„Granice języka” Vlado Martka w MWW

Vlado Martek, Obyczaje nomadów, (1987-1995), 1995. Fot. Małgorzata Kujda, © Muzeum Współczesne Wrocław, 2015

Wystawa chorwackiego artysty Vlado Martka, poświęcona jest poetyckim eksperymentom artysty, dla którego poezja stanowi istotny punkt wyjścia w odkrywaniu nieskończonego potencjału języka w sztukach wizualnych. Vlado Martek, artysta urodzony w Zagrzebiu, który studiował na tamtejszym uniwersytecie literaturę i filozofię, porzucił pisanie tradycyjnej poezji na rzecz sztuk wizualnych w roku 1974. W latach 1975 – 1978 był członkiem nieformalnej Grupy Sześciu Autorów (Grupe Šestorice Autora / Group of Six Authors), co wpłynęło znacząco na ukształtowanie się jego koncepcji „przed-poezji”. To kluczowa teoria dla całej twórczości Martka, który w jednej ze swoich najważniejszych prac, stworzonej z fragmentów przepołowionych ołówków, zadeklaruje: „Nie jestem poetą, bo gdybym chciał, mógłbym nim być” (I’m not a poet because if I want I could be, 1982).

Widok wystawy Vlado Martka Granice języka. Fot. Małgorzata Kujda, © Muzeum Współczesne Wrocław, 2015

Widok wystawy Vlado Martka Granice języka. Na pierwszym planie: Vlado Martek, Obyczaje nomadów, (1987-1995), 1995. Fot. Małgorzata Kujda, © Muzeum Współczesne Wrocław, 2015

Od lewej: Vlado Martek, Sonet alfabetu, 2013; Czarny sonet, 2011; Chrystus i poezja, 2009; Freud i reszta, 2011. Fot. Małgorzata Kujda, © Muzeum Współczesne Wrocław, 2015

Od połowy lat 70. Martek zaczął łączyć w swojej twórczości działalność poetycką i artystyczną, penetrując pogranicza języka i wizualności, eksplorując naturę i materię słowa, czy też badając sposoby powstawania/tworzenia (się) sensów. Artysta nieustająco przekraczał granice, sytuując swoją twórczość w przestrzeni „pomiędzy”, pozostawiając dzieło w procesie „powstawania”, który jest dla niego ważniejszy niż efekt finalny – zamknięta i spójna kompozycja. Na wystawie prezentowane są prace, w których artysta w rożny sposób dociera do granic języka, podejmując dialog z tradycją poezji, w tym także poezji wizualnej (Apollinaire, Mallarme, Baudelaire, Majakowski), tworząc obiekty poetyckie (poetski objekti), przed-poezję, książki artystyczne (autorske knjige), samizdaty, mapy geograficzne.

Od lewej: Vlado Martek, Proszę mi powiedzieć, na której półce mam umieścić moje serce, 1974; Nie ma sprawiedliwości dla poezji, 2008; Przed-poezja, 2004. Fot. Małgorzata Kujda, © Muzeum Współczesne Wrocław, 2015

Od lewej: Vlado Martek, Na większą chwałę pisania, 1996; Pisanie, 1995; Przygotowanie, 1996. Fot. Małgorzata Kujda, © Muzeum Współczesne Wrocław, 2015

Od lewej: Vlado Martek, Totalny proces poezji, 1979; Duma, 1976; Nie jestem poetą, bo gdybym chciał, mógłbym nim być, 1982. Fot. Małgorzata Kujda, © Muzeum Współczesne Wrocław, 2015