„FOGHORN” w Galerii Arsenał w Białymstoku

Wystawa wybranych prac z Kolekcji II ukazuje wątek transformacji rozumianej dwojako: jako przemiany ustrojowe po upadku komunizmu w Europie oraz na jej pograniczu z Azją, a także jako „kultura transformacji” (termin przyjęty przez amerykańskiego socjologa Michaela D. Kennedy’ego), czyli narzucona i zaplanowana wielka narracja lat 90.

Kolekcja to zamknięty zbiór – zatem wybór prac na wystawę z pewnością nie wyczerpuje całej złożoności tematu przemian związanych z przełomem roku 1989. Prezentowane prace wyraźnie sygnalizują jednak pewne problemy, które z dzisiejszej perspektywy – 30 lat po – wciąż wydają się nieprzepracowane.

Deimantas Narkevičius, „Energy Lithuania”, 2004, kadr z wideo (Super 8 mm przeniesione na DVD), 17’27”

Józef Robakowski, „Zabawy Polaków”, 1989, kazdr z wideo performance, 26’20”

Anna Okrasko, „Sobota”, 2011, kadr z wideo, 20’30”

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

Dan Perjovschi, „Galeria Arsenal Notebook”, 2012, notatnik (11 × 15,7 × 2 cm), tusz na papierze, 84 rysunki + 3 strony notatek osobistych, unikat; 35 wybranych rysunków w zapisie elektronicznym, z możliwością odtworzenia

Babi Badalov, „Dlaczego mówię po angielsku?”, 2011, tkanina, 313 × 211 cm

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

Oskar Dawicki, „Miejsce w sercu”, 2008, instalacja, wymiary zmienne

Katarzyna Józefowicz, „Habitat”, 1993–1996, rzeźba, papier, klej, wymiary zmienne

Elżbieta Jabłońska, „Nie licz na nic”, 2007, idea, baner na siatce PCV, 7,5 × 15 m, haft, biała nić na płótnie lnianym, 200 × 230 cm, wlepki, wydruk na papierze samoprzylepnym, 57 × 105 mm

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

Ryszard Grzyb, „It’s getting better and even better”, 2009, obiekt, neon

„FOGHORN. Wątek transformacji w pracach z Kolekcji II Galerii Arsenał”, widok wystawy, fot. Maciej Zaniewski

Prezentacja ukazuje przede wszystkim najważniejsze zjawiska w sztuce polskiej po roku 1989. Niezwykle istotna na wystawie jest jednak obecność artystów wywodzących się z Europy Środkowo-Wschodniej, a także z krajów zakaukaskich, które odzyskały niepodległość po rozpadzie ZSRR (Armenia i Azerbejdżan). Z jednej strony wynika to z koncepcji kuratorskiej Kolekcji II, z drugiej – sygnalizuje nowe, skomplikowane geografie artystyczne w świecie sztuki, pojawiające się wraz z upadkiem komunizmu, przełamaniem binarnego podziału świata i pozornym „końcem historii”.

Tytułowy FOGHORN (syrena mgłowa), zaczerpnięty z prezentowanej na wystawie pracy Mirosława Bałki i Katarzyny Krakowiak, sugeruje, że warto uważnie wsłuchiwać się w sztukę, która często funkcjonuje jak nautofon – wcześnie sygnalizując problem i dając wstępne rozeznanie w często mglistej rzeczywistości społeczno-kulturowej.