„Malarstwo jako choroba” Izabeli Chamczyk w Galerii Supermarket Sztuki
Wystawa Malarstwo jako choroba w Galerii Supermarket Sztuki jest pierwszą obszerną prezentacją twórczości Izabeli Chamczyk w Warszawie. Artystka ze względu na swoje dotychczasowe prowokacyjne akcje-performanse w różnych galeriach i miastach oraz buntowniczą i niesformatowaną osobowość uznawana jest za kontrowersyjną, czasem niebezpieczną i niewdzięczną. Współpraca z nią może wiązać się z ryzykiem wystąpienia „zaburzeń” w relacjach Ona — widz — galeria. Toteż należy być przygotowanym „na wszystko”, cokolwiek by to znaczyło. Alert jest jednym z elementów, które definiują sztukę Chamczyk.
W 2013 roku artystka podjęła działania pod hasłem „Wojny dwunastomiesięcznej”. Każdego miesiąca „anektowała” przestrzenie w kolejnych miejscowościach traktując je jako obszar ekspansji własnej energii twórczej. Jej kobiecy temperament i determinacja w walce o siebie i miejsce w świecie sztuki znajdują swój wyraz w akcjach czy performansach opatrzonych klauzulą ryzyka. Odbiorca w takiej sytuacji nie może pozostać obojętny. Musi albo zaakceptować ryzyko, zaufać artystce i zgodzić się na psychofizyczny eksperyment, albo zdecydować o nieuczestniczeniu w nim czy odrzuceniu go.
W Galerii Supermarket Sztuki w maju 2016 roku podczas Nocy Muzeów miał miejsce performance pt. Synergia, w którym artystka wykorzystała około pięćdziesięciu litrów toksycznych farb alkidowych. W ich oparach, choć uzbrojona w maskę, spędziła ponad trzy godziny. Towarzyszyła jej — również w masce — operatorka kamery Katie Zazensky. Jednak obszar performansu był dostępny także dla publiczności, która miała do dyspozycji jedynie rękawiczki ochronne, żeby nie pobrudzić się farbą. Chętni „na własne ryzyko” uczestniczyli w procesie malarskim. Sami decydowali o czasie spędzonym w toksycznych warunkach i o stopniu „poświęcenia zdrowia” dla twórczej — niemal dziecięcej — przyjemności.
Performans był preludium do wystawy Malarstwo jako choroba. Odzwierciedlał procesualny aspekt twórczości Izabeli Chamczyk. Wskazywał na ambiwalentną kondycję jej malarstwa, które umożliwia ekspresję stanów emocjonalnych w „czystej” kreacji, a jednocześnie wymaga gotowości do poniesienia szeroko rozumianych kosztów podjętej decyzji. Artystka odwołuje się do pierwotnych potrzeb tworzenia i destrukcji. Podczas performansów staje się cielesnym medium — częścią obrazu rozpostartego w przestrzeni, który animuje i któremu pozwala na działanie, a następnie — niczym Hestia — nadaje mu znaczenie. Jej obrazy uzewnętrzniają stany chorobowe, „zaburzenia” psychiczne i marzenia senne, których geneza wiąże się z doświadczeniem życiowym i relacjami z innymi.
Na wystawę składają się obrazy, instalacje malarskie i prace wideo, a także performanse. Niektóre z obrazów zmieniają strukturę, kompozycję i barwy pod wpływem ciężaru materii malarskiej — ulegają samoistnej transformacji w ciągu wielu dni, a nawet miesięcy; czasami wylewają się na zewnątrz, dając początek nowym obrazom. Ważnym aspektem twórczości Chamczyk, niezależnie od użytego przez nią medium, jest współpraca z innymi ludźmi i dążenie do przekroczenia granic własnej osobowości — „zarażanie” odbiorcy odwagą do bycia wolnym od obowiązujących schematów.
Agnieszka Żechowska
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Izabela Chamczyk
- Wystawa
- Malarstwo jako choroba
- Miejsce
- Supermarket Sztuki
- Czas trwania
- 26.10 — 27.11.2016
- Osoba kuratorska
- Agnieszka Żechowska
- Strona internetowa
- www.supermarketsztuki.art.pl
