Bastion. Artyści ukraińscy o wojnie
Tytułowy bastion to z definicji fragment budowli obronnej, twierdzy. Lecz ma również znaczenie emblematyczne – jako opoka, ostoja pewnych pozytywnych idei, chronione siedlisko wartości fundamentalnych, takich jak wolność, równość i podmiotowość każdej istoty ludzkiej oraz niezbywalne prawo każdej jednostki, grupy społecznej i narodowej do samostanowienia.
Prezentowana w Muzeum Śląskim w Katowicach ekspozycja stanowi kronikę narodu ukraińskiego, który przechodzi najtrudniejszą próbę w walce o wolność. Prawie 160 prac autorstwa 35 wybitnych ukraińskich artystów, tworzących w różnych technikach – od malarstwa i rzeźby po grafikę, fotografię oraz instalacje.
Dzięki różnorodnym formom wyrazu, artystom udało się uchwycić pełen wachlarz emocji i przeżyć związanych z trwającą wojną – od strachu i rozpaczy po niezłomność i wiarę w zwycięstwo. Wyjątkowość międzynarodowego wydarzenia wizualnego polega na proweniencji prezentowanych dzieł – niemal wszystkie z nich pochodzą z terenów objętych działaniami wojennymi, co czyni tę ekspozycję bezpośrednim świadectwem wojennego okrucieństwa.
Przestrzeń wystawowa rozbrzmiewa muzyką autorstwa Romana I. Drozda z płyty Monochromatic – albumu, który powstał pod wpływem Euromajdanu w Kijowie.
Między prezentowanymi dziełami sztuki, zamiast komentarzy kuratorskich, obecne są wiersze ukraińskich poetów, które przetłumaczono na język polski. Poezja, zrodzona z tych samych traumatycznych doświadczeń, tworzy liryczny kontekst do odbioru wystawy, nasuwając introspektywną refleksję nad kondycją człowieka w obliczu wojny, straty i nadziei.
Ta twórcza triada łączy się w jeden dosadny głos przypominający społeczności globalnej o wciąż trwającym konflikcie zbrojnym w kontekście pojawiającego się dystansu, który niepokoi. Należy pamiętać, że ostateczny wynik tej wojny będzie stanowić o naszej wspólnej przyszłości.
Integralną częścią ekspozycji jest pokaz w fotoplastykonie fotografii Andriya Kotlyarchuka skonwertowanych do formatu stereoparów.
Wystawie Bastion towarzyszy prezentacja pod nazwą Passiones. Cykl ikon na skrzyniach po amunicji. Autorami prac są Sonia Atlantova i Oleksander Klymenko. Święte obrazy, które tradycyjnie są symbolem pokoju, duchowej harmonii i modlitwy, zderzają się z surową rzeczywistością wojny. Namalowane na skrzyniach po amunicji – stały się przedmiotami kojarzonymi ze śmiercią i zniszczeniem.
Obie ekspozycje stawiają artystyczny opór nie tylko fizycznej destrukcji, ale i duchowemu załamaniu, stając się wizualnym świadectwem siły ducha narodu ukraińskiego.
Wystawa powstała we współpracy z Muzeum Narodowym „Kijowska Galeria Sztuki” w Kijowie. Została objęta Honorowy Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanny Wróblewskiej oraz wsparciem Ministerstwa Kultury i Komunikacji Strategicznej Ukrainy.
Przypisy
Stopka
- Osoby artystyczne
- Galina Andrusenko, Oleksandr Belianskyi, Petro Bevza, Andriy Bludov, Alexandra Chichkan, Ilya Chichkan, Jurij Denysenkov, Yelyzaveta Derzhavytska, Roman Dorczyniec, Dmytro Dotsenko, Andriy Dudchenko, Orest Girnyi, Sergiy Haі, Serhii Korniievskyi, Kateryna Kosianenko, Andrii Kotliarchuk, Anatoly Kryvolap, Polina Kuznietsova, Maksym Malylio, Roman Minin, Volodymyr Mykytenko, Anatolii Pohorilyі, Eduard Potapenkov, Olena Prykhodko-Kislykh, Liudmyla Rashtanova, Oleksii Revika, Rasim Seidimow, Vladyslav Shereshevsky, Viktor Sidorenko, Yurii Solomko, Andrii Tsoi, Yuriy Vakulenko, Ilya Yarovoi, Serhiy Zapadnya, Roman Zhuk.
- Wystawa
- Bastion. Artyści ukraińscy o wojnie
- Miejsce
- Muzeum Śląskie
- Czas trwania
- do 29 czerwca 2025
- Osoba kuratorska
- Joanna Szeligowska-Farquhar, Kostiantyn Trachuk
- Strona internetowa
- muzeumslaskie.pl/bastion-artysci-ukrainscy-o-wojnie/
- Indeks
- Alexandra Chichkan Anatolii Pohorilyі Anatoly Kryvolap Andrii Kotliarchuk Andrii Tsoi Andriy Bludov Andriy Dudchenko Dmytro Dotsenko Eduard Potapenkov Galina Andrusenko Ilya Chichkan Ilya Yarovoi Joanna Szeligowska-Farquhar Jurij Denysenkov Kateryna Kosianenko Kostiantyn Trachuk Liudmyla Rashtanova Maksym Malylio Oleksandr Belianskyi Oleksii Revika Olena Prykhodko-Kislykh Orest Girnyi Petro Bevza Polina Kuznietsova Rasim Seidimow Roman Dorczyniec Roman Minin Roman Zhuk. Sergiy Haі Serhii Korniievskyi Serhiy Zapadnya Viktor Sidorenko Vladyslav Shereshevsky Volodymyr Mykytenko Yelyzaveta Derzhavytska Yurii Solomko Yuriy Vakulenko