„Der Keller” Moniki Zawadzki w Halle für Kunst & Medien
Der Keller [piwnica] to pierwszy duży przegląd prac Moniki Zawadzki za granicą, obejmujący nowe prace, jak również abstrakcyjne i figuratywne realizacje z ostatnich dziesięciu lat, obrazujący konsekwencję drogi twórczej artystki.
Monika Zawadzki tworzy rzeźby, obrazy ścienne i prace wideo, operujące uproszczoną, oszczędną formą. Jej otwarcie zaangażowana społecznie postawa artystyczna jest bogata w znaczenia i treści. Głównym tematem prac Zawadzki jest funkcjonowanie jednostek i grup w ramach porządku etycznego, biologicznego i politycznego. Artystka stawia pytania na temat przemocy, dominacji i wykluczenia a także zależności między cielesnością a duchowością. Jej realizacje – od obiektów małej skali do monumentalnych prac – wykorzystują język ekspresji bazujący na powtarzalnych motywach, najczęściej ograniczonych do czerni. Oszczędność formy oraz prawda materiału wpisane są w tę praktykę artystyczną.
Ogromny mural Menuet z krowami, namalowany na apsydzie Kunstlerhaus, Halle für Kunst & Medien, zaprasza widzów do wnętrza budynku, zapowiadając wystawę Der Keller. Orszak nawiązujący do motywu tańca śmierci, złożony z pary postaci ludzkich i czterech zwierząt, zwraca uwagę na miejsce zorganizowania pokazu – piwnicę z czarną podłogą.
Piwnica oprócz swojej funkcji użytkowej, często łączona jest z mrocznymi, nieuświadomionymi aspektami ludzkiej osobowości. Przestrzeń ta w wystawie Der Keller służy jako koncepcyjna rama do wyeksponowania problemów obecnych w twórczości Zawadzki, m.in. w cyklu „Prawa dla ludzi i zwierząt”, pracach z ekspozycji Bydło (Zachęta, 2014) i Anyone (CSW Zamek Ujazdowski, 2010) oraz dwóch nowych rzeźbach, przygotowanych specjalnie dla Künstlerhaus w Graz zatytułowanych Ziemniaki i Wstyd (Celem sztuki jest niewinność). Zawadzki mówi: „Wstydzę się, że jestem człowiekiem”, komentując ostatnią pracę złożoną z trzech elementów. Problematyka wstydu i szeroko rozumiana świadomość tożsamości człowieka mogąca zmienić się w pogardę wobec otoczenia i samego siebie, wyraża się w abstrakcyjnych i figuratywnych płaskorzeźbach przypominających nastawę ołtarzową lub tablice nagrobne. Zawadzki jako najwyższy byt przyszłości uznała Informację. Postczłowiek po raz pierwszy w jej twórczości przybrał formę Cybermałpy w pracy Wstyd (Celem sztuki jest niewinność). Antytotalitarna wymowa tej rzeźby jest kontynuacją wcześniejszych, anarchizujących prac artystki.
Monika Zawadzki odrzuca antropocentryzm. Reprezentuje postawę zaangażowaną społecznie i antyprzemocową, jej prace jednak nie mają ambicji zmieniania świata czy oceny zachowań człowieka. Rzeźby, obiekty i inne formy sztuki – o ambiwalentnej wymowie, pełne czarnego humoru i powagi zarazem – wyrażają raczej postawę akceptacji wobec zastanego porządku rzeczy, świata, w którym może spełnić się katastroficzny scenariusz. Wartością wpisaną w praktykę artystyczną Zawadzki jest pokora rozumiana jako uznanie ograniczeń bytów.
Niemówiące wprost, zarówno abstrakcyjne, jak i figuratywne dzieła mają w sobie coś podniosłego i mistycznego. Realizacje te otwarte są na różne, często sprzeczne interpretacje. Kwestiami powracającymi w twórczości artystki są przemiana oraz cyrkulacja materii i energii. Płynne procesy prowadzą zarówno do fizycznej przemiany, jak i duchowej, utraty kształtu i znaczenia, zyskania innej tożsamości. Zawadzki jest zwolenniczką naturalnego rozpadu, dekonstruowania i kwestionowania akademickich dyskursów na rzecz faworyzowania doświadczeń duchowych, przeżywanych indywidualnie i wspólnotowo. Realizacje artystki są modelami koncepcji pogłębianych w kolejnych, wynikających z siebie dziełach, aranżowanych najczęsciej w większe grupy i dopłeniających się wzajemnie.
Monika Zawadzki studiowała grafikę w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Swoje prace prezentowała na wystawach indywidualnych, m.in. w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie (2008, 2010), Pinchuk Art Centre w Kijowie (2012) oraz w Zachęcie, Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie (2014). Brała udział w wystawach zbiorowych m.in. w Muzeum Sztuki w Łodzi (2011, 2013, 2014), Museum of Odessa Modern Art (2013), National Art Museum of China, Pekin (2015). Rzeźby i murale Zawadzki znajdują się w kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi, Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie oraz mieście Auroville w Indiach. Równolegle artystka angażuje się w projekty niezależne. Ważną częścią jej pracy jest grafika użytkowa. W 2011 roku otrzymała tytuł Doktora na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Obecnie jest Adiunktem w Pracowni Komunikacji Wizualnej w Akademii Sztuki w Szczecinie.
“Der Keller” is the a first solo survey show of Monika Zawadzki (*1977 Warsaw) outside Poland featuring new commissions, as well as seventeen abstract and figurative works from different periods realized over the last ten years, showing the consequence of the artist’s path.
Zawadzki creates sculptures, wall paintings and videos using simplification displaying an economy of form. Her openly socially engaged art practice has a meaningful and profound content. The main topic of Zawadzki’s works is the functioning of individuals and groups within ethical, biological and political orders. The artist raises questions on violence, domination, and exclusion, as well as the relationship between corporality and spirituality. Her realizations ranging from small-scale objects to monumental pieces use a visual language of expression based on repeating motifs, limited to black color. The formal restraint and truth of the material are inscribed in this artistic practice.
The monumental wall painting „Minuet with Cows,“ installed on the outer facade of the apse at Künstlerhaus, Halle für Kunst & Medien, invites the visitors to enter the building’s inner space and introduces the exhibition “Der Keller.“ This pair of human figures and four animals referring to the theme of “Danse Macabre“ call attention to the location of the show—namely the basement with a black floor.
A cellar besides its utilitarian function is often linked with the dark, unconscious aspects of human personality. The space in the exhibition “Der Keller” is a conceptual framework for displaying the topics, which were present in Zawadzki’s works, such as “Human and Animal Rights” or in works from the exhibition “Cattle” (Zacheta, National Gallery, Warsaw 2014) and “Anyone” (CCA-Ujazdowski, Warsaw 2010). The two sculptures “Potatoes” and “Shame (The Purpose of Art is Innocence)” (both 2017), created especially for the Künstlerhaus Graz are added to the exhibition. It is the latter consisting of three elements, on which Zawadzki comments: “I’m ashamed that I am human.” In her works, the subject of shame and broadly understood human self-awareness which can transform into a disdain towards the surrounding world and oneself is expressed in abstract and figurative bas-reliefs resembling a reredos or tombstones. The artist has proclaimed information as the highest „being” of the future and for the first time the “posthuman” takes shape of a “cyberape” in her work “Shame (The Purpose of Art is Innocence)”. The anti-totalitarian meaning of this sculpture is a continuation of her earlier anarchistic works.
Zawadzki easily rejects anthropocentrism. Her stance is socially engaged and directed against violence without attempting to judge the actions of humankind. Her works are ambivalent in their message, full of dark humor and seriousness at the same time—rather accepting the existing scheme of things, a world where more than one catastrophic scenario might become real. The value ingrained in Zawadzki’s artistic practice is humility, understood as accepting the limitations of human beings.
Zawadzki’s ambivalently implicit, both abstract and figurative works, are in a way lofty and mystical, and open to various, often contradictory interpretations. Recurring issues in the artist’s work are transformation and circulation of matter and energy. Fluid processes lead to both, physical and the spiritual transformation, the loss of shape and meaning, and subsequently to obtaining a new identity. Zawadzki is a proponent of natural decay, deconstructing and questioning academic discourse in favor of spiritual experiences, both individual and communal. Zawadzki’s realizations are models of concepts, elaborated in succession, resulting from and complementing each other, finally being arranged in larger groups of wellorchestrated works.
Monika Zawadzki studied Graphic Art at the Warsaw Academy of Fine Arts. She has shown her work in solo exhibitions, e.g. at the CCA-Ujazdowski Castle in Warsaw (2008, 2010), Pinchuk Art Centre in Kiev (2012) and Zacheta, National Gallery of Art in Warsaw (2014). She participated in group exhibitions, e.g. Museum of Art in Łódz (2011, 2013, 2014), The Museum of Odessa Modern Art (2013), The National Art Museum of China, Beijing (2015). Her sculptures and murals are in the collections of Muzeum Sztuki in Łódz, Zacheta, National Gallery of Art, CCAUjazdowski Castle, both in Warsaw, and the city of Auroville in India. She is also involved in independent projects. She received her PhD from the Academy of Fine Arts in Warsaw in 2011. Dr. Monika Zawadzki is an assistant professor in the department of visual communication at the Academy of Fine Arts in Szczecin.
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Monika Zawadzki
- Wystawa
- Der Keller
- Miejsce
- Halle für Kunst & Medien, Graz
- Osoba kuratorska
- Michał Jachuła
- Strona internetowa
- www.km-k.at
