„Spotkanie” Pawła Zaręby i Krzysztofa Żwirblisa w Ośrodku Sztuki Lescer

Wystawa Spotkanie jest niczym innym jak samym spotkaniem, rozumianym na wiele sposobów i odbywającym się na wielu poziomach. Spotkaniem dwójki artystów, dwójki przyjaciół, dwóch różnych światopoglądów i pomysłów na to, czym jest sztuka, do czego jest nam potrzebna i jakie pełni funkcje. Epidemia COVID-19 nadała jej nowe znaczenie – spotkania, które nigdy się nie odbyło – sytuacji, której każdy z nas doświadczał nie raz przez ostatnie dwa miesiące. Wystawa powstała w tych specyficznych warunkach, w których artyści, zamiast wspólnie pracować nad projektem, musieli zająć się nim odrębnie, opierając się na komunikacji pośredniej, ustalając grafik działań tak, aby, wbrew pierwotnym założeniom, nigdy się nie spotkać.

Paweł Zaręba i Krzysztof Żwirblis, reprezentanci średniego pokolenia polskich artystów, reprezentują dwa skrajnie odmienne nurty sztuki współczesnej. Zarębę interesuje forma i poszukiwanie piękna wytwarzanych obiektów. Żwirblis jest zaangażowanym społecznie aktywistą, uczestnikiem kilkuset przedstawień, akcji ulicznych i projektów performatywnych. Był członkiem eksperymentalnej grupy Akademia Ruchu i kuratorem galerii AR w kinoteatrze „Tęcza” oraz Galerii Studio w Warszawie. Sam koncept spotkania jest kluczowy dla jego działań, które angażują nie tylko artystę, lecz również widzów, lokalne społeczności, z którymi pracuje. Z kolei Zaręba spotyka się sam na sam z materią malarską, po czym pozwala na kolejne indywidualne i intymne spotkania widza z jego twórczością. Dzięki interwencjom powstałym w galerii, można prześledzić proces powstawania niektórych prac.

Paweł Zaręba, „Spotkanie”, widok wystawy

Paweł Zaręba, „Spotkanie”, widok wystawy

Paweł Zaręba, „Spotkanie”, widok wystawy

Na wystawie zaprezentowane zostały filmy i fotografie Krzysztofa Żwirblisa dokumentujące działania performatywne, wielodniowe akcje społeczno-artystyczne oraz instalacje w przestrzeni publicznej, które powstały głównie w ciągu ostatnich trzech lat. Dla artysty ważna jest wymiana opinii i doświadczeń z widzem, który staje się aktywnym uczestnikiem działania. W projekcie Muzeum Społeczne, zrealizowanym przy okazji Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Efemerycznej „Konteksty” w Sokołowsku, Żwirblis połączył spotkania z mieszkańcami regionu z tworzeniem filmu i zrealizowaną na koniec projektu wystawą. Każdy z elementów jest tak samo ważny, a ideą, która za nimi stoi jest przekonanie o tym, że każdy z nas jest skarbnicą historii, doświadczeń i przedmiotów wartych tego, by tworzyły osobne, prywatne muzeum. Artysta myśli o przeprowadzeniu podobnej aktywności w Zalesiu Górnym, jednak obecne warunki niestety na to nie pozwalają. Inne filmy i dokumentacje dotyczą akcji przeprowadzonych między innymi na Placu Konstytucji i na Kamionku w Warszawie, oraz we włoskim mieście Faenza. Pokazana została również starsza seria – Mimikra z 1983 roku, portrety środowiska artystycznego związanego ze Studenckim Centrum Środowisk Artystycznych „Dziekanka”, członków Akademii Ruchu. Jedna z interwencji znalazła się również na zewnątrz galerii.

Krzysztof Żwirblis, akcja performatywna „Rogatka”, kadr z wideo, 2019

Krzysztof Żwirblis, „Spotkanie”, widok wystawy

Krzysztof Żwirblis, „Mimikra”, 1983

Krzysztof Żwirblis, „Muzeum Soko”, kadr z wideo, 2017

Krzysztof Żwirblis, „Spotkanie”, widok wystawy

Krzysztof Żwirblis, „Jazdów”, 2019-2020

Paweł Zaręba przedstawia swoje najnowsze prace na papierze i płótnie, dokonał również interwencji malarskich w przestrzeni galerii. Działanie Zaręby, skupiające się na powrocie do istoty malarstwa, jest z założenia niezmiennie różne od twórczości Żwirblisa, co stanowi ciekawe połączenie nie tylko wizualne, lecz również koncepcyjne. Skupione na poszukiwaniach formalnych prace Zaręby nie potrzebują widza – uczestnika wydarzeń, aby powstać. Proces twórczy odbywa się między materią malarską i przestrzenią. Widz jest gościem – odkrywcą w intymnym świecie tworzonym w pojedynkę.

W późniejszym terminie planowana jest wspólna inicjatywa artystów, której celem będzie animacja i rewitalizacja opuszczonego obiektu w Zalesiu Górnym, jakim jest dawny bar znajdujący się w drodze nad stawy. Ten bar również mógłby nazywać się Spotkanie, do czego nawiąże w swoim działaniu Żwirblis, nadając miejscu nazwę i odwołując się do jego dawnej funkcji – miejsca spotkań mieszkańców Zalesia.