26 maja – 1 czerwca
Gdynia
W ramach trwających obchodów dziesięciolecia Muzeum Emigracji w Gdyni, w najbliższą środę i czwartek (28–29.05) w instytucji odbędzie się międzynarodowy kongres pod hasłem Resistant and Resilient. Tematem przewodnim eksperckich spotkań, dyskusji i warsztatów będzie zagadnienie kryzysu – nie jednego konkretnego współczesnego problemu, a szeroko pojętej kryzysowej kondycji, która może stać się także punktem zwrotnym zapoczątkowującym konieczne zmiany. W kontekście muzealnym poszczególne panele i wydarzenia towarzyszące przyglądać się będą także kryzysom związanych z funkcjonowaniem polskich, europejskich i światowych instytucji kulturalnych.
Gdańsk
Twórczość późnych wnuków Chełmońskiego, Gierymskich i innych znanych z historii sztuki „monachijczyków” prezentować będzie otwierana w piątek (30.05) w Gdańskiej Galerii Miejskiej wystawa Neue Stimmung. Kuratorowana przez Janka Owczarka i Piotra Polichta ekspozycja prezentować będzie fotografie, instalacje, a przede wszystkim malarstwo kilkorga młodych osób artystycznych w pewnym stopniu kontynuujących tradycje stimmungowych pejzaży XIX-wiecznych, tyle że w świecie, w którym zadanie dostrojenia stanu ducha do przeoranego przez industrializację i kapitalizm krajobrazu zdaje się już niemal niemożliwe.
Agata Popik, „Paywall”, 120 x 90 cm, dzięki uprzejmości artystki
Katowice
Cykl czterech Master Classes z uznanymi artystkami i artystami z Polski i zagranicy potrwa od jutra do piątku (27–30.05) na katowickiej ASP. W ramach Laboratorium obrazu w skali szarości odbędą się wykłady i warsztaty poświęcone rozmaitym technikom rysunkowym, graficznym i fotograficznym w ich tradycyjnym i eksperymentalnym wydaniu, prowadzone przez Stellę Geppert, Rafała Bujnowskiego, Agnieszkę Marecką i Michała Sitkiewicza. Kompleksowy program warsztatowy skierowany jest do osób studiujących na katowickiej akademii, jednak same wykłady otwarte są także dla osób spoza ASP.
Pierwsza poza Wrocławiem wystawa działającego w tym mieście od kilku lat kolektywu Zbiór, prowadzącego również niekomercyjną Galerię i Pracownię Serwis w dawnym zakładzie rowerowym na Gajowicach, otworzy się w Rondzie Sztuki w najbliższą środę (28.05). Kuratorowane przez Adriana Chorębałę Bajki na betonie krążyć będą wokół tego, co w twórczości młodych artystek i artystów niezmiennie stanowi jeden z klasycznych tematów – wspomnień z dzieciństwa. Twórczynie i twórcy wrocławskiego kolektywu nie opowiadają jednak historii z młodości wprost, przyglądają się zamiast tego poetyce miejsc dorastania, analizują wpływ rodzinnych relacji na swoją sztukę i podejmują refleksję na temat działania pamięci.
Kraków
Wczoraj wystartowała 65. edycja Krakowskiego Festiwalu Filmowego, w ramach którego obejrzeć można m.in. film Michała Pietraka Dokąd umierają malarze, poświęcony postaci zmarłego przed kilkoma laty Bolesława Gasińskiego, artysty, którego twórczość wyrastała z tradycji art brut, taszyzmu i polskiego koloryzmu. Największym jego dziełem był jednak dom w Izabelinie, który Gasiński przekształcił w nieustannie zmieniające się dzieło sztuki. Filmowi towarzyszy także podczas festiwalu wystawa prezentująca wydobyte z wnętrza owego domu prace, którą oglądać można w Małopolskim Ogrodzie Sztuki.
W piątek (30.05) w Galerii Szara Kamienica otworzy się indywidualna wystawa Julii Szymczykowskiej Przełknij ślinę – zamknij oczy – zanurz głowę, powstała we współpracy z Galerią Nocny Art Patrol w Warszawie i kuratorowana przez Agnieszkę Gołębiewską. Kierując wnikliwe spojrzenie na zwyczajne scenerie, przedmioty i sytuacje, artystka pokazuje w swoim malarstwie to, co zwykle niewidoczne i ukrywane: brud, popękane żyłki w oczach, bałagan, sytuacje uznawane zazwyczaj za wstydliwe. Te codzienne i nieidealne sytuacje zostają przy tym przez artystkę na swój sposób uwznioślone, a w wielu kadrach dopatrzeć się możemy powidoków z klasyki historii sztuki.
Julia Szymczykowska, „Rdzewie je”, olej na płótnie, 100×180 cm, 2025, dzięki uprzejmości Galerii Nocny Art Patrol
Lublin
Dwie nowe wystawy otworzą się w piątek (30.05) w Galerii Białej w Lublinie. Urszula Pieregończuk w Czasie opowieści zaprezentuje wykonane podczas studiów doktorskich na UMCS w Lublinie silikonowe, humanoidalne rzeźby powstałe na bazie odcisków ludzkiej skóry, na których wytatuowane zostały fragmenty fotografii, reklamy, nagłówki z gazet, loga, produkty, postacie z baśni i bajek. Obrazy 2.0 Marzanny Morozewicz nawiązywać będą z kolei do jej pierwszej indywidualnej wystawy w karierze – prezentowanych równo przed trzema dekadami Obrazów w białostockim Arsenale. W Lublinie ponownie zobaczymy kilka obrazów z tamtego debiutanckiego pokazu, tym razem w towarzystwie nowych prac fotograficznych oraz haftów, które w wydaniu Morozewicz zyskują nietypową dla tej techniki modernistyczną formę.
Poznań
Tuż przed drugą turą wyborów prezydenckich wciąż tkwimy w długim cieniu rządów „dobrej zmiany”, z coraz bardziej umacniającą się skrajną prawicą, ale ostatnia dekada jest już mimo wszystko historią, na którą możemy spoglądać z pewnego dystansu. Taką próbę podejmą Tomek Pawłowski-Jarmołajew i Gabi Skrzypczak w kuratorowanej przez siebie wystawie Strefy LGBT+. Sztuka queerowa w czasach dobrej zmiany, otwieranej w piątek (30.05) w poznańskiej Galerii Miejskiej Arsenał. Nawiązująca tytułem do niesławnych „stref wolnych od LGBT” przyjmowanych ustawami samorządów w znaczącej części kraju wystawa prezentować będzie twórczość queerowych osób artystycznych wobec przemian społecznych, kulturowych i politycznych ostatniej dekady. Przyglądać się będzie temu, jak równolegle do pogarszających się w wyniku politycznych nagonek warunków życia osób queerowych jednocześnie rozszerzały się granice reprezentacji i języka, mapując cały przekrój nienormatywnych strategii, głosów i tożsamości.
Tego samego dnia (30.05) w Centrum Kultury Zamek otworzy się wspólna wystawa Emanuela Geissera i Kamy Sokolnickiej Afertglow, wieńcząca ich rezydencję w poznańskiej instytucji. W jej trakcie oboje koncentrowali się na samym budynku, dawnym Zamku Cesarskim, traktując go jako rodzaj żywego organizmu zbudowanego z perspektyw historycznych, architektonicznych i kulturowych. W refleksji nad percepcją i pamięcią osadzoną w konkretnej przestrzeni artyści łączą elementy dokumentu i fikcji, fakty, hipotezy i domysły, a ich prace prezentowane na wystawie kuratorowanej przez Jagnę Domżalską przybierają postać efemerycznych, kolażowych struktur.
W najbliższą niedzielę (1.05) rozpocznie się pierwsza z wystaw w ramach projektu nomadyczna – inicjatywy powstałej z potrzeby tworzenia niezależnych przestrzeni prezentacji sztuki młodych osób artystycznych, zainicjowanej przez Lidię Dziewulską i realizowanej we współpracy z Zofią Koprowską i Martyną Ziomek. Zgodnie z nazwą, inicjatywa nie będzie osadzona w jednym miejscu. Pierwsza wystawa w jej ramach, zatytułowana nie będę nigdzie jutro o piątej, opowiadać będzie o miejscach, które pozwalają na zniknięcie, ale nie na zagubienie i odbędzie się w Parku Szelągowskim
Warszawa
Zrealizowana przez osoby studenckie w ramach warsztatów kuratorskich prowadzonych przez Marikę Kuźmicz na Wydziale Badań Artystycznych i Studiów Kuratorskich ASP w Warszawie wystawa poświęcona twórczości Anny i Krystiana Jarnuszkiewiczów otworzy się w piątek (30.05) w Fundacji Arton. Ekspozycja Poza dokumentacją tworzą się wyobrażenia prezentować będzie szeroki wybór dokumentacji fotograficznej ich prac rzeźbiarskich, która w przypadku Jarnuszkiewiczów przybiera charakter narracyjny i staje się właściwie niezależnym dziełem.
Tego samego dnia (30.05) Fundacja Archeologia Fotografii zaprezentuje eksperymentalny projekt na pograniczu fotografii, nowych technologii i sztuki intermedialnej powstały również w kontekście uczelnianym, tym razem w Pracowni Działań Fotograficznych w Instytucie Fotografi i Multimediów łódzkiej ASP. W ramach 13x każdy z artystów i artystek stworzył pracę w module wzorcowego wystawowego white cube’a, tyle że w znacznie pomniejszonej, indywidualnie ustalonej skali. Znalazły się w nich tak klasyczne fotografie, jak i obiekty tekstylne, wydruki 3d czy instalacje wykorzystujące algorytmy, przypadek, ruch i upływ czasu.
Również w galerii Marszałkowska 18 otworzy się w piątek (30.05) wystawa będąca pokłosiem studenckich zajęć, w tym przypadku przypominająca postać grafika, ilustratora i projektanta Jerzego Jaworowskiego, zmarłego przed pięćdziesięcioma laty. Reinterpretacje: Jerzy Jaworowski i studenci 1975/2025 prezentować będą powstałe na warsztatach projektowych prowadzonych przez Jana Diehl-Michałowskiego prace młodych projektantek i projektantów graficznych, zestawiających fragmenty prac Jaworowskiego z fotografiami, na których został sportretowany przez Jerzego Sabarę do czasopisma „Projekt” 1973 roku.
Anna Maria Zuzela, „I draw from it but I do not represent it-D.G”, 2025, olej na płótnie, 60 x 90 cm, dzięki uprzejmości Krupa Gallery
Wrocław
Napięcie między formami organicznymi a produktami ludzkiej działalności badać będzie Anna Maria Zuzela w swojej solowej wystawie Ciężar afirmacji, otwieranej w piątek (30.05) w Krupa Gallery we Wrocławiu. Wykorzystując ceramikę, metal i tekstylia, artystka tworzy formy zawieszone miedzy ludzkim i nie-ludzkim, naturalnością i przemysłową precyzją, trwałością i efemerycznością, otwierając pole do krytycznej refleksji nad naturą intymności. W swojej praktyce artystka łączy elementy precyzyjnie kontrolowane z owocami nie do końca przewidywalnych technik manualnych, tworząc dynamiczne organiczno-industrialne instalacje.
Zielona Góra
Gromadzenie prywatnej kolekcji sztuki może służyć rozmaitym celom, od pragnienia codziennego obcowania z pewnymi dziełami, po ulokowanie i pomnożenie kapitału. Czasem, jak w przypadku Piotra Szpilskiego, kolekcjonowanie służyć ma jednak przede wszystkim poszukiwaniu własnej tożsamości. Prace z tego zbioru, składającego się zawsze z ośmiu obiektów, zobaczymy na wystawie Z kolekcji Piotra Szpilskiego. L88, otwieranej dzisiaj (26.05) w BWA w Zielonej Górze.
