek należał do grupy kibicowskiej krakowskiego klubu piłkarskiego Cracovia. Intensywnie uczestniczył w życiu stadionowym i w chuligańskich wybrykach. Doświadczenia tamtego czasu powracają w jego sztuce w formie osobistych reminiscencji i zapożyczeń. Na wystawie studium jego własnego przypadku służy twórcy do szerszego spojrzenia skupionego na zależności między jednostką a tłumem. Artysta ukazuje system, który jednocześnie pozostaje oparty na porozumieniu i konflikcie. Jednostka ginie w tłumie, ulegając podporządkowaniu, ale z drugiej strony czerpie siłę ze zbiorowości. W tej zwrotnej relacji tak samo istotne pozostają czynniki władzy i rywalizacji, jak również strachu oraz alienacji.
Marcin Dudek emocje tłumu filtruje przez własne doświadczenia, a głównym obszarem jego aktywności staje się stadion sportowy. Ta architektoniczna forma, znana już od starożytności jako miejsce rozgrywek masowych imprez widowiskowych, uosabia w działaniu artysty zarówno tłum, jak i władzę, także zjawisko przemocy czy nierzadko tragedii. Pozostaje także synonimem społeczeństwa spektaklu.
Elias Canetti, austriacki pisarz, w eseju Masa i władza deklarował, iż u podstaw wszelkich zachowań ludzkich w życiu społecznym leżą osamotnienie i wyobcowanie jednostki. To właśnie lęk przed utratą tożsamości, samotnością i zepchnięciem na margines może stanowić genezę fanatyzmu oraz dyktatury.
Na wystawie artysta przywołuje ekstremalne historie, które miały miejsce w przestrzeni stadionów sportowych, i łączy je z osobistymi doświadczeniami. Jego opowieść pozostaje historią o zmaganiach jednostki pogrążonej w tłumie, który uwodzi ją oraz zniewala niczym zaraza.
Marcin Dudek (ur. 1979) studiował na University of Art Mozarteum w Salzburgu i Central Saint Martins w Londynie. Tworzy głównie instalacje, obiekty, niejednokrotnie łącząc je z działaniem performance. Jego prace były eksponowane w wielu instytucjach i imprezach artystycznych na całym świecie, m.in. Manifesta 12, Kunstlerhaus w Salzburgu, Arad Art Museum, Moscow Museum of Modern Art, NADA Miami, Art Central Hong Kong. W swojej praktyce artystycznej buduje najczęściej sytuacje oparte na konfrontacji świata przemocy ze światem sztuki. W tym celu niejednokrotnie odwołuje się do historii wydarzeń stadionowych, a także przywołuje wątki biograficzne z czasów przynależności do środowiska kibicowskiego. Mieszka w Brukseli.
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Marcin Dudek
- Wystawa
- The Crowd Man
- Miejsce
- Muzeum Współczesne Wrocław
- Czas trwania
- 31.05–26.08.2019
- Osoba kuratorska
- Piotr Lisowski
- Strona internetowa
- muzeumwspolczesne.pl