„Pizza Soldiers” Ryszarda Góreckiego w Muzeum Narodowym w Szczecinie
Pizza Soldiers to prezentacja obszernego wyboru prac Ryszarda Góreckiego – artysty urodzonego w 1956 roku w Słubicach, którego debiut przypadł na wczesne lata 80. ubiegłego wieku i początek schyłkowej fazy komunizmu.
W burzliwych latach 90. Górecki z powodzeniem łączył indywidualną twórczość z prowadzeniem autorskiej Galerii Prowincjonalnej w Słubicach, doświadczając blasków i cieni polskiej transformacji ustrojowej. W 2002 roku, kiedy neoliberalizm utrwalał się w Polsce, Górecki wyemigrował do Berlina.
Scenariusz biograficzny ma w przypadku tego artysty fundamentalne znaczenie dla uprawianej przez niego sztuki. Górecki urodził się w apogeum zimnej wojny, wychował na pograniczu kultur i języków, w cieniu wielkiej i trudnej historii, w położonych na polsko-niemieckiej granicy zmilitaryzowanych podówczas Słubicach, w kontekście dwóch zantagonizowanych systemów polityczno-ekonomicznych. Dynamika dziejowa sprawiła, że realia, w których artysta funkcjonował, ulegały zmianom w szybkim tempie, a ich krytyczna obserwacja i namysł nad nimi stały się podstawowym obszarem jego aktywności twórczej.
Zmysł analityczny, dystans i subtelna ironia pozwoliły Góreckiemu wypracować dla wszystkich tych doświadczeń unikatowy język wizualny, który w jawny lub aluzyjny sposób ujawniał przemocowe struktury zarówno w społecznej organizacji PRL-u, mechanizmach wczesnego polskiego turbokapitalizmu, jak i w dojrzałych strukturach społeczeństwa konsumpcyjnego. Niezależnie od modeli ekonomicznych i ideologicznych, którym artysta przygląda się w swoich realizacjach, w centrum jego uwagi nieodmiennie pozostają mechanizmy inżynierii społecznej, systemowe metody sprawowania władzy i perswazyjne modele upowszechniania modeli życia. Formalny język Góreckiego na sposób właściwy sztuce współczesnej łączy wielorakie inspiracje – modernistyczny rodowód mają uproszczone, geometryzujące, zrytmizowane kompozycje i preferowana przez artystę technika montażu dzieła z niejednorodnych elementów, którą wykorzystuje nie tylko w kolażach i obiektach, ale także w obrazach. Górecki chętnie sięga po język mediów elektronicznych, współczesnej reklamy i kultury logotypu oraz takie metody wizualizacji wiedzy, jak diagramy, wykresy i modele. Z upodobaniem stosuje metodę artystycznego recyklingu, wykorzystując istniejące już znaki i obrazy, które wydobywa z oryginalnych kontekstów, przetwarza i prezentuje w nowych konfiguracjach. Najnowsze prace malarskie Góreckiego, w których używa silnie nacechowanych emocjonalnie elementów przynależących do rzeczywistości pozaartystycznej, to złożone konstrukcje znaczeniowe, których sens ujawnia się stopniowo, poprzez odczytywanie ich kolejnych warstw.
Prezentowane na wystawie w Muzeum Narodowym w Szczecinie obrazy, kolaże, fotomontaże i obiekty powstały na przestrzeni ostatnich 25 lat. Motywem przewodnim wystawy jest jeden z bardziej rozbudowanych cykli w dorobku artysty. Pizza Soldiers to licząca 220 żołnierzy papierowa armia wycięta z opakowań po pizzy i metodą kolażu ulokowana w zaskakujących sceneriach. Pacyfistyczny i antymilitarystyczny wydźwięk tej gorzko ironicznej serii prac punktuje cynizm ideologii neoliberalizmu i wolnego rynku, który nie cofa się przed wykorzystaniem, a nawet stymulowaniem konfliktów oraz wojen do pomnażania zysków.
Ryszard Górecki (ur. 1956 w Słubicach) – artysta interdyscyplinarny, poruszający się pomiędzy malarstwem, sztuką obiektu i instalacją. Kurator wystaw i pedagog. Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze (obecnie Uniwersytet Zielonogórski). W latach 1980–2002 stworzył i prowadził Galerię Prowincjonalną w Słubicach oraz galerię Art in CP w Collegium Polonicum UAM. W latach 1998–2005 był kuratorem programu polskiej sztuki współczesnej w Brandenburskim Muzeum Sztuki Współczesnej w Cottbus i Frankfurcie nad Odrą. Laureat Paszportu Polityki. Kilkukrotny stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacji Kultury w Berlinie. Zainteresowany deformowaniem nauki oraz łączeniem kultury popularnej z naukami społecznymi, historią i metajęzykiem sztuki. Eksperymentuje z przedmiotami znalezionymi i produktami konsumenckimi. Mieszka w Berlinie.
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Ryszard Górecki
- Wystawa
- Pizza Soldiers
- Miejsce
- Muzeum Narodowe w Szczecinie
- Czas trwania
- 11.09–31.10.2021
- Osoba kuratorska
- Magdalena Lewoc
- Fotografie
- dzięki uprzejmości Muzeum Narodowego w Szczecinie
- Strona internetowa
- muzeum.szczecin.pl
