„Republika słońca” w galerii Studio BWA Wrocław

BWA Wrocław zaprasza do galerii Studio na jedną z dwóch wystaw w ramach Sceny Artystycznej 22. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Nowe Horyzonty. Punktem orientacyjnym tej Sceny Artystycznej jest figura polarnego Słońca. Wystawa, jak co roku, jest przedłużeniem kinematograficznych poszukiwań prowadzonych na festiwalu, który tym razem odbywa się pod hasłem kino przesilenia.

widok wystawy, fot. Alicja Kielan

Wiola Ujazdowska, „Przepowiednia Łubinu i słońca co nigdy nie zachodzi”, 2022, fot. Alicja Kielan

Zuza Golińska „Słońca (Suns)”, 2019 i Styrmir Örn Guðmundsson, „ELDAR (Erupcja)”, 2021, fot. Alicja Kielan

Guido van der Werve, „Dzień, w którym nie kręciłem się wraz ze światem”, 2007, fot. Alicja Kielan

Wystawa poświęcona jest miejscu, które na mapie zbiorowej wyobraźni zajmuje globalna Północ. Wraz z artystami i artystkami poszukujemy tego miejsca na przecięciu szlaków migracyjnych, ekonomicznych dyskursów, procesów ekologicznych, egzystencjalnych doświadczeń, nowych mitów politycznych i starych rytuałów solarnych. Punktem orientacyjnym w tych poszukiwaniach jest figura polarnego Słońca, które rzuca zimne światło na obraz dzisiejszego świata, znajdującego się w toku symbolicznego przebiegunowania.

Wszyscy jesteśmy dziećmi jednego Słońca. To uniwersalny symbol i zwornik ziemskiej rzeczywistości. A jednak, choć Słońce jest jedno, istnieje zarazem wiele różnych słońc. Słońce, które żarzy się nad dramatycznie dotkniętymi przez zmiany klimatyczne obszarami dawnego, trzeciego świata, świeci inaczej od tego, w którego promieniach opalają się turyści w tropikalnych rajach wakacyjnych. W innym rytmie słońce wędruje po niebie globalnego Południa i globalnej Północy.

Styrmir Örn Guðmundsson, „Ognisko”, 2021 Tusz na papierze, fot. Alicja Kielan

widok wystawy, fot. Alicja Kielan

Kuba Bąkowski, „Radiostacja Wielka Niedźwiedzica. Fugleberget”, 2021; w tle: Amélie Laurence Fortin, „DECADE”, 2018-2022, fot. Alicja Kielan

A symboliczne bieguny wyobrażeń o świecie zbliżają się do geograficznych biegunów Ziemi. Północ, niegdyś znajdująca się na zimnych i niegościnnych peryferiach cywilizacji, przesuwa się w stronę centrum dyskursu. W kategoriach politycznych i społecznych, postrzegana jest jako spełnienie marzeń o końcu historii zmierzającej do happy endu – finału, w którym zatriumfuje demokracja i prawa człowieka, poziom życia będzie stabilnie wysoki i zasilany czystą, odnawialną energią. Najbardziej wyrazistym ucieleśnieniem tej fantazji jest współczesna Skandynawia.

Na wyobrażenie końca historii jako happy endu, nakłada się jednak inna narracja o kresie dziejów – wizja katastrofy klimatycznej. Z obrazem globalnej Północy jako zimnego raju na Ziemi kontrastuje zaś widmo Południa jako ziemskiego piekła nękanego upałem. Poza tym, nękanym polityczną niestabilnością, przemocą, oraz ubóstwem, pogłębianym przez cenę, którą mieszkańcy tej strony świata muszą płacić za dobrobyt bogatej Północy.

Kuba Bąkowski, „Nocny lot”, 2022, fot. Alicja Kielan

Globalizacja obsadziła Północ w roli figury społeczno-ekonomicznej utopii. Jako strona świata, określana jest z kolei przez Słońce, które w czasie zimowego przesilenia nie wstaje znad horyzontu, a w czasie przesilenia letniego nie zachodzi nigdy. Na wystawie łączymy różne wymiary Północy: solarny i społeczny, ekologiczny i egzystencjalny. Patrzymy w północne Słońce, przyglądając się jak jego promienie rysują pejzaż dzisiejszej rzeczywistości, a także kreślą scenariusze przyszłości.