„Sprawna ręka” Moshe Kupfermana i Marka Chlandy w BWA Tarnów

Byliśmy w pracowni Marka Chlandy. Na stole leżała książka z obrazami. Obrazy były bardzo intensywne, intrygujące. Zapytaliśmy: kto je namalował? Marek odpowiedział: Moshe Kupferman, malarz z Jarosławia. Tak zaczyna się ta historia. Jej głównym bohaterem jest Moshe Kupferman (1916-2003) – jeden z najważniejszych izraelskich artystów, budowniczy kibucu Bojowników Gett. Kupferman zanim został malarzem, pracował jako murarz. Sprawna ręka to tłumaczenie hebrajskiego Jad Charuzim. Pod taką nazwą w przedwojennym Jarosławiu działało Stowarzyszenie Rękodzielników Żydowskich. Fascynację życiem i twórczością Kupfermana przepracowywaliśmy kolektywnie w gronie zaproszonych do projektu artystów, instytucji i wielu przyjaciół. Ta opowieść ma kilka ważnych punktów – lata 30., lata 90. ubiegłego wieku, teraźniejszość i przyszłość. Nie wszystkie historie biegną linearnie. Niektóre znajdują swoje zakończenie po długiej przerwie, inne dopiero się wydarzą.

Sprawna ręka, fragment ekspozycji w głównej sali wystawowej, fot. Przemysław Sroka

Sprawna ręka, widok wystawy, fot. Przemysław Sroka

Sprawna ręka, widok wystawy, fot. Przemysław Sroka

Wspólna wystawa prac Moshe Kupfermana i Marka Chlandy miała odbyć się w Izraelu kilka lat temu. My zapraszamy na nią do Tarnowa, a potem do Gdańska. Na wystawie prezentowany jest szeroki wybór prac Kupfermana, począwszy od obrazów z lat 60. po 2000, połączony z dziełami Marka Chlandy. Wystawa została przygotowana w 90. rocznicę urodzin Kupfermana, przypadającą w 2016 roku.

Marek Chlanda, After ‘The Rift in Time’ – I, 2008, dzięki uprzejmości artysty

Marek Chlanda, After “The Rift in Time“, 2008, fragment cyklu

Moshe Kupferman, Painting 107, olej na płótnie, 130 x 195 cm, 1994, dzięki uprzejmości Kupferman Collection

Sprawna ręka, widok wystawy, fot. Przemysław Sroka

Sprawna ręka, fragment ekspozycji w głównej sali wystawowej, fot. Przemysław Sroka

Sprawna ręka, widok wystawy, fot. Przemysław Sroka

Moshe Kupferman (ur. 12 sierpnia 1926 roku w Jarosławiu) wyemigrował do Izraela w 1948 roku, gdzie był jednym z założycieli kibucu Bojowników Gett Lohamei HaGetaot. Pracował tam jako murarz, ale równocześnie rozwijał swój talent artystyczny. Stworzył własny rozpoznawalny styl malarski, który zyskała wielkie uznanie. Wybitne osiągnięcia w tej dziedzinie zaowocowały szeregiem jego indywidualnych wystaw, w takich miejscach jak Muzeum Izraela w Jerozolimie, Muzeum Sztuki Współczesnej w Hajfie, Stedelijk Museum w Amsterdamie, Muzeum Narodowe w Sztokholmie czy Centrum Pompidou w Paryżu. Jego prace pokazywane były również na wielu wystawach zbiorowych, m.in. XLII Biennale Sztuki w Wenecji. Zmarł 20 czerwca 2003 roku w swoim kibucu.

Marek Chlanda (ur. 1954 roku w Krakowie) rysownik, grafik, rzeźbiarz, autor instalacji, performer. Studiował na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, dyplom uzyskał w 1978 roku. Mieszka w Krakowie. Poznał Moshe Kupfermana w 1993 roku. Kilkakrotnie odwiedzał kibuc Lohamei HaGetaot, gdzie Kupferman mieszkał i pracował.