„Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku

Inspiracją wystawy jest książka Jonathana Leara Nadzieja radykalna. Etyka w obliczu spustoszenia kulturowego. We wstępie do wydania polskiego Piotr Nowak pisze, że odpowiada ona na trzy zasadnicze pytania: „(1) jak żyć w świecie, który nagle stracił jakikolwiek sens; (2) czy w takim świecie możliwa jest jeszcze nadzieja; a jeśli tak, to (3) w jakim języku można starać się ją wyrazić”.

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

Jakub Gliński, Personality Breakdown, 2021, akryl na płótnie, 210 × 150 cm. Widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

Patrycja Orzechowska, Habitat, z serii Struktury, z serii KINDERTURNEN, 2014, kolaż, ramy drewniane, 60 × 50 cm. Widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

Bohaterowie książki, plemię Kruków czy Wron, najpewniej plemię dużych czarnych ptaków, podobnie jak inne plemiona rdzennych mieszkańców Ameryki przeszli kulturową apokalipsę. Ich świat, zwyczaje, wszystko, w co wierzyli, co nadawało sens ich życiu, zostało unicestwione właściwie w ciągu jednego pokolenia. „Odkąd odeszły bizony, serca moich ludzi upadły na ziemię i nikt już ich nie podniósł.

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

Małgorzata Mirga-Tas, Phuter o Jakha / Open Your Eyes, 2020, akryl i tkanina na płytach wiórowych i drewno, 185 × 235 cm. Praca zakupiona przez Galerię Arsenał w Białymstoku w 2021 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Zrealizowano ze środków budżetu Miasta Białegostoku.

Później nic się już nie wydarzyło”. Te słowa Wielu Przewag – wodza Wron – stały się kanwą Nadziei radykalnej. Wódz Wron w odróżnieniu od innych plemion zrezygnował z wetknięcia kija w ziemię, z wyznaczenia swojego terenu, którego broni się bez względu na konsekwencje. Podjął decyzję pogodzenia się z nadchodzącym, adaptacji do nowego świata, przetrwania.

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

widok wystawy „Nadzieja radykalna” w Galerii Arsenał w Białymstoku, dzięki uprzejmości Galerii Arsenał, fot. Maciej Zaniewski

Czy można porównywać obecną sytuację naszej kultury i naszej wspólnoty europejskiej do spustoszenia, które dotknęło rdzennych Amerykanów? Poczucie dezorientacji, poczucie „końca czasu”, konieczności podjęcia decyzji wobec czegoś nieprzewidywalnego, nieokreślonego, co dopiero ma nadejść, wydaje się jednym z najdogłębniejszych naszych doświadczeń.

Blue Republic, Rysunki wodne: Czołg, 2014, wideo HD, 8′51″. Praca podarowana Galerii Arsenał w Białymsto-ku przez artystów w 2018 r.

Veaceslav Druta, Bez tytułu (performance z udziałem Mary Beth Heffernan), 2008, wideo, 15′4″, edycja 1/5 + 1 AP. Praca zakupiona do Kolekcji II przez Podlaskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w 2012 r. Dofinan-sowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dofinansowano ze środków z budżetu Miasta Białegostoku. Zrealizowano przy wsparciu finansowym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku.

Diana Lelonek, Formy przetrwania, 2020, wideo HD, 8′, edycja 1/3, teksty, zdjęcia, nagrania terenowe, mon-taż: Diana Lelonek, lektorka: Sandra Babij, nagrania studyjne i mastering dźwięku: Marcin Partyka. Praca za-kupiona przez Galerię Arsenał w Białymstoku w 2021 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzic-twa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Zrea-lizowano ze środków

Leszek Lewandowski, Kanał, 2009, krąg betonowy, lustra, lampa, 50 × ø 85 cm. Praca zakupiona przez Galerię Arsenał w Białymstoku w 2014 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zreali-zowano ze środków budżetu Miasta Białegostoku.

Zbigniew Libera, Wolny strzelec (autoportret), 2013, dyptyk, fotografia, druk kolorowy na papierze, dibond, szkło, ramy drewniane, 110 × 218, 110 × 146 cm (ramy: 114 × 223, 114 × 151 cm), edycja 3 + 2 AP, eg-zemplarz #1/3. Prace zakupione do Kolekcji II przez Podlaskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w 2014 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dofinansowano ze środków z budżetu Miasta Białegostoku. Zrealizowano przy wsparciu finansowym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podla-skiego w Białymstoku.

Magdalena Łazarczyk, pięć kolaży z cyklu Skrzydło poruszane palcami, 2020, płytka PCV, żywica epoksy-dowa, 30 × 20, 30 × 30, 30 × 50, 20 × 15, 30 × 30 cm. Praca zakupiona przez Galerię Arsenał w Białymsto-ku w 2021 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kul-tury – państwowego funduszu celowego. Zrealizowano ze środków budżetu Miasta Białegostoku.

Lada Nakonechna, Ruchomy model przenośny, 2014, instalacja, metal, lampa, rysunek na ścianie, ok. 250 × 80 × 80 cm. Praca zakupiona do Kolekcji II przez Podlaskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w 2015 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dofinansowano ze środków z budżetu Miasta Białegostoku. Zrealizowano przy wsparciu finansowym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podla-skiego w Białymstoku.

Dominika Olszowy, Słoje miodu w fundamentach łóżka, 2020, firanki, drewno, szkło, żywica epoksydowa, 75 × 187 × 95 cm. Praca zakupiona przez Galerię Arsenał w Białymstoku w 2022 r. Zrealizowano ze środków budżetu Miasta Białegostoku.

Patrycja Orzechowska, Habitat, z serii Struktury, z serii KINDERTURNEN, 2014, kolaż, ramy drewniane, 60 × 50 cm. Praca podarowana Galerii Arsenał w Białymstoku przez artystkę w 2020r.

Tigran Khachatryan, Nachalo (Początek), 2007, wideo, 12′20″. Praca zakupiona przez Galerię Arsenał w Bia-łymstoku w 2012 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Jakub Gliński, Personality Breakdown, 2021, akryl na płótnie, 210 × 150 cm. Praca zakupiona przez Galerię Arsenał w Białymstoku w 2022 r. Zrealizowano ze środków budżetu Miasta Białegostoku.

Idąc za intuicją Leara – aby wyjść z egzystencjonalnego impasu, potrzebujemy przewodnika, który dostrzeże w nim nowy sens, nowe pole możliwości. Czy taką rolę może odegrać sztuka? Czy artyści są tymi, którzy komentując rzeczywistość, antycypują rozwiązania, jakich jeszcze nie ma?

Wystawa prac z Kolekcji II Galerii Arsenał w Białymstoku.