6–12 maja
Białystok
Dwie indywidualne wystawy artystów z Ukrainy i Węgier zaprezentuje w piątek (10.05) Galeria Arsenał w Białymstoku. Ivan Svitlychnyi w Maybe We Can Have Fun Together wyrażać będzie przekonanie, że istnieje ogólna zasada, która rządzi wszystkimi sferami naszego życia, fizyczną, psychiczną i społeczną. Dla zobrazowania tej tezy Svitlychnyi wybiera rave jako znajomy model zachowania, który pozwala przygotować widza na przyjęcie nowych i nietypowych zdarzeń, i na tej podstawie prezentuje nieoczywiste przecięcie fizyki, teorii muzyki, antropologii i psychologii wojskowej. Gideon Horváth w wystawie The Whispering Hole sięga po motyw „dołu do szeptania”” z legend o królu Midasie jako metaforę tajemnic i wstydu, z jakimi przez wieki musiały mierzyć się osoby nieheteronormatywne. W swoich rzeźbiarskich instalacjach artysta przygląda się relacjom między zmysłowością, grzechem, wstydem i stygmą, jako podstawowy materiał prac wykorzystując wosk pszczeli.
Elbląg
Solowa wystawa FIlipa Kampki Wyzwalacze otworzy się w czwartek (9.05) w Galerii EL w Elblągu. Artysta odnosić się w niej będzie do motywów z obszaru pamięci wizualnej. Badając ten temat, Kampka tworzy prace oddziałujące na nasze zmysły i emocje za pomocą zapachów, kolorów i tekstu, które pełnić mają rolę aktywatorów odblokowujących u odbiorców wspomnienia.
Magdalena Lazar, „Wanda”, metal, 2x2x2m, 2023, zdjęcie z wystawy „Coco de mer”, Kraków, dzięki uprzejmości artystki
Krosno
Indywidualna wystawa Magdaleny Lazar zatytułowana Świetliste bartery, wilgotne koalicje otworzy się w sobotę (11.05) w BWA w Krośnie. Na kuratorowanej przez Zofię Małysę-Janczy ekspozycji artystka odnosi się do relacji międzygatunkowych w skali mikro i makro, w obiektach i pracach wideo przyglądając się związkom nieantagonistycznym, w których żadna ze stron nie jest dominującą. Te przyrodnicze obserwacje, w połączeniu z teoretycznym podłożem opartym na tekstach Silvii Federici i Rosi Braidotti, stają się dla Lazar punktem odniesienia dla refleksji nad możliwymi realiami życia w postantropocenie.
Legnica
W najbliższy piątek i sobotę (10–11.05) w Galerii Sztuki w Legnicy odbędzie się weekend otwarcia Legnickiego Festiwalu SREBRO, kolejnej edycji międzynarodowego przeglądu współczesnej biżuterii, którego początki sięgają lat 70. W weekendowym programie znajdzie się m.in. gala wręczenia nagród w 32. Międzynarodowym Konkursie Sztuki Złotniczej EMPATIA, sympozjum Granice Sztuki Globalnej oraz indywidualne i zbiorowe wystawy w ramach stałych cykli Sylwetki Twórców, Srebrne Szkoły i Debiuty.
Klaudia Prabucka, „Wyrabianie świata”, 145×145 cm, 2023, fot. Kamil Winnicki
Gdańsk
Solowa wystawa Klaudii Prabuckiej Myślą, że się mną bawią, a ja latam bez trzymanki otworzy się w piątek (10.05) w CSW Łaźnia. W swoich pracach Prabucka trudne i poważne tematy, takie jak żałoba czy strach przed niestabilnością finansową, podejmuje z charakterystycznym dla siebie pure-nonsensownym poczuciem humoru i ubiera w beztroską estetykę. Na gdańskiej wystawie zobaczymy obrazy, filmy, animacje, prace rzeźbiarskie i instalacje przestrzenne, a także pracę site-specific stworzoną specjalnie dla przestrzeni LKW Gallery, czyli ciężarówki znajdującej się w przestrzeni publicznej przy ul. Szopy.
Łódź
Przygotowana przez duet Centrala w ramach cyklu Amplifikacja natury i programu 18. edycji Łódź Design Festiwalu wystawa Space of Water otworzy się w piątek (10.05) w Akademickim Centrum Designu w Łodzi. Przekrojowa ekspozycja Centrali prezentować będzie projekty, które w badawczy sposób opowiadają o obiegu wody i jej związku z praktykami społecznymi, prezentując architekturę poprzez grawitację, światło czy wiatr.
Pawel Dutkiewicz, bez tytułu, olej na płótnie, 196×155 cm, 2023, dzięki uprzejmości BWA Olsztyn
Olsztyn
Indywidualna wystawa Pawła Dutkiewicza Sunrise / Wschód słońca otworzy się w piątek (10.05) w olsztyńskim BWA. Obrazy Dutkiewicza to abstrakcje „o podłożu metafizycznym”, jak określał je Jerzy Nowosielski. Malując zawsze w dziennym świetle, artysta przygląda się postrzeganiu zestawień barwnych m.in. o zmierzchu i o wschodzi słońca, trzymając się od lat tych samych motywów i wychodząc z założenia, że tylko wtedy, przez konsekwentną eksplorację tego samego tematu, można odkryć coś nowego i zaskakującego.
Orońsko
Międzynarodowy projekt, na który składać się będą trzy zróżnicowane wystawy o charakterze site-specific i performanse z udziałem artystów z Polski, Chorwacji, Norwegii i Islandii wystartuje w tę sobotę (11.05) w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Gdziekolwiek poza świat — Lato site specific tytułem nawiązuje do jednego z wierzy Baudelaire’a, a zaproszone osoby artystyczne mierzyć się będą z tematem „wyjścia poza świat” rozumianego jako pragnienie doświadczania i inicjowania zmiany. W ramach pierwszej odsłony, kuratorowanej przez Martę Wróblewską, zobaczymy prace i działania Igora Grubicia, Dominiki Skutnik, Małgorzaty Żerwe i kolektywu LOCUS. Tego samego dnia w przestrzeni Oranżerii otworzy się też wystawa Ewy Dąbrowskiej i Izy Jadach Żywiciało, które poprzez rzeźbę opowiadać będą o potrzebie troski wobec istot nie-ludzkich.
Poznań
Z okazji przypadającej w tym roku dziesiątej rocznicy śmierci Leszka Knaflewskiego Galeria Piekary zaprezentuje monograficzną wystawę artysty. Otwierana w piątek (10.05) ekspozycja KNAF dopełniać będzie trwającą w poznańskim Muzeum Narodowym wystawę Koła Klipsa, koncentrując się nie na latach 80., a pracach Knafa powstałych już w XXI wieku, podkreślając ich wielowymiarowość i społeczne zaangażowanie.
Szczecin
Solowa wystawa Doroty Podlaskiej W przyszłym wcieleniu chcę być b-boyem otworzy się w czwartek (9.05) w Trafostacji Sztuki w Szczecinie. W swoich pracach Podlaska sięga przede wszystkim po wątki związane z jej życiem prywatnym, emocjami i ludzkimi relacjami. Na szczecińskiej wystawie zobaczymy premierowo akwarele z tytułowego cyklu, a także powstały w roku 2020 Pamiętnik zarazy, opowiadający o napięciach związanych z niedawną, choć już słabo obecną w zbiorowej pamięci pandemią. Dopełniać je będą wcześniejsze obrazy z cyklu Zadra, w których artystka sięga do swoich wspomnień z Afryki lat 80. oraz Everyday is Christmas, powstałego na bazie rozmów z imigrantami mieszkającymi w Düsseldorfie.
Warszawa
Szeroki kontekst kulturowy i społeczny stołecznej sceny klubowej od przemiany ustrojowej do wstąpienia Polski do Unii Europejskiej rysować będzie otwierana w środę (8.05) w Muzeum Woli, oddziale Muzeum Warszawy, wystawa EUFORIA. O warszawskiej scenie klubowej po 1989 roku. Kuratorowana przez Konrada Schillera ekspozycja przyglądać się będzie temu, jak w klubach i klubokawiarniach znajdowały odzwierciedlenie zmiany społeczne, polityczne i gospodarcze zachodzące po roku 1989 i jak stawały się one przyczółkami kultury niezależnej.
Bar Klubokawiarni Chłodna 25, 2005, fot. Chłodna 25
Już w ten piątek (10.05) wystartuje 21. edycja Millennium Docs Against Gravity w Warszawie, która potrwa do 19 maja, z kolei 21 maja rozpocznie się część online festiwalu. W bogatym programie filmowym znajdzie się w tym roku m.in. Rave w reżyserii Łukasza Rondudy i Dawida Nickela, czyli opowieść o muzyce techno i kulturze rave w Polsce, przewodnikami po której będzie z jednej strony dwójka młodych rejwerów z pokolenia Z, a z drugiej Marcello Zamenhoff, performer i jeden z pionierów techno w naszym kraju. Nie zabraknie także propozycji związanych bezpośrednio z polem sztuk wizualnych: YYAA. Wojciech Bruszewski w reżyserii Elwiry Kozłowskiej przybliża dorobek jednego z pionierów rodzimej sztuki wideo, sztuki dźwięku i wykorzystywania w sztuce nowych technologii komputerowych. Przewodnikiem w tym przypadku staje się sam Bruszewski, jak również grono współczesnych historyczek i badaczek sztuki, artystów, medioznawców, projektantów i ekspertów świata AI. James Hamilton. Fotograf Nowego Jorku w reżyserii D.W. Younga prezentuje z kolei sylwetkę i dorobek jednego z największych kronikarzy historii USA ostatniego półwiecza, uwieczniającego najważniejsze wydarzenia i osobowości powojennej Ameryki. W ramach współpracy z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Lambda Warszawa i QueerMuzeum zobaczymy z kolei retrospektywę Barbary Hammer, pionierki kina queer i aktywistki, która w latach 70. wprowadziła ciało oraz lesbijski akt i erotykę na ekran. W ramach retrospektywy zaprezentowanych zostanie 12 filmów Hammer, od wczesnych obrazów po ostatnie prace z początku XXI wieku. Poza projekcjami filmowymi w trakcie festiwalu odbędzie się też mnóstwo wydarzeń towarzyszących, w tym dwie wystawy fotograficzne. Libuše Jarcovjáková: Imprezy w BWA Warszawa to pierwsza w Polsce wystawa czeskiej fotografki, skupiająca się na zdjęciach z lat 80. wykonywanych w mieszkaniach, klubach i barach Pragi, Berlina i Tokio. W przestrzeni Sali Gagarina w PKiN zobaczymy z kolei wystawę Alys Tomlinson Ex-Voto, wieńczącą pięcioletni projekt artystki związany z katolickimi miejscami sacrum na terenie Irlandii, Francji i Polski.
Z okazji przypadającej w tym roku setnej rocznicy ogłoszenia przez André Bretona Manifestu surrealizmu Muzeum Narodowe w Warszawie zaprezentuje wystawę Surrealizm. Inne mity, otwieraną w najbliższy piątek (10.05). W ostatnich latach odbyło się kilka głośnych wystaw rewidujących opowieść o surrealizmie i korygujących zachodniocentryczne narracje skupione wokół Paryża. Kuratorowana przez Hannę Doroszuk ekspozycja w MNW podąża podobnym tropem, traktując surrealizm jako zjawisko globalne, inkluzywne i różnorodne, skupiając się przy tym na jego lokalnych obliczach w sztuce polskiej ostatniego stulecia.
W tym roku po raz czwarty odbędzie się Muranowska Majówka, w której w tym roku bierze udział 15 podmiotów kulturalnych związanych z dzielnicą. W jej programie znajdą się m.in. piątkowe (10.05) wernisaże w galeriach HOS, Leto i Jednostka. W tej pierwszej Jan Możdżyński zaprezentuje Miłosny Rewolwer, czyli połączenie kampowego spaghetti westernu z queerstoryczną fantazją na temat Dzikiego Zachodu, gdzie spoconych maczystowskich rewolwerowców zastępują postaci z pogranicza dragu i burleski. W Leto zobaczymy z kolei solową wystawę Marcina Dudka GNIAZDO, a w Jednostce przekrojowy pokaz Bogusława Bachorczyka Chciałbym, żebyś tu był, sięgający jeszcze do lat 90. i wczesnych prac artysty, związanych z jego biografią i społeczno-polityczną atmosferą czasów transformacji.
Tego samego dnia (10.05) przy Marszałkowskiej 18 otworzy się wspólna wystawa Magdaleny Sawickiej i Bolesława Chromrego Czujesz? To motyle w brzuchu rozkładają swoje skrzydła. W namalowanych wspólnie obrazach przypominających ilustracje do podręcznika dermatologii Sawicka i Chromry mierzą się z różnymi aspektami cielesności, z czułością podchodząc również do tych wzbudzających lekkie obrzydzenie.
Zuzanna Janosz, „Flowers beauty contest”, 2024, olej na płótnie, 100×120 cm, dzięki uprzejmości Krupa Gallery
Wrocław
Prace pięciu artystek związanych Dolnym Śląskiem – Bożenny Biskupskiej, Urszuli Broll, Ewy Ciepielewskiej, Katarzyny Rotkiewicz-Szumskiej i Ewy Zarzyckiej – zobaczymy na otwieranej w piątek w galerii BWA Wrocław Główny wystawie Olbrzymki, kuratorowanej przez Tomka Pawłowskiego-Jarmołajewa i Agnieszkę Rayzacher. Przy całej różnorodności indywidualnych praktyk każdej z bohaterek wystawy, łączy je etos życio-tworzenia: zaangażowanie w pracę kolektywną, kreowanie miejsc sztuki i środowisk artystycznych. Ekspozycja podkreślać będzie rolę konkretnych miejsc na Dolnym Śląsku, zwłaszcza rejonów górskich, które stały się dla bohaterek wystawy miejscem zakorzenienia fizycznego, symbolicznego i duchowego.
Pierwsza wystawa w ramach nowego cyklu Showroom otworzy się w piątek (10.05) w Krupa Gallery. Założeniem cyklu jest prezentacja najnowszych zjawisk i postaw artystycznych wśród osób artystycznych współpracujących z galerią. Kuratorowane przez Natalię Barczyńską Przesilenia odnoszą się do tytułowego zjawiska przesilenia wiosennego i letniego, ich przełożenia na stany energetyczne powodujące stres i dyskomfort związane z momentami przejścia, transformacji i zmiany. Prezentowane na wystawie prace, pomimo różnorodności mediów i języków wizualnych, podejmują pokrewne wątki dotyczące cykliczności, czasu, zmiany i pamięci.
Zielona Góra
Wspólna wystawa Tomasza Ciecierskiego i Przemysława Mateckiego otworzy się w piątek (10.05) w zielonogórskim BWA. W Obrazie dwaj malarscy wyjadacze rozkładają malarstwo na części pierwsze, skupiając się przede wszystkim na kwestiach podstawowych: materii, ruchu i kolorze.
