List środowiska artystycznego w/s CSW ZU do Ministry Hanny Wróblewskiej
Nadawca:
Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej
ul. Pańska 3 00-124 Warszawa
Szanowna Pani Ministro,
My – artystki, artyści, osoby pracujące w polu kultury – apelujemy do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego o podjęcie natychmiastowych działań naprawczych w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie. Nie możemy już przyglądać się temu, jak instytucja, która dla tak wielu z nas była przestrzenią wymiany i miejscem progresywnych działań artystycznych, po latach zaniechań znika z polskiej i światowej mapy sztuki.
Obserwując postępujący proces naprawy państwowych instytucji kultury pragniemy zwrócić uwagę Pani Ministry na dramatyczną sytuację Centrum Sztuki Współczesnej. Ta niegdyś wiodąca i wyznaczająca standardy organizacyjne instytucja obecnie zajmuje pozycję peryferyjną – nie tylko za granicą, ale także na polskiej scenie instytucjonalnej.
W naszej ocenie kluczowe obszary działalności instytucji są dzisiaj w głębokim kryzysie. Degradacja programu, upadek międzynarodowej renomy, pogorszenie czy też całkowite zerwanie relacji z siecią polskich, jak i międzynarodowych instytucji o podobnym profilu, jest głęboko odczuwalne w polu sztuki współczesnej. Od 2020 roku wiele uznanych ośrodków sztuki oraz samych artystów i artystek (z kraju i ze świata) nie chce podejmować współpracy z CSW. Sytuacja ta powoduje zubożenie kulturotwórczej funkcji instytucji, która najlepiej rozwija się w dialogu i poprzez współpracę z różnorodnymi podmiotami i twórcami. Prestiż, jakim niegdyś odznaczało się to miejsce i który przez lata budowano dzięki wspólnotowemu zaangażowaniu został utracony.
Do końca 2019 roku Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski było miejscem, gdzie prowadzone były badania artystyczne, międzynarodowa wymiana, projekty kolektywne i eksperymenty na przecięciu dyscyplin. Było jedyną w skali całego kraju instytucją o tak rozbudowanym programie rezydencyjnym, żywym ośrodkiem rozwoju i prezentacji sztuki współczesnej, aktywnie współtworzonym przez środowisko artystyczne. Unikatowa rola CSW polegała także na tym, że właśnie tu wspierano artystyczne idee i działania, które nie mogłyby zaistnieć w innych instytucjach ani w obszarze rynku sztuki. Dziś na polskiej scenie instytucjonalnej takich miejsc dotkliwie brakuje.
Domagamy się przywrócenia Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski do stanu, który pozwoliłby tej instytucji na wykonywanie powierzonych jej funkcji, takich jak prowadzenie różnorodnej i zniuansowanej debaty artystycznej i publicznej. Domagamy się przywrócenia wysokiej jakości programowej oraz wsparcia dla różnorodnych praktyk artystyczno-badawczych i wymiany międzynarodowej.
Potrzebujemy instytucji, która będzie wspierać długofalowe procesy i twórczość, która nie mieści się w polu zainteresowania rynku sztuki. Potrzebujemy miejsca dla działań niematerialnych i eksperymentalnych, dla praktyk artystycznych rezonujących ze skomplikowaną naturą współczesnych polikryzysów.
Nie zapomniałyśmy i nie zapomnieliśmy o Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Uważamy, że dziś nic nie usprawiedliwia już kontynuowania długoletniego kryzysu tej instytucji. Wierzymy, że Zamek znów może stać się miejscem działań i refleksji, wspierającym twórczość i wiedzę na przecięciu teorii i praktyki artystycznej. Chcemy, aby Zamek wrócił na mapę Warszawy i regionu jako miejsce wspólnotowości i dialogu.
Apelujemy o natychmiastowe przywrócenie standardów programowych CSW Zamek Ujazdowski oraz o powierzenie dyrektury tej instytucji w drodze transparentnej procedury konkursowej w ręce osób doświadczonych i wrażliwych zarówno na sztukę współczesną, jak i na ogarniające nas dziś kryzysy.
Polskiej kultury nie stać na utratę CSW Zamek Ujazdowski z polskiej i europejskiej mapy sztuki!
