„Akces i zwrot – 6. Konkurs Najlepszych Dyplomów Sztuki Mediów” w Centrum Sztuki WRO

Otwieramy wystawę!

Wystawę już znaną, bo choć udostępnianą publiczności mogącej wejść do galerii dopiero teraz, to na różne sposoby prezentowaną już online, zatem poznawaną przez kilka tygodni znajomością zapośredniczoną.

Dane są: wydziały, kierunki lub specjalności polskich uczelni artystycznych kształcących w dziedzinie nowych mediów. Od kilkunastu do kilkudziesięciu dyplomów licencjackich i magisterskich bronionych każdego roku. Konkurs. Częstotliwość: co roku. Niezależność wyborów: zachowana. Obiektywność kryteriów: wysoka. Obecny konkurs dyplomów sztuki mediów organizowany jest po raz szósty, jednak po raz pierwszy w warunkach ograniczeń jakie na instytucje kultury nałożył okres pandemii.

Wszystkie wybrane prace powstały jeszcze przed okresem pandemii, niejako bez przeczucia ograniczeń funkcjonowania świata sztuki. Przed koniecznością kalkulowania alternatywnych w stosunku do galerii sposobów kontaktu z publicznością. We wszystkich pracach ważny jest jeszcze aspekt bezpośredniego przeżycia, niemal niedostępny na odległość, ginący w zapośredniczeniach.

Marta Mikołajczyk i Agnieszka Buczyńska, „The Portrait”, fot. Zbigniew Kupisz

Młagorzata Bolt, „Water Memory”, fot. Zbigniew Kupisz

Krystian Grzywacz, „Still Life”, fot. Zbigniew Kupisz

Kacper Mutke, „Sound Observatory”, fot. Zbigniew Kupisz

Szymon Wildstein, „The Monastery of Foolish Thinking”, fot. Zbigniew Kupisz

Agata Witczak, „Residue”, fot. Zbigniew Kupisz

Materiały, jakie do tej pory zostały opublikowane nie są więc alternatywą dla wystawy, lecz przede wszystkim sposobem krążenia wokół niej, prowadzącym w finale do wizyty w galerii. Dzięki cyfrowej replice wnętrza galerii, udostępnieniu dokumentacji dzieł i wypowiedzi autorów, galerii zdjęć, fanzinowi i innym materiałom publikowanym na stronie wystawy oraz transmisjom i pozostałym aktywnościom w mediach społecznościowych, staraliśmy się dawać, zamiast poczucia zwiedzenia wystawy – inspirację do zobaczenia jej w realnej przestrzeni.

Wystawy dyplomów sztuki mediów początkowo nie miały odrębnego tytułu. Dopiero tę odbywającą się w ramach Biennale WRO 2019 CZYNNIK LUDZKI / HUMAN ASPECT zorganizowaliśmy pod hasłem AKCES, podkreślając fakt, iż dyplom jest zgłoszeniem kierowanym w stronę świata sztuki. Po okresie edukacji, niedawni dyplomanci stają już wobec niego samodzielni. To sytuacja w pewnym sensie uniwersalna, powtarzająca się z każdym dyplomem, dlatego postanowiliśmy tę nazwę utrzymać także dla wystaw kolejnych konkursów, ukazujących młodych artystów w poszukiwaniu miejsca dla swojej twórczości. Oddalanie się od edukacji, weryfikowanie założeń, dokonywanie przewartościowań, w poszukiwaniu miejsca dla siebie, choć jest sytuacją uniwersalną, to jednak każda z autorek i każdy z autorów musi tego dokonać na własny sposób. Dokonać samodzielnego zwrotu, tak aby przestać być „absolwentem”, stając się po prostu twórcą. Tak więc teraz obok „akcesu” w tytule obecnej wystawy pojawia się również „zwrot”.

Zwrot ten dotyczy zresztą także samej wystawy, której losy okazały się obfitować w niespodziewane zwroty. Planowana na wiosnę 2020, z uwagi na lockdown i ograniczenia działalności zarówno szkół artystycznych jak galerii, cześć postępowania konkursowego na uczelniach została przesunięta i przeniesiona w sferę online. Ta sfera online, aż do teraz, stawała się też coraz bardziej formą prezentacji wystawy, aż po kolejny zwrot – jej fizyczne otwarcie, odbywające się teraz. Na kolejnym poziomie tytuł komentuje także uderzającą odmienność wobec rezultatów poprzedniego konkursu, który pokazał pewną kontestację, ironię, czy wręcz nieufność młodych artystek i artystów wyrażaną wobec obszaru nowych mediów, z którym to nie do końca chcieli być utożsamiani.

Prezentowane dzieła powstały raczej w przymierzu z technologią. Autorki i autorzy w różnorodny sposób wykorzystali szeroki współcześnie ale i historycznie obszar. Na wystawie pojawiają się więc prace odnoszące się do „nowomedialnej” tradycji, poszukujące strukturalnych interakcji między dźwiękiem a obrazem, przestrzenią a tekstem, konstrukcją a intermedialnością formy otwartej, posługujące się kontemplatywnością wieloekranowości i subtelnościami animacji. Obok nich obecne są dzieła realizowane z użyciem nowszego obrazowania VR, stworzone językiem aplikacji, programowania doświadczeń ze sztuczną inteligencją.

Wystawa przestrzeni Centrum Sztuki WRO, zaaranżowana została w sposób pozwalający przede wszystkim na samodzielne wybrzmienie każdego z prezentowanych dzieł, ale też tworzy dla nich wspólne wizualne środowisko, oraz przestrzeń realnych dynamicznych oddziaływań.