„Nirvana” Agaty Nowosielskiej w CSW Łaźnia

Obrazowe stereotypy, konwencje, symbole otaczają nas zewsząd, napierają, informują i zwodzą, zachęcają i przestrzegają. Zawsze wokół nas obecna ikonosfera (…), obrazy pojawiają się w świecie człowieka (…) w sposób nie proszony, nie powodowany, nieoczekiwany. Pojawiają się jako problem, jako zagadka – i już pozostają, utwierdzają się, mnożą z sobie tylko właściwym, nie zawsze łatwym do rozszyfrowania uporem i konsekwencją.

(Mieczysław Porębski, Ikonosfera, [w:] Kultura wizualna w Polsce fragmenty, red. I. Kurz, P. Kwiatkowska, M. Szcześniak, Ł. Zaremba, Wydawca: Fundacja Bęc Zmiana, Instytut Kultury Polskiej UW, Warszawa 2017, str. 249. )

Według słownika języka polskiego nirwana m.in.w buddyzmie jest stanem ostatecznego wyzwoleniem od bytu indywidualnego, bólu, pragnień i namiętności; opisuje stan najwyższej szczęśliwości, spokoju i prawdy absolutnej. Drugie określenie nirwany oznacza osiągnięcie zapomnienia, stanu niebytu.

A czym jest nirwana dla nas? Dlaczego nirwana kojarzy nam się głównie ze szczęściem i wolnością? Jaka droga wiedzie do osiągnięcia nirwany? Dlaczego dążymy do stanu, w którym nie chcemy odczuwać już potrzeb, pragnień ale też strachu i lęku oraz chcemy uwolnić się od konwenansów i zobowiązań społecznych i rodzinnych?

Agata Nowosielska, „Oskar. Szkic do powieści »Blaszany Bębenek« Güntera Grassa”, olej na płótnie, 100 x 80 cm, 2020, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska, „Diabeł”, olej na płótnie, 120 x 100 cm, 2020, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska, „Offseason”, olej na płótnie, 130 x 150 cm, 2020, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska poprzez cykl ponad trzydziestu kompozycji olejnych i kolaży, które powstały na przestrzeni ostatnich dwóch lat przedstawia nam swoją wizję nirwany, proponując drogę prowadzącą przez wyobraźnię. Artystka zaprasza widza do swojego wykreowanego świata – eskapistycznej przestrzeni, gdzie zatrzymuje się czas. Tytułowa nirwana jest – oprócz krytycznego założenia – afirmacją ulotności, hołdem dla nadmiaru, rozwibrowania, kolorów, ale też krytyką mediów i natłoku obrazów. Nowosielska stworzyła świat z dobrze nam znanych, otaczających nas zewsząd obrazów ikonosfery oraz z fragmentów codziennej egzystencji. Nie brak jednak w tym wykreowanym świecie groteski i sprzeczności; entropii przeciwstawionej życiu, nadmiaru i multiplikacji skonfrontowanych z pustką i ascetyzmem wypowiedzi. Wątki te kontynuują wcześniejsze już poszukiwania artystki zafascynowanej epoką baroku, w której odnajduje relacje ze współczesnością. Nirvana ubiera postaci w operowo-barokowe kostiumy lub przeciwnie – wykłada jak na dłoni prawdy dobrze znane. Pełen nadmiaru barok toczony przez zarazę i upływający czas oraz kompletnie zastygłe, opuszczone scenerie stają się znakami rozpoznawczymi opisywanego malarskiego cyklu. Oto stoją przed odbiorcą tak zwane „ładne formy”, za którymi kryją się szpetota i dramaty jednostki ludzkiej. Obrazy są wieloznaczne, chwilami perwersyjne, innym razem ascetyczne i uduchowione. Są spektaklem ludzkiego życia naznaczonego wszystkimi wymienionymi cechami. Nirvana nie jest jednak defetystyczną wizją, pojawia się czasem światełko w tym ponurym tunelu zjawisk. Są nimi, obok destrukcji, potłuczonych elementów rzeczywistości, okna na świat pełne nieznanego. Rozchyla je człowiek w erze posthumanizmu. Jedyne, co pozostało jednostce, to podejmowanie nowych wyzwań.

Cykl Nirvana jest też sposobem na zatrzymanie chwili i refleksję. Co podkreśla jeszcze samo medium. Malarstwo bowiem zatrzymuje czas, uwiecznia chwilę, jest ponadczasowe i pomimo tego, co wieszczyło wielu, nadal żywe. Malarstwo Nowosielskiej zasysa nas niczym dominujący na horyzoncie lej, niczym tornado. Ukazuje nasze życie, jako tajemnicę przedstawioną za pomocą grubych ciężkich kotar zasłaniających to, co przed nami.

Agata Nowosielska, „Nirvana”, widok wystawy, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska, „Nirvana”, widok wystawy, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska, „Nirvana”, widok wystawy, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska, „Nirvana”, widok wystawy, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska, „Nirvana”, widok wystawy, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska, „Nirvana”, widok wystawy, fot. Tomek Zerek

Agata Nowosielska – Urodzona w 1982 roku w Gdyni jest malarką, kuratorką i autorką tekstów o sztuce. Gdańską ASP na Wydziale Malarstwa ukończyła w 2006 r, studiowała również w Hochschule für Künste Bremen w atelier Yuji Takeoka. Jest absolwentką Podyplomowych Muzealniczych Studiów Kuratorskich na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Pracuje również jako kuratorka, od wielu lat jest związana z gdańskim Klubem Żak, gdzie promuje młodych artystów.

Prace Agaty Nowosielskiej były prezentowane m.in. w Niemczech, Szwecji i w Chinach. Malarstwo Nowosielskiej znajduje się m.in. w kolekcji Muzeum Narodowego oraz w kolekcji Nomusu Nowego Muzeum Sztuki Gdańsku.