„Shopmore” Anity Mikas i Markusa Liehra w Zonie Sztuki Aktualnej
W ramach przygotowań do najnowszego projektu Anita Mikas i Markus Liehr odbyli podróż do Tajwanu. Zwiedzili zachodnią część wyspy, przejechali różnymi środkami transportu z północy na południe. Wybór celu ich podróży z jednej strony był przypadkowy, z drugiej zupełnie nie. Mikas i Liehr zawsze kierują się opowieściami i sugestiami znajomych i bliskich im osób w wyborze miejsca na ziemi, które stanie się tematem kolejnego ich projektu. To właśnie te prywatne opowieści oraz ich własne (często bardzo powierzchowne i oparte na powszechnie obowiązujących stereotypach) wyobrażenia są punktem wyjścia konfrontacji z „odległymi kulturami”.
Warto przyjrzeć się bliżej metodzie pracy Mikas i Liehr. Jadąc w długą podróż nie przygotowują się zbytnio do niej. Nie czytają popularnych przewodników typu Lonely Planet. Przecież wiedzą już tak wiele, albo przynajmniej tak im się wydaje. Telewizja i Internet na co dzień dostarcza nam wystarczająco dużo informacji. Wydawać by się mogło, że w krótkim czasie można dowiedzieć się wszystkiego na temat jakiegoś miejsca.
Zachodnio-centryczne przewodniki utrudniają, zdaniem Mikas i Liehr, funkcjonowanie na miejscu i wypaczają perspektywę. Mamy już wystarczająco dużo oczekiwań wobec innych kultur skonstruowanych przez media popularne. Po przyjeździe do Tajwanu Mikas i Liehr starają się w możliwie naturalny sposób chłonąć to, co widzą, czują, jedzą i przeżywają. Uczą się, czym jest miejscowa kultura. Jedyne źródła do jakich sięgają to źródła historyczne. Poza tym kupują popularne, lokalne magazyny, zanurzają się, na ile to możliwe, w życie poznanych osób – najczęściej znajomych ich znajomych. Konfrontują te wszystkie przeżycia i informacje ze swoimi wyobrażeniami.
Projekt Shopmore nakreśla ciekawą perspektywę wobec turyzmu, art turyzmu, stylu życia artystów rezydencyjnych w świecie zdominowanym przez szybką turystykę, również tą proponowaną przez portale takie jak Airbnb, Couchsurfing, Home Exchange i inne.
Podejmując ten temat, nie są pozbawieni złudzeń, że tego typu wyjazdy, jak turyzm w ogóle, nie są kulturowo neutralne.
Projekt prezentowany w Zonie Sztuki Aktualnej jest częścią serii wystaw dedykowanych kulturze Tajwanu – miejsca, w którym tradycja miesza się z nowymi technologiami i masową produkcją. Prace, które można zobaczyć na wystawie odzwierciedlają jak tradycyjne rzemiosło przerodziło się w nisko budżetową masową produkcję podróbek.
Warto tu przypomnieć, że już od czasów Dynastii Song w XI wieku również rynek sztuki mierzy się ze zjawiskiem fałszerstw. Ich historia wiąże się z praktyką podrabiania tradycyjnych dzieł sztuki. Później w latach 70. i 80. XX wieku była to już masowa produkcja podróbek odzieży i innych artykułów konsumpcyjnych. Obecnie granice nielegalnej produkcji zostały przekroczone, zdaje się że nie obowiązują tam żadne reguły. Na rynku znaleźć można nawet nowe produkty opatrzone logiem innej znanej firmy, stworzone przez projektantów-fałszerzy. Pojęcie „oryginału” zaczyna nabierać tu nowych znaczeń, albo raczej przestaje znaczyć cokolwiek. Produkty mogą posiadać np. dwa logotypy jednocześnie, tworząc zupełnie nowy znak graficzny, napisy na koszulkach nie muszą być już gramatycznie poprawne. Wszystko to tworzy nowe doświadczenie estetyczne, do którego nie jesteśmy przyzwyczajeni w Europie na tak masową skalę.
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Anita Mikas, Markus Liehr
- Wystawa
- Shopmore
- Miejsce
- Zona Sztuki Aktualnej w Szczecinie
- Czas trwania
- 31.08-05.10.2019
- Osoba kuratorska
- Aurelia Nowak
- Strona internetowa
- zona.akademiasztuki.eu