„Obsesja żeber” Martyny Pająk w Galerii Sztuki Wozownia
Rzeźby Martyny Pająk opowiadają o cielesności. Są zmysłowe i organiczne, dzięki czemu sprawiają wrażenie jakby w ich wnętrzach pulsowało życie. Prężą się, napinają, oddychają, zdają się pełzać i pozostawać w procesie jakichś przemian, których celowości możemy się jedynie domyślać. Ze współczesnej perspektywy celnie definicję form organicznych sformułował Anthony Cragg, który sugeruje, że rzeźby te nie są naśladownictwem natury, lecz samodzielnymi energiami. Takimi właśnie energiami są również niewątpliwie formy Martyny Pająk, które dzięki swojej somatyczności zdają się oddychać, przetaczać krew i limfę czy nabrzmiewać zmysłowością, rozpiętą pomiędzy rozkoszą a bolesnym napięciem. Motyw żeber powraca w kilku pracach, potęgując wrażenie, że formy właśnie zaczerpnęły powietrza lub, przeciwnie, przed sekundą dokonały wydechu. To specyficznie zbudowane szkielety żebrowe wypełniają somatyczno-organiczne kształty od środka, jakby testowały granice napięcia naciągniętej na nich skóry. Tworzą pod nią wybrzuszenia i wypustki, manifestując swoją podskórną aktywność. Martynę Pająk interesuje owo napięcie pomiędzy tym, co wewnątrz, a tym, co na powierzchni; między twardością kości i chrząstek a miękkością tkanek i elastycznością skóry. Ornament żeber, wydobyty dodatkowo oświetleniem powierzchni tych prac i spotęgowany grą światłocieniową, kusi oko, by uruchomiło swoje zdolności haptyczne i ślizgało się po ich pofalowanych płaszczyznach.
Obsesja żeber nie przejawiłaby się jednak tak intensywnie, gdyby nie współudział świadomie dobieranej i aktywizowanej rzeźbiarskiej materii. Większość biomorficznych prac Martyny Pająk została wykonana z białego gipsu. Wydawać by się mogło, że owa biel przypomina martwe i zimne skamieliny, lecz nic bardziej mylnego. Martyna Pająk doskonale rozumie potencjał gipsu i obdarza go wewnętrznym życiem. Ciało w jej twórczości staje się jądrem estetycznego doświadczenia.
Marta Smolińska
Martyna Pająk – urodzona w 1991 roku. W 2016 roku ukończyła studia magisterskie na Wydziale Rzeźby i Działań Przestrzennych Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Obecnie pełni funkcję asystentki na macierzystym Wydziale. Zainteresowana zagadnieniem formy organicznej i cielesności. Swoje prace prezentowała na wystawach zbiorowych i indywidualnych w kraju i za granicą (m.in. Niemcy, Japonia, Słowacja, Włochy, Czechy). Odbyła rezydencję artystyczną w Japonii. Jest laureatka stypendiów i nagród (m.in. Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Stypendium Artystyczne Miasta Poznania czy Nagroda im. Gustava Saitza.)
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Martyna Pająk
- Wystawa
- Obsesja żeber
- Miejsce
- Galeria Sztuki Wozownia, Toruń
- Czas trwania
- 14.05–27.06.2021
- Osoba kuratorska
- Marta Smolińska
- Strona internetowa
- wozownia.pl