„Jak najmniej śladów” Dominiki Kulczyńskiej w BWA Wrocław

Wystawa jest wyrazem sprzeciwu artystki wobec kulturowo-społecznej praktyki mierzenia wartości naszego życia ilością śladów pozostałych na planecie po naszej śmierci. To także wyjątkowy projekt zorientowany na ujawnienie jaki ślad węglowy pozostawia po sobie cały proces produkcji i organizacji wystawy sztuki współczesnej.

W 2020 roku w witrynach galerii SIC! pojawiła się wystawa Królestwo. Wizja świata po erze człowieka, metafora upadku i końca, ale również odrodzenia. Powyższa koncepcja była wypowiedzią artystów i artystek reagujących na doświadczenie pierwszych miesięcy pandemii. Była także refleksją nad gwałtownie przeobrażającą się planetą w wyniku zmian klimatycznych. W jednym z okien kiełkowało nowe życie w postaci dziwnych elementów z białej porcelany, na pierwszy rzut oka przypominających pędy roślin lub zalążki grzybni. Niektóre były absolutnie białe, inne przybrudzone zachowanym w ziemi plastikiem. Wyrastające z podłoża nowe organizmy, niczym zapis kopalny, niosły ze sobą ślady przeszłości. Skamieliny śladowe po królestwie ludzi.

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Rok później David Farrier w swojej bardzo ważnej książce Za milion lat od dzisiaj. O śladach jakie zostawiamy zada swoim czytelnikom niewygodne pytanie o dziedzictwo antropocenu. Jaki zostanie po nas ślad? Jakie konsekwencje ludzkich ambicji oraz egoizmu odczują nasi potomkowie? Jak zostaniemy przedstawieni w mitach i opowieściach przyszłych pokoleń, wciąż wdychających wytworzony przez nas dwutlenek węgla*?

Te rozważania, w swojej strategii artystycznej, od lat podejmuje artystka działająca w medium ceramiki – Dominika Kulczyńska. W swojej najnowszej wystawie Jak najmniej śladów wyraża sprzeciw wobec budowanej przez kulturę i normy społeczne narracji, w której życie ma znaczenie tylko wtedy, jeśli po śmierci zostanie po nas jakikolwiek ślad. Rzeczywistość w dobie zmian klimatycznych i wynikającego z nich światowego kryzysu udowadnia nam, że jedynym ratunkiem dla planety jest kategoryczna redukcja działalności człowieka.

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Co jeszcze łączy książkę Davida Farriera i projekt Dominiki Kulczyńskiej? To głęboka refleksja nad tym w jaki sposób nasze teraźniejsze decyzje kształtują przyszłość. A także przekonanie o symbiotycznym charakterze naszej relacji ze środowiskiem, w której energia sprawcza człowieka może być również budująca i ratująca, a nasze aktualne postawy mogą zmienić i kreować korzystną perspektywę przyszłości. Tym samym Jak najmniej śladów staje się kontrapunktem do wystawy sprzed dwóch lat, w której element mający ujemny wpływ na środowisko (człowiek) zostaje wyeliminowany, lecz życie nadal trwa.

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

Dominika Kulczyńska, „Jak najmniej śladów”, galeria SIC! BWA Wrocław, fot. Alicja Kielan

W swoim najnowszym projekcie artystka zadba o wzajemną obecność, pamięć i widzialność różnorodności, mnogości narracji i podejść. Najnowsze prace Kulczyńskiej staną się bohaterami w refleksyjnej, otulającej przestrzeni i w atmosferze czerpiącej z założeń architektury sakralnej. Wejdziemy do świątyni ziemi i natury, gdzie ekologia stanie się naszym kultem, a panować w niej będzie pogańsko-popkulturowe bóstwo.

Lynn Margulis, twórczyni teorii wyjaśniającej pochodzenie pierwotnych organizmów fotosyntezujących, w 1998 roku wydała książkę, w której nazwała Ziemię-Gaję „symbiotyczną planetą” – to jej w mikroskali można doświadczyć w galerii SIC!.