„Siedmiu ojców” Zuzanny Janin w Lokal_30

Zuzanna Janin, Siedmiu ojców / Seven Fathers, 2014

Zuzanna Janin już od przypadającego na wczesne lata 90. początku swojej twórczości wykorzystuje w swoich pracach elementy własnej biografii i wpisuje je w szerszy kontekst, uniwersalizując tym samym osobiste doświadczenie. Artystka rozpoczynała swoją działalność tworząc Pokrowce (1992). Te zwiewne formy, szyte z białego jedwabiu spadochronowego, stanowiły próbę opisu najbliższego otoczenia, a także próbę ochrony odległych wspomnień oraz pamięci o przeżyciach związanych z konkretnymi przestrzeniami i przedmiotami codziennego użytku. Gra między tym, co zewnętrzne i tym, co wewnętrzne, połączenie fizycznej osłony oraz symbolicznej ochrony jest jednym z istotnych wątków w twórczości Zuzanny Janin.

Zuzanna Janin, Dom jako urządzenie optyczne / House as an Optical Device, 2014

Początkowe poszukiwania zaprowadziły artystkę od miejsc i przedmiotów, które pokrywała płachtami pokrowców lub owijała drucianą siecią, do odkrycia ciała jako „pokrowca na człowieka”. Janin przeszła do eksploracji własnej tożsamości poprzez poszukiwanie granicy pomiędzy ja i nie-ja. „Ile mnie jest w innych – babce, matce, córce?”, zdawała się pytać artystka w cyklu przenikających się, laminowanych fotografii przedstawiających brzuchy, nogi, ręce, stopy najbliższych kobiet. Dialektyka wnętrza i zewnętrza, skóry i szkieletu, trwałego i nietrwałego, powróciła w rzeźbach z mosiężnych prętów oddających kształty ciała. Artystka obkładała mosiężne szkielety watą cukrową, której struktura zmieniała się wraz z upływem czasu, podkreślając dialektyczny charakter ciała.

Zuzanna Janin, Korzenie / Roots, 2014

Na pierwszej indywidualnej wystawie Zuzanny Janin w lokalu_30 pokazujemy jej najnowsze realizacje – prace stworzone na tę wystawę, lecz będące efektem wcześniejszych decyzji i refleksji. Poszukiwania te doprowadziły artystkę do stworzenia ekspozycji dotyczącej przekraczania klisz i nawyków obyczajowych, intelektualnych i społecznych, opartej na elementach własnej, częściowo odkrywanej, a częściowo wymyślonej biografii. Solidne, rodzinne Volvo 240 uległo transformacji w grupę dronów o zaskakujących kształtach. W pracach Dom jako urządzenie optyczne oraz Taniec jako urządzenie mapujące (2014) dom artystki staje się swoistą mapą codzienności, ale też rodzajem przyrządu optycznego, w którym rzeczywistość mieni się, snuje lub trwa w zależności od dynamiki ruchu. Zuzanna Janin zabiera nas w taniec po swojej przestrzeni, w badanie jej krokami stawianymi w takt muzyki. „Kultura” domu w płynny sposób przechodzi w „naturę” ogrodu, gdzie pnie drzew i ich niewidoczne korzenie zostają sfotografowane i skatalogowane, przez co zyskują miano obiektów, elementów mapowanego terytorium. To również zaprezentowanie od wewnątrz codziennego doświadczenia eksploatacji modernistycznej architektury.

Zuzanna Janin & Kamen Stoyanov,
Meeting Halfway. Warszawa – Sofia
(47° 33’ N and 22° 19′ E), 2014

Najważniejszym elementem wystawy są nowe rzeźby Janin – odnosząca się do dzieciństwa artystki figura tańczącej dziewczynki Tancerka (2014), przemierzające współczesną czasoprzestrzeń drony (VOLVO240, Transformed Into 4 Drons, 2014) oraz Siedmiu ojców (2014). Ta tytułowa praca odwołuje się do poszukiwań artystki widocznych już w jej poprzednich realizacjach – przede wszystkim w Idź za mną, zmień mnie, już czas (1995-97) oraz w Pomiędzy (2005-2008). Artystka rozbija stereotyp ojca reprezentującego autorytet, siłę, nieomylność oraz tradycyjne postrzeganie relacji pomiędzy córką a ojcem. Tę konserwatywną figurę Zuzanna Janin przeciwstawia obrazowi zwykłego człowieka, kroczącego przez życie z bagażem słabości i który niezależnie od swojej banalności lub ponadprzeciętności wchodzi w relacje z otoczeniem, pozostawiając ślad siebie wśród najbliższych mu osób. Artystka, poddając swoistej wiwisekcji wszystkie swoje relacje, w których pojawiła się społeczna, kulturowa lub rodzinna figura „ojca”, pisze listy do mężczyzn, którzy odgrywali w jej życiu tę rolę. Janin, krnąbrna córka, rozbija figurę ojca na siedem małych figurek i umieszcza je na pniach, powstałych z pociętego pnia wielowiekowego dębu powalonego przez wichurę. Dekonstruuje, a właściwie rozbija tradycyjnie pojmowane ojcostwo, przewartościowując je, a jednocześnie czyniąc z fragmentów swojej biografii ważną i uniwersalną wypowiedź o jednym z istotniejszych kryzysów współczesności.

Zuzanna Janin, Siedmiu ojców / Seven Fathers, 2014

Zuzanna Janin, Siedmiu ojców / Seven Fathers, 2014

Na wystawie można także zobaczyć premierowy pokaz instalacji Meeting Halfway Warszawa-Sofia (2014) wykonany we współpracy z bułgarskim artystą Kamenem Stoyanovem. Artyści spotkali się w punkcie wyznaczonym dokładnie w połowie dystansu z Warszawy do Sofii, na polu w Rumunii (47° 33’ N i 22° 19′ E), gdzie zasiedli przy stoliku wykonanym z dwóch połówek – warszawskiej i sofijskiej – i próbowali się porozumieć rozmawiając w swoich ojczystych językach: Janin po polsku, a Stoyanov po bułgarsku.

Zuzanna Janin, Siedmiu ojców / Seven Fathers, 2014

Zuzanna Janin, Tancerka / Dancer, 2014

Zuzanna Janin, VOLVO 240 (Transformed Into 4 Drones), 2014